رده‌بندی آزادی در جهان: سوریه «غیرآزادترین کشور جهان»
۱۳۹۳ بهمن ۹, پنجشنبه
سازمان فریدم‌هاوس٬ مستقر در واشنگتن٬ که از دیرباز با دیدبانی وضعیت آزادی‌های سیاسی، مدنی و حقوق دموکراتیک در جهان گزارش‌های سالانه از وضعیت ۱۹۵ کشور جهان منتشر می‌کند٬ نزول آزادی در جهان برای نهمین سال پیاپی را نگران‌کننده دانسته و آن را نشانه‌ای از "طرد دموکراسی و بازگشت به مشت آهنین" خوانده است.
بر اساس آخرین گزارش سالانه فریدم‌هاوس (خانه آزادی) که روز چهارشنبه (۸ بهمن٬ ۲۸ ژانویه) منتشر شد٬ آزادی در دو منطقه خاورمیانه و اوراسیا با بدترین اوضاع ممکن مواجه است و تعداد کشورهایی که از لحاظ میزان آزادی به رتبه‌های پایین‌تر سقوط کرده‌اند٬ دو برابر کشورهایی است که به رتبه‌های بالاتر رفته‌اند.
سوریه با دریافت نمره ۷ (۱ بهترین و ۷ بدترین) در قعر جدول نشسته و "غیرآزادترین کشور جهان" ارزیابی شده است. فریدم هاوس در گزارش خود در این رابطه می‌نویسد: «کشوری که با دیکتاتوری اسد به ورطه جنگ داخلی و تروریسم افسارگسیخته افتاده و در جایگاهی نشسته که هیچ کشور غیرآزادی در ۱۰ سال گذشته حتی به آن نزدیک هم نشده بود.»
بیشتر بخوانید: مرگ دست‌کم ۲۱۰۰ نفر در زندان‌های سوریه در سال ۲۰۱۴
بر اساس ارزیابی‌های انجام‌شده از سوی فریدم‌هاوس٬ ۴۶ درصد کشورهای جهان در دسته کشورهای آزاد٬ ۲۸ درصد در دسته کشورهای نسبتا آزاد٬ و ۲۶ درصد در دسته کشورهای غیرآزاد طبقه‌بندی شده‌اند. یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که نزول بی‌سابقه آزادی را در پی داشته٬ پلیسی‌تر شدن فضای ارتباطات٬ تقویت سیستم سانسور و تشدید جاسوسی دولت‌ها روی ارتباطات آنلاین شهروندان عنوان شده است.
در میان ۵۱ کشور غیرآزاد٬ نام ایران٬ افغانستان و تاجیکستان هم به چشم می‌خورد. در ایران٬ به قدرت رسیدن دولت میانه‌روی حسن روحانی به عنوان تحولی مثبت ارزیابی شده٬ اما مقاومت و کارشکنی تندروها در برابر ایجاد اصلاحات٬ به عنوان مانعی مهم بر سر راه بهبود وضعیت ذکر شده است. ایران با دریافت نمره ۶ در همه زمینه‌ها٬ همچنان جزو قعرنشینان رده‌بندی آزادی در جهان است.
فریدم‌هاوس می‌گوید این کشورها حتی در میان کشورهای غیرآزاد هم بدترین وضعیت را برای آزادی رقم زده‌اند: جمهوری آفریقای مرکزی٬ گینه٬ سوریه٬ عربستان٬ کره شمالی٬ سودان٬ ازبکستان و ترکمنستان.
تونس٬ نمونه‌ای استثنایی در خاورمیانه و جهان عرب
به رغم وخامت اوضاع در خاورمیانه٬ تونس در این میان وضعیتی استثنایی دارد. این کشور حالا تنها کشور در جهان عرب است که در دسته "کشورهای آزاد" قرار گرفته؛ عنوانی که ۴۰ سال پیش و پیش از آغاز جنگ داخلی به لبنان رسیده بود.
بنا بر گزارش فریدم‌هاوس٬ رژیم‌های اقتدارگرای جهان در سالی که گذشت اقدامات خشونت‌بارتری انجام داده‌اند و میزان حملات تروریستی هم در یک سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. گذشته از این٬ تعداد کشورهایی که اوضاع آزادی در آنها رو به بهبود بوده٬ به پایین‌ترین میزان در ۹ سال گذشته رسیده است.
در گزارش فریدم‌هاوس٬ مداخله روسیه در اوکراین٬ بازپس‌گیری حقوق دموکراتیک در مصر به دست ژنرال عبدالفتاح السیسی٬ سرکوب گسترده و بی‌سابقه رسانه‌ها در ترکیه به دست دولت اردوغان و تشدید اقتدارگرایی در چین به عنوان مصادیق بارز نقض استانداردهای دموکراتیک ذکر شده است.