روند کاهشی فرزندآوری به رغم توصیه‌های خامنه‌ای
۱۳۹۶ دی ۲۹, جمعه
از ابتدای بهار تا انتهای پائیز امسال یک میلیون و ۱۴۰ هزار نوزاد در ایران متولد شده‌اند. از این تعداد ۵۸۶ هزار نفر پسر و بقیه دختر بوده‌اند. به این ترتیب تعداد نوزادان دختر متولد شده در ۹ ماه سال ۹۶ حدود ۳۰ هزار نفر کمتر از پسران است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حمید درخشان‌نیا، رئیس سازمان ثبت احوال، روز جمعه (۲۹ دی/ ۱۹ ژانویه) با اعلام این آمار گفت که میزان فرزندآوری در ۹ ماه اول امسال به نسبت مدت مشابه در سال گذشته یک و نیم درصد کاهش داشته است.
درخشان‌نیا می‌گوید که در سال جاری میانگین سن مادران ۲۸ سال و پدران ۳۳ سال بوده که نسبت به میانگین سال پیش بیشتر شده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در سال‌های گذشته سن ازدواج و فرزندآوری مدام رو به افزایش داشته است. کارشناسان بیکاری و مبهم بودن چشم‌انداز آینده را از علت‌های اصلی این وضعیت ارزیابی می‌کنند.
رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، سی‌ام اردیبهشت ۹۳ سیاست‌های کلی جمعیت را در ۱۴ بند ابلاغ و هدف از این سیاست‌ها را "جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در سال‌های گذشته" عنوان کرد.
حرکت جامعه برخلاف توصیه خامنه‌ای
مطابق آمار رسمی در همان سالی که خامنه‌ای دستورالعمل‌های خود را برای افزایش جمعیت ابلاغ کرد میانگین سن ازدواج زنان ۲۳ سال و مردان ۲۶ سال بود. درست دو سال بعد خبرگزاری تسنیم از قول علی‌اکبر محزون، مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال نوشت: «هر سال آمار ازدواج کاهش و میانگین سن ازدواج افزایش می‌یابد.»
محمد اسماعیل مطلق، رئیس مرکز سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت، پنجم مهر ماه امسال به خبرگزاری ایرنا گفت که در حال حاضر ۱۳ میلیون ایرانی مجرد هستند و سن ازدواج در یک دهه ۴ تا ۶ سال افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید: اعلام نتایج سرشماری؛ نرخ رشد جمعیت ایران "صفر" شد
خامنه‌ای مدتی پیش از ابلاغ فرمان خود برای افزایش باروری گفته بود که جمعیت ایران باید تا دو برابر افزایش یابد و ایران ظرفیت یک جمعیت ۱۵۰ میلیون نفری را دارد.
رهبر جمهوری اسلامی چند سال پیشتر (تابستان ۱۳۹۱) نیز ضمن انتقاد شدید از سیاست‌های کنترل جمعیت در دهه هفتاد خورشیدی از مسئولان خواست برای این که جامعه ایران "دچار پیری و در نهایت کاهش جمعیت" نشود کشور را از حالت هر خانواده یک یا دو بچه خارج کنند تا جمعیت به ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون نفر برسد.
افزایش تک‌فرزندی و بی‌فرزندی
این توصیه خامنه‌ای نیز مانند فرمان ۱۴ ماده‌ای او نتیجه دلخواه حکومت را به بار نیاورد. به گزارش خبرگزاری ایسنا شماری از پژوهشگران و کارشناسان مسائل اجتماعی شهریور ماه امسال در یک برنامه رادیویی گفته‌اند که نیمی از خانواده‌های ایرانی تک فرزند یا بی‌فرزند هستند.
بیشتر بخوانید: طرح افزایش جمعیت در کنار کم‌آبی و گسترش حاشیه‌نشینی
محمد ناظمی اردکانی، رئیس وقت سازمان ثبت احوال، تابستان سال ۹۳ در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر تعداد خانواده‌های ایرانی تک فرزند و بی‌فرزند را حدود یک سوم کل خانواده‌ها اعلام کرده بود.
بر این اساس توصیه‌های رهبر و تلاش‌های مسئولان جمهوری اسلامی برای کاهش سن ازدواج و افزایش فرزندآوری نه تنها نتیجه‌ای نداشته که این روند با توجه به شدت گرفتن معضلات اجتماعی و اقتصادی در مسیری کاملا معکوس در حال پیش‌روی است.