سالگرد كشتار ارامنه و تابوشكنى در تركيه
۱۳۸۴ اردیبهشت ۲, جمعه
�ضم كنند، تا بدين ترتيب جلوى جنايتهاى آتى عليه بشريت را بگيرند.
تلاش آلمان در اين راه و همچنين فراخواندن تركيه به بررسى و پرداختن به فاجعه كشتار ارامنه گامى درست است. البته در اينجا بايد اين نكته را نيز در نظر داشت كه آلمان در مرگ صدها هزار انسان در آناتولى بى نقش نبوده است، چرا كه در آن دوران، رهبرى رايش آلمان كاملا در جريان برنامه كشتار ارمنيها قرار داشت، اما در اين مورد سكوت اختيار كرد. در ماه مارس ۱۹۲۱ نيز طلعت پاشا وزير داخله امپراتورى عثمانى به ضرب گلوله يك ارمنى در برلين به قتل رسيد.
اكنون نود سال از بازداشت ارمنيها در استانبول و انتقال اجبارى و خشونت آميز آنان به آناتولى ميگذرد. آوارگى و استرداد ارامنه در آن زمان پيامدهاى فاجعه آميزى داشت. بسيارى از آنان از تاب تحمل فشارها و سركوبيها را نداشتند و جان سپردند و عده اى نيز در پى حملات بيرحمانه تركها و كردها از بين رفتند.
البته در تركيه مرگ هزاران ترك كه در طى حملات نيروهاى ارمنى كشته شدند، هنوز هم در اذهان زنده است، اگر چه در غرب كمتر به آن اشاره ميشود. شايد به اين علت كه تلفات ارامنه و ديگر اقليتهاى مسيحى به مراتب بيشتر از شمار قربانيان ترك بوده است.
اما آلمان امروزه چگونه با اين موضوع برخورد ميكند؟ در درخواست احزاب دمكرات و سوسيال مسيحى آلمان، از بكارگيرى لفظ «كشتار قومي» خوددارى شد كه دولت تركيه بكارگيرى آن را بشدت رد ميكند. سخنرانان تمامى فراكسيونهاى پارلمان آلمان بر اين نكته تاكيد ورزيده اند كه تركيه بايد بدون تعصب و پيشداورى به تاريخ خود بپردازد، اما نبايد اين كشور را بر سر ميز محاكمه كشاند.
بايد اذعان داشت كه انجام بحثها و مشاجرات در آلمان و اروپا بر سر اين مسئله سبب تابوشكنى در خود تركيه شده است. نشريات تركيه در اين روزها پر است از مقالات پژوهشگران، تاريخدانان و روشنفكرانى كه از انتقاد به عملكرد تركيه ابا ندارند.
در هر حال تركيه در اين روزها اين واقعيت تلخ را تجربه كرده است كه برخوردى مسامحه گرانه با تاريخ گذشته مجازاتى در حال حاضر را در پى خواهد داشت و بايد اميدوار بود كه دولتمردان تركيه از تاريخ درس عبرت گرفته باشند. با وجود اين مسئله ارامنه نبايد در ارتباط با تقاضاى ورود تركيه به اتحاديه اروپا مورد سو استفاده قرار گيرد.