زمستان سخت و خانه‌های سرد؛ کمبود گاز در مرز هشدار
۱۴۰۱ دی ۲۳, جمعه
تعادل عرضه و تقاضای گاز در بخش خانگی و تجاری به مرز هشدار رسیده است؛ مصرف ۷۰۰میلیون لیتر مکعب در مقابل ۸۵۰میلیون لیتر مکعب تولید. محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران با اعلام این ارقام گفته که پایداری این رقم و عبور کل مصرف از روزی ۶۵۰میلیون لیتر به معنای شرایط بحران است.
جولایی خروج از بحران را مستلزم صرفه‌جویی روزانه ۱۰۰میلیون لیتر مکعب گاز دانسته است. خبرگزاری ایلنا به نقل از او نوشت: «در حال حاضر ۶۰ تا ۷۰درصد منازل از بخاری و مابقی از شوفاژ و پکیچ جهت گرمایش استفاده می‌کنند. اگر مردم در منازل یک بخاری را به مدت ۶ ساعت در روز خاموش کنند ۴۰ تا ۵۰ میلیون مترمکعب در روز در کل کشور صرفه‌جویی می‌شود.»
او تاکید کرده که حتی یک متر مکعب مصرف کمتر هم می‌تواند شرایط بالانس منفی را بهبود بخشد.
محمد چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز هم فراگیری و ماندگاری سرمای کنونی در ایران در ده سال گذشته را بی‌سابقه خوانده و گفته است: «روز پنج‌شنبه ۲۲ دی حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب در بخش‌های خانگی و تجاری مصرف شده که در مقایسه با دوره مشابه پارسال در این بازه زمانی بیش از ۱۵۰ میلیون متر مکعب افزایش را نشان می‌دهد که معادل تولید شش فاز پارس جنوبی است.»
تعطیلی ادارات و مدارس و دانشگاه‌ها در برخی از استان‌ها
این هشدارها در حالی بیان می‌شوند که گاز صنایع پتروشیمی و سیمان در ایران قطع شده و در شماری از شهرها نیروگاه‌های برق با سوزاندن مازوت کار می‌کنند نه با گاز.
تدبیر دستگاه‌های مسئول برای دور زدن بحران گاز ، تعطیلی مراکز آموزشی، ادارات و سازمان‌ها در بسیاری استان‌ها بوده تا دستکم گاز مشترکان خانگی تامین شود. این تعطیلی در سمنان تا روز شنبه و در خراسان شمالی تا یکشنبه تمدید شده است. در خراسان شمالی امتحانات مدارس و دانشگاه‌ها را به بهمن موکول کرده‌اند.
در همین راستا، قرارگاه "مدیریت جهادی گاز" گیلان نیز اعلام کرده که کلیه مدارس و دانشگاه‌های استان روزهای شنبه و یکشنبه غیرحضوری برگزاری می‌شوند و ساعات کار ادارات کاهش می‌یابند. در زابل کلیه مدارس و ادارات و بانک‌ها در روز شنبه تعطیل خواهند بود. در خراسان رضوی نیز مدارس برای مدیریت مصرف انرژی مدارس بسته می‌مانند و ادارات، بانک‌ها و نهادهای عمومی به استثنای مراکز درمانی و امدادی دور کاری خواهند کرد.
قدرت‌الله شفیق، معاون مدیریت توسعه و منابع استانداری تهران نیز از تعطیلی ادارات و سازمان‌های این استان خبر داد.. او به خبرگزاری ایرنا گفت که "به دلیل برودت هوا و با هدف مدیریت مصرف گاز، تمام ادارات و سازمان های استان شنبه (۲۴ دی) تعطیل هستند و مدارس نیز به صورت غیرحضوری فعالیت خواهند کرد."
استانداری البرز پیش‌تر از تعطیلی مراکز اداری و آموزشی در روز شنبه خبر داده بود. شرکت گاز استان گلستان هم فعالیت جایگاه‌های سوخت CNG در این استان را به منظور مدیریت مصرف گاز متوقف کرد.
ضعف‌های ساختاری
جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم از مردم خواسته در خانه‌ها لباس و جوراب گرم بپوشند و پرده‌های ضخیم آویزان کنند تا در مصرف گاز قناعت شود. کاربران شبکه‌های اجتماعی اما این راه‌کار یا تعطیلی مدارس و ادارات را به چالش کشیده و بی‌کفایتی‌ها و ادعاهای گزاف "قدرت اول منطقه" را یادآور شده‌اند. برخی با نظر به نسخه‌های حسین شریعتمداری، نماینده خامنه‌ای در کیهان نوشته‌اند که باید منتظر بود او پیشنهاد بستن تنگه هرمز را برای حل مشکل بدهد.
ایران بعد از روسیه دومین ذخاپر شناخته شده گاز جهان را دارد و معضل کسری گاز در آن بیش از آن که به موج کنونی سرما مرتبط باشد، حاصل ناکارآمدی و سوءمدیریت، هدر رفت شدید گاز به دلیل فرسودگی تجهیزات، عدم توسعه میادین گازی و کمبود سرمایه‌گذاری به دلیل انزوای جهانی است. ناکارآمدی کارگزاران حکومت و کمبود سرمایه‌گذاری به دلیل انزوای جهانی است.
یک ماه قبل، حمیدرضا عراقی، مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران نسبت به نزول منحنی تولید گاز در این کشور اعلام خظر کرده و گفته بود: «مشکلاتی مانند فقر تکنولوژی، سرمایه‌گذاری و اکتشاف، و هم‌چنین لزوم فشارافزایی در برخی از میادین گازی مثل پارس جنوبی، کنگان، خانگیران و ایلام به دلیل افت تولید، از وزارت نفت، دولت و مجلس خواست، به فکر تکنولوژی و سرمایه‌گذاری باشند.».
طیق گزارش کمپانی"بی‌پی"، ایران در سال گذشته مصرف سوخت‌های آلاینده مازوت و گازوییل در نیروگاه‌ها را به شدت افزایش داده و این روند را به خلاف قبل که در پاییز شروع می‌شد، به دلیل کمبود گاز از تابستان آعاز کرده است.
وزارت نفت مدتی پیش وعده داده بود که با راه افتادن فاز ۱۱ پارس جنوبی معضل کمبود گاز در زمان اوج مصرف برطرف شود اما این فاز هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.