روز جهانی ایدز؛ تاثیر کرونا و تغییر الگوی انتقال در ایران

بیش از چهار دهه از نام‌گذاری اول دسامبر به عنوان روز جهانی ایدز می‌گذرد. این روز امسال با دهم آذرماه مصادف است و به همین مناسبت برخی رسانه‌های ایران گزارش‌هایی درباره این بیماری عفونی منتشر کرده‌اند.

در ایران استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در میان معتادان تزریقی و ارتباط جنسی غیرایمن، مهم‌ترین راه‌های انتقال ویروس اچ‌آی‌وی به شمار می‌روند.

تا چندی پیش انتقال بیماری از مادر مبتلا به نوزاد نیز یکی دیگر از راه‌های انتقال بیماری ایذر محسوب می‌شد که به گفته کارشناسان در حال حاضر این احتمال تقریبا منتفی شده است.

منتفی شدن انتقال ایدز به نوزاد

مریم امیدی، کارشناس معاونت توسعه پیشگیری و درمان بهزیستی استان تهران در این باره به خبرگزاری ایسنا گفت: «در صورتی که مادری اچ‌آی‌وی مثبت شناسایی شود، در زمان زایمان مراقبت‌هایی صورت می‌گیرد که کودک در زمان تولد، سالم متولد شود.»

همچنین موارد انتقال بیماری در میان معتادان تزریقی نیز به شدت کاهش یافته است. این مسئله دو علت اصلی دارد؛ یکی کاهش استفاده از سرنگ و سوزن مشترک و دیگری تغییر الگوی استفاده از مواد مخدر به سمت مواد غیرتزریقی.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

امیدی دهم آذر در این مورد به ایسنا گفته است: «وجود مراکزی مانند کاهش آسیب، موجب آگاهی معتادان شده تا از سوزن و سرنگ مشترک دوری کنند؛ این امر موجب شده ۵۰ درصد رشد شیوع از طریق تزریق مشترک کاهش یابد.» او به این که این کاهش به نسبت چه دوره زمانی بوده اشاره‌ای نکرد.

تا چند سال پیش مسئولان جمهوری اسلامی از ارائه رسمی آمار و اطلاعات دقیق درباره شیوع ایدز در ایران و سهم روابط جنسی در انتقال ویروس اچ‌آی‌وی خودداری می‌کردند. این رویکرد از ابتدای دولت یازدهم به شکل محسوسی تغییر کرد.

"خبرآنلاین" با استناد به تازه‌ترین آمار رسمی وزارت بهداشت گزارش داده که تا کنون ۴۲ هزار و ۹۳۳ مورد ابتلا به ویروس عفونی اچ‌آی‌وی در ایران شناسایی شده که از میان آنها ۲۰  هزار و  ۲۸۴ نفر جان خود را از دست داه‌اند.

آمار واقعی سه تا چهار برابر آمار رسمی

بر پایه این آمار برآورد می‌شود شش هزار و ۸۸۵ نفر از مبتلایان به بیماری ایدز به مراکز درمانی مراجعه نکرده‌اند. در همه کشورهای جهان بسیاری از بیماران از بیماری خود تا زمان حاد شدن مطلع نیستند و برخی از آنها به علت‌های گوناگون خود را به مراکز درمانی معرفی نمی‌کنند.

مینو محرز، عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران و رئیس پیشین مرکز تحقیقات ایدز معتقد است که آمار واقعی مبتلایان به ایدز در ایران دست‌کم سه برابر آمار رسمی است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

محرز چندی پیش به خبرگزاری تسنیم گفت: «متاسفانه ما در ایران به‌دلیل ناآگاهی مردم از این بیماری و ضعف در بیماریابی، آمار دقیقی از مبتلایان به ایدز در کشور نداریم، اما براساس فرمول سازمان بهداشت جهانی به جرات می‌توان گفت رقم واقعی مبتلایان به ایدز در کشور سه تا چهار برابر آمارهای دولتی است.»

کرونا و کاهش شناسایی ابتلا به ایدز

با آغاز پاندمی کرونا روند شناسایی بیماران مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی بسیار کندتر از قبل شده زیرا بسیاری از مبتلایان احتمالی به دلیل نگرانی از ابتلا به بیماری کووید۱۹ به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی رجوع نمی‌کنند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری با اشاره به این واقعیت ابراز امیدواری کرده که با واکسیناسیون عمومی و کاهش آمار مبتلایان به کرونا، برنامه مبارزه با ایدز با جدیت بیشتر دنبال شود.

پیام طبرسی شناسایی مبتلایان به ایدز را موثرترین راهکار کاهش موارد انتقال و ابتلا خوانده و به ایسنا می‌گوید: «درمان این بیماری به قدری پیشرفت کرده است که بیماران با شرایط حاد هم می‌توانند تحت درمان قرار گیرند، زندگی عادی داشته باشند و حتی دیگر ناقل این بیماری  نباشند.»

به گفته طبرسی بیشترین موارد شناسایی ابتلا به ایدز بین افراد ۲۰ تا ۵۰ ساله بوده و در حال حاضر ۹۵ درصد موارد ابتلا به ایدز در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد.