رفسنجانی: تحریم استخوان اکثریت جامعه را پکانده است
۱۳۹۴ خرداد ۲۶, سه‌شنبه
اکبر هاشمی رفسنجانی، در مراسم رونمایی از «کتاب تاریخ ایران» به اهمیت تحریمها و لزوم تعامل با دنیا پرداخته است. او روز سه‌شنبه ۲۶ خرداد گفته است: «بسیاری هستند که تحریم و غیرتحریم برایشان فرقی ندارد. تحریم اکثریت جامعه را استخوان‌شان را می‌پکاند و بسیاری از کارهای مهم ما خوابیده و بسیاری برنامه‌های مصوب داریم که به‌دلیل تحریمها انجام نمی‌شود.»
خبرگزاری «ایلنا» به نقل از رفسنجانی نوشت: «متأسفانه جامعه اسلامی وضعیت درستی ندارد و از سیر ترقی گذشته منحرف شده‌ایم. آقایانی که تعامل با دنیا را ذلت می‌دانند؛ بدانند که هر جا علم بود و ما نیاز داشتیم؛ باید برویم ارتباط برقرار کنیم.»
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزوده که باید راهی در ایران برای تعامل با دنیا باز شود زیرا افراطی‌گری و خشکی ارزشی ندارد و هیچ‌وقت جواب نمی‌دهد.
تاکید رفسنجانی بر وزن تحریمها، دنباله سخنان روحانی است که از یک هفته قبل، در مناسبت‌ها و مراسم مختلف، روی فشار تحریمها انگشت می‌گذارد. روحانی می‌گوید برخی تا حرف تحریم می‌شود، چشم می‌چرخانند.
اقرار به پیامد تحریمها
روحانی روز یکشنبه ۲۴ خرداد در بجنورد از جمله گفت: «کسانی که می‌گویند ما نباید با دیپلمات‌های زبده با کشورهای ۱+۵ مذاکره کنیم، گویی از زندگی مردم خبر ندارند.» او روز شنبه در کنفرانس مطبوعاتی خود با اشاره به سیاست وارداتی دولت احمدی‌نژاد گفته بود: «در یک دوره هشت ساله ۷۲۰ میلیارد دلار صرف واردات به کشور شد و همین واردات علامت لازم برای تحریمها را داد.»
رئیس جمهور ایران در همین کنفرانس اذعان کرد که دامنه تحریمها، آب و نان مردم را هم فرا گرفته است. روحانی در ۱۷ خرداد در مراسم روز ملی محیط زیست به ضرورت لغو تحریمها پرداخت تا «سرمایه‌گذار بیاید و سرمایه‌گذاری شود و از مشکل آب گرفته تا مسائل اقتصادی و مالی مردم حل شوند.»
روز سه‌شنبه ۲۶ خرداد، قائم‌مقام وزارت خارجه نیز در مراسمی به مناسبت سالگرد انتخابات ریاست جمهوری یازدهم اعلام کرد: « در میان طرفین مذاکره‌کننده اراده نسبی برای توافق وجود دارد اما قوی‌تر از آن تلاش عظیمی است که توسط برخی جریانات صورت می‌گیرد که این افراد تلاش می‌کنند با صرف هزینه در جهت عدم تحقق این مذاکرات گام بردارند.»
مرتضی سرمدی در مشهد گفته است که جناحی در آمریکا نیز تمام کوشش خود را برای بی‌نتیجه بودن مذاکرات اتمی به خرج می‌دهد: «تمام تلاش‌ها انجام می‌شود تا ۱۰ تیرماه نتیجه نهایی توافقات اعلام شود اما همه چیز به پیشرفت مذاکرات بستگی دارد.»
قائم‌مقام وزیر خارجه ایران تاکید کرده که اصلی‌ترین صحبت‌ها در مذاکرات، به مسائل تحریم، تحقیق و توسعه و جزییات تعهدات طرفین باز می‌گردد: «تحریمها باید برداشته شود زیرا تحریمها ظالمانه وده و هیچ مبنای حقوقی ندارند.»
برنامه برای دوران «پساتوافق»
اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی هم در مراسم افتتاح سد سورک به دوران «پسا توافق» اشاره کرد و گفت: «اگر موفق شویم در مذاکرات تحریمها را لغو کنیم فضای بسیار بزرگی برای بخش خصوصی فراهم می‌شود و در فضای کار و تلاش جدی، بسیاری دغدغه‌های ما رفع می‌شود.»
جهانگیری با این تاکید هم بر واقعیت‌های اقتصادی و انسدادهای مالی دولت انگشت می‌گذارد و هم اماده بودن زمینه برای توافق نهایی را بیان می‌کند. او درعین حال گفته که دولت باید برای دوران پس از تحریمها برنامه داشته باشد و از ذوق‌زدگی بپرهیزد: «هم‌چنین باید برای دوره‌ای که با غرب به توافق نرسیدیم برنامه داشته باشیم که البته امیدواریم حالت اول محقق شود.»
سخنان پیشین روحانی در باره کارکرد و پیامدهای تحریمها با انتقاد رئیس قوه قضاییه، دادستان کل کشور و رئیس خبرگان روبرو شده بود. صادق لاریجانی، ابراهیم رئیسی و محمد یزدی گفته بودند که معطوف کردن مشکلات کشور به تحریمها، وامانده نشان دادن ایران در مقابل دشمنان است.
مهلت رو به اتمام
تداوم موضع‌گیری‌های روحانی، مقامات دولتی و تاکید اخیر رفسنجانی روی دامنه تحریمها، از یک‌سو نشانگر بی‌اعتنایی آنها به تذکرات یاد شده و از سوی دیگر بیانگر واقعیات ملموس شرایط اقتصادی جمهوری اسلامی است.
مهلت امضای توافق جامع هسته‌ای ۱۰ تیر تعیین شده است. ایران بر لغو کلیه تحریمها اصرار می‌ورزد و غرب روی شفاف سازی برنامه هسته‌ای ایران و اعتمادسازی در اهداف صلح‌آمیز این طرح‌ها پافشاری می‌کند.
پذیرش پروتکل الحاقی، به بازرسان اژانس بین‌المللی انرژی اتمی، امکان بازدیدهای متعارف یا سرزده از مراکز هسته‌ای ایران را می‌دهد. آژانس می‌تواند طبق مفاد پروتکل، خواستار بازدید از مراکز نظامی ایران نیز بشود اما محافل سپاهی و امنیتی، با توسل به شائبه جاسوسی در پوشش بازرسی، حساسیت زیادی نسبت به این بخش از وظایف آژانس نشان داده‌اند.
روز دوشنبه ۲۵ خرداد، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته بود درک نادرستی در زمینه پروتکل الحاقی وجود دارد و برخی تلاش می‌کنند از پروتکل تابو بسازند که درست نیست.
بهروز کمالوندی افزوده بود ممکن است ایران به طور داوطلبانه پروتکل را بپذیرد. پذیرش پروتکل الحاقی جز؛ بیانیه لوزان است و بدون قبول آن توافق نهایی امضا نخواهد شد.