نطق روحانی در سازمان ملل: به نقض برجام پاسخی قاطع میدهیم
۱۳۹۶ شهریور ۲۹, چهارشنبهرئیس جمهوری ایران روز چهارشنبه (۲۹ شهریور/ ۲۰ سپتامبر) در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از جمله گفت که ایران در نقض برجام پیشقدم نخواهد شد، اما در مواجهه با نقض آن واکنشی "متناسب و قاطع" از خود نشان خواهد داد.
روحانی افزود: «اگر این توافق به دست "نااهلان عرصه سیاست" از بین برود، مایه تأسف خواهد بود و دنیا فرصت بزرگی را از دست خواهد داد؛ اما چنین اقدامی هرگز قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی ایران را در مسیر پیشرفت و تعالی خود متوقف نماید.»
برنامه موشکی برای مقابله با "بیخردان"
رئیس جمهوری ایران همچنین در دفاع از برنامه موشکی جمهوری اسلامی گفت: «توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران، از جمله توانمندی های موشکی، تنها جنبه دفاعی و بازدارندگی داشته و برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگیری از ماجراجویی بیخردان هدفگذاری شده است.»
حسن روحانی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به رأی ۷۳ درصد از واجدان شرایط شرکت در انتخابات ایران به برنامهاش در راستای گفتمان "اعتدال" و "حقوق بشر و حقوق شهروندی"، به تشریح سیاستهای دولت خود پرداخت و گفت: «با صدای بلند اعلام میکنم که اعتدال منش و روش ملت بزرگ ایران است. اعتدال نه انزواطلبی است و نه استیلاجویی؛ اعتدال نه بیتفاوتی است و نه پرخاشگری. ما تهدید نمیکنیم و تهدید را از جانب هیچکس نمیپذیریم.»
روحانی با اشاره به اینکه ایران در حال حاضر "در صف مقدم مبارزه با تروریسم و تندروی مذهبی در خاورمیانه" قرار دارد، برجام را "بهترین نشانه صدق ادعای" ایران خواند و افزود: «برجام متعلق به یک یا دو کشور نیست، برجام سند شورای امنیت و متعلق به کل جامعه بینالمللی است».
او که دولت اسرائیل را در بخشی از سخنانش "شرور و نژادپرست" خواند، با تأکید بر اینکه "ما درهای تعامل و همکاری را گشودیم"، در اشارهای تلویحی به نطق روز گذشته بنیامین نتانیاهو گفت: «نمیتوان پذیرفت رژیم غاصب صهیونیستی که با سلاح هستهایاش منطقه و جهان را تهدید میکند و متعهد به هیچ مقررات و نظارت بینالمللی نیست، ملتهای صلحطلب را نصیحت کند.»
خطر "منطقهای بدون برجام"
حسن روحانی سپس ضمن "ساختگی" خواندن بحران هستهای، نسبت به نقض برجام هشدار داد: «تنها یک لحظه تصور کنید که منطقه خاورمیانه بدون برجام در چه وضعیتی قرار داشت. تصور کنید اگر در کنار جنگهای داخلی، تروریسم تکفیری، بحرانهای انسانی، و وضعیتهای پیچیده سیاسی اجتماعی در غرب آسیا، یک بحران ساختگی هستهای نیز در این منطقه وجود میداشت؛ چه میشد؟»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
روحانی افزود: «به صراحت اعلام میکنم که جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند ولی در مواجهه با نقض آن عکسالعمل متناسب و قاطع خواهد داشت». او هشدار داد که نقض برجام از سوی آمریکا "اعتماد دولتها وملتها نسبت به هرگونه مذاکره" را از بین خواهد برد.
واکنشی به "ادبیات جاهلانه"
همانگونه که انتظار میرفت، روحانی به حملات روز گذشته ترامپ علیه جمهوری اسلامی هم واکنش نشان داد و گفت: «ادبیات جاهلانه، زشت، کینهتوزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بیپایهای که از زبان رئیس جمهور آمریکا علیه ملت ایران دیروز در این مجمع محترم شنیده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود، بلکه در تقابل با خواسته امروز ملتها ازاین اجلاس −یعنی اتحاد دولتها برای مقابله با جنگ وتروریسم− قرار داشت.»
رئیس جمهوری اسلامی ایران آمریکا را تلویحا به تشدید "بیثباتی وخشونتورزی" در منطقه از طریق مداخله نظامی متهم کرد و با حمله به ایالات متحده گفت: «دولت آمریکا باید برای مردم خود توضیح دهد که چرا با صرف صدها میلیارد دلار از داراییهای ملت خود و ملتهای منطقه به جای آنکه به ثبات و امنیت کمک کند، موجب قتل و فقر و ویرانی و رشد تروریسم و افراطیگری شده است.»
روحانی سپس ضمن اشاره به "ظرفیتهای کمنظیر رشد و توسعه" اقتصاد ایران، آمادگی کشورش برای کمک به "امنیت انرژی جهانی" را در "یک همکاری بلندمدت" اعلام کرد و گفت جمهوری اسلامی "از مشارکت و همکاری همه سرمایهگذاران و صاحبان اندیشه و ابتکار در سراسر جهان" استقبال میکند.
"پاسخهای دردناکتر" به آمریکا
ساعاتی پیش از سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل، محمد علی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران ایران، ضمن تأکید بر اینکه "سخنان رئیس جمهور آمریکا نباید بیجواب بماند"، ابراز امیدواری کرده بود که روحانی در نطق خودش پاسخی "قاطع، انقلابی و روشنگر" به ترامپ بدهد.
جعفری تهدید کرده بود: «موضعگیری قاطع در مقابل ترامپ تازه آغاز راه است و آنچه اهمیت راهبردی دارد این است که آمریکا پاسخهای دردناکتر را در عمل و در رفتار و تصمیماتی که ایران ظرف ماههای آینده خواهد گرفت، مشاهده کند.»
فرمانده کل سپاه از دولت روحانی خواسته بود تا "از همه گزینههای خود برای دفاع از منافع ملت ایران استفاده کند".
"تصمیم" ترامپ درباره برجام
یک روز پیش از سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل، دونالد ترامپ از همین جایگاه به شدت به ایران حمله کرده و جمهوری اسلامی را "دیکتاتوری فاسد با نقاب دمکراتیک" خوانده بود. رئیس جمهور آمریکا همچنین ایران را "صادرکننده خشونت" خوانده و ضمن "یاغی" نامیدن جمهوری اسلامی گفته بود که باید جلوی "این رژیم جنایتکار" را گرفت. او در بخش دیگری از سخناناش ضمن تاکید بر اینکه برجام "بدترین توافقنامه در تاریخ" آمریکاست، آن را "مایه سرشکستگی" ایالات متحده خوانده بود.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل نیز در همان روز در سخنرانیاش در مجمع عمومی سازمان ملل از اظهارات ترامپ درباره برجام حمایت کرده و گفته بود که جامعه جهانی از سرشت واقعی جمهوری اسلامی آگاه نیست. نتانیاهو گفته بود که تداوم برجام ایران را به کره شمالی دیگری تبدیل خواهد کرد. او گفته بود که یک ایران هستهای میتواند با تشکیل "امپراتوری اسلامی" تمام خاورمیانه را ببلعد. او در عین حال خطاب به مردم ایران و به زبان فارسی گفت: «ما شما را دوست داریم.»
رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا هم روز گذشته خواهان بازنگری در برجام شد. به نظر تیلرسون، توافق هستهای با ایران به اندازه کافی محکم نیست و نمیتواند جمهوری اسلامی را از دستیابی به سلاح هستهای باز دارد. او گفته بود که پایبندی آمریکا به برجام در گرو تغییر آن است.
ترامپ، روز چهارشنبه نیز در کنفرانس مطبوعاتی خودش با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، اعلام کرد که "تصمیم" خود را درباره برجام گرفته است. رئیس جمهوری آمریکا اما مضمون این تصمیم را فاش نکرد.
دولت آمریکا جمهوری اسلامی ایران را به نقض "روح" برجام از طریق "فعالیتهای بیثباتکننده در منطقه" و "توسعه برنامه موشکهای بالستیک" متهم میکند. جمهوری اسلامی هم متقابلا آمریکا را متهم میکند که با وضع تحریمهای جدید علیه ایران توافق هستهای را زیر پا گذاشته است.