زندگی بهتر در ترکیه در انتظار آلمانیهای ترکتبار
۱۳۹۲ فروردین ۲۴, شنبهبر پایهی آمار رسمی در سال ۲۰۱۱ حدود ۳۱ هزار تن از شهروندان ترکیه به آلمان مهاجرت و ۳۳ هزار تن از نسل دوم مهاجران ترک به ترکیه بازگشتهاند. روند مهاجرت آلمانیهای ترکتبار تحصیلکرده از آلمان، از سال ۲۰۰۶ آغاز شده است.
چشماندازهای روشن در ترکیه
یکی از دلایل اصلی بازگشت ترکتبارانی که در آلمان بزرگ شده و تحصیل کردهاند، امکانات شغلی بیشتر و بهتری است که در حال حاضر ترکیه در اختیار آنان قرار میدهد. وزیر صنعت ترکیه، نیهت ارگون در سفر اخیری که به برلین داشت، با اشاره به شرایط مناسب اقتصادی این کشور گفت: «آلمان باید نیروی کارشناس به ترکیه بفرستد.» او همچنین از آلمانیهای غیرترکتبار هم دعوت کرد برای کار و سرمایهگذاری به ترکیه مهاجرت کنند.
ترکیه، بنا بر طرحهای رجب طیب اردوغان، نخستوزیر این کشور، قرار است تا سال ۲۰۲۳ به یکی از قدرتهای اقتصادی جهان بدل شود. رشد اقتصادی ترکیه در سال ۲۰۱۱، به ۸/۵ درصد رسید. این رشد بهویژه در بخشهای ساختمان و انرژی چشمگیر بود. سینان الگن، مدیر "مرکز بررسیهای روابط خارجی و اقتصادی ترکیه" در استانبول، ولی معتقد است که این رشد در سال ۲۰۱۳ کاهش خواهد یافت. بهگفتهی او دلیل این امر، وضعیت وخیم اقتصادی اروپاست. او میگوید: «۴۰ درصد صادرات ترکیه به کشورهای اتحادیهی اروپا سرازیر میشود و ۸۵ درصد سرمایهگذاریهای خصوصی در ترکیه از کشورهای اتحادیهی اروپاست.»
جذب نیروی کار از آلمان به ترکیه
برخی از کارشناسان بااین حال معتقدند که ترکیه در سالهای آتی از چنان رشد اقتصادییی برخوردار خواهد بود که برای تامین آن، نیاز به جذب نیروی کار و سرمایهی آلمانیهای ترکتبار داشته باشد. این گروه از کارشناسان، از اینرو پیشنهاد میکنند که آلمان و ترکیه در این زمینه قرارداد "تامین نیروی کار" امضا کنند. نیهت ارگون ولی با این راهکار موافق نیست.
سینان الگن میگوید که نیروی کار ترکتبار در آلمان، بهویژه در سالهای بحرانهای اقتصادی و مالی در اروپا، نقش مهمی در اقتصاد ترکیه بازی میکنند: «ترکیه در این شرایط به دانش و تجربهی تحصیلکردگان ترکتبار آلمانی نیاز دارد. این افراد، میتوانند در ترکیه سرمایهگذاری کنند و به امر ایجاد اشتغال و مبارزه با بیکاری در این کشور یاری رسانند.» به گفتهی این کارشناس، ترکیه به دلیل برخورداری از امکانات ویژه، میتواند تسهیلات بیشتری برای این سرمایهگذاران فراهم آورد.
تجربههای عینی
تولگا زندیکچی، یکی از آلمانیهای ترکتباری است که ۵ سال پیش، از مونیخ به ترکیه بازگشته و کارخانهی ساخت صفحات یخی برای اسکی روی یخ تاسیس کرده است. او میگوید که در سه ماههی نخست آغاز کار کارخانه، بیش از ۴۰۰ سفارش از کشورهای مختلف داشته است: «این موفقیت در آلمان قطعا برایم ممکن نبود.»
دلیک کزر، یکی دیگر از آلمانیهای ترکتباری است که با تجربهی تحصیل و ده سال کار در رشتهی مدیریت اقتصادی در آلمان، حدود ۱۸ ماه پیش به ترکیه بازگشته است. او که به سه زبان مسلط است، با تاسیس یک شرکت خدماتی در استانبول، به کارهای اداری شرکتها و سرمایهگذاران اروپایی و آمریکایی در این کشور میپردازد و از این که به زادگاه مادر و پدربزرگش بازگشته است، پشیمان نیست. او میگوید: «در آلمان دورنمای شغلی روشنی نداشتم.»
تقویت بخش صنعتی
برخی از کارشناسان معتقدند که رونق اقتصادی کنونی ترکیه چندان پایدار نیست. به نظر مصطفی سونمتس که اقتصاددان است، سرمایهگذاران خارجی هر چند با سرمایهگذاری در رشتههای راه و ساختمان، به بهترشدن وضعیت اقتصادی ترکیه یاری رساندهاند، ولی این شکوفایی اقتصادی ادامه نخواهد یافت. به باور او، دولت باید فعالیتهای این بخش را محدود و به سرمایهگذاری در بخشهای صنعتی بپردازد که در سالهای گذشته مورد توجه واقع نشده است. سونمتس میگوید: «ما یک کشور واردکننده هستیم. ولی برای این که رشد اقتصادی تضمینشدهای در ترکیه داشته باشیم، باید به کشوری صادرکننده تبدیل شویم.»
به نظر این کارشناس، انجام این کار، حتی مهمتر از جذب نیروهای تحصیلکردهی آلمانی به ترکیه است.