سخنگوی اشتون: ایران به دنبال وقت‌کشی است
۱۳۹۱ بهمن ۹, دوشنبه
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات گروه ۵+۱ با ایران اعلام کرد که دور جدید مذاکرات با جمهوری اسلامی بر خلاف قرار قبلی در روزهای پایانی ماه ژانویه برگزار نمی‌شود، زیرا ایران حاضر به قبول استانبول به عنوان محل مذاکرات نیست.
مایکل مان، یکی از سخنگویان خانم اشتون روز دوشنبه (۲۸ ژانویه/ ۹ بهمن) در بروکسل به خبرنگاران گفت که با امتناع ایران از انجام مذاکرات در استانبول زمان جدیدی در ماه فوریه به این کشور پیشنهاد شده است.
علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران روز دوشنبه در واکنش به اتهام سخنگوی اشتون تلویحا تایید کرد که استانبول لزوما گزینه اول ایران برای ادامه مذاکرات نیست. او گفت: «ترکیه نیز یکی از بهترین انتخاب‌های ما محسوب می‌شود اما کشورهای دیگری نیز مانند قزاقستان و سویس و سوئد و ترکمنستان تقاضا دادند و ما نیز دلمان می خواست که به کشورهای دوست نیز پاسخ بدهیم.»
قبلا نیز صالحی گفته بود که در سفر اخیرش به مصر از مقام های این کشور خواسته که برای میزبانی مذاکرات اتمی ایران و شش قدرت جهانی داوطلب شوند.
به نظر می‌رسد که گسترش دامنه اختلافات ایران با ترکیه بر سر بحران سوریه سبب شده که جمهوری اسلامی برگزاری دور جدید مذاکرات اتمی با گروه ۵+۱ در استانبول را امتیازی به مقام‌های آنکارا تلقی کند و به آن روی خوش نشان ندهد.
گروه ۵+۱ متشکل از ۵ عضو دائم شورای امنیت و آلمان از سوی شورای امنیت سازمان ملل مسئولیت مذاکرات با ایران بر سر پرونده هسته‌ای این کشور را به عهده دارد. دور جدید این مذاکرات ابتدا در فروردین سال جاری در استانبول شروع شد، اما ادامه مذاکرات به خواست ایران به بغداد و مسکو منتقل گشت، بدون آن که از این سه دور مذاکرات نتیجه خاصی به دست آید. مذاکرات مسکو در خردادماه برگزار شد و از آن زمان تا کنون از جمله به دلیل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر سکون بر این مذاکرات سایه انداخته است.
خواست گروه ۵+۱ از ایران در این مذاکرات توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم در فوردو، بستن این تاسیسات، انتقال ذخایر اورانیوم غنی‌شده به خارج و پاسخگویی به سوال‌‌ها و ابهامات آژانس در باره برخی از جنبه‌های احتمالا نظامی برنامه هسته‌ای این کشور است. ایران در هر سه دور مذاکرات هر گونه گام برداشتن در مسیر خواست‌های یادشده را به لغو تحریم‌ها پیوند زده است.
اتهامات متقابل
در همین حال، اتهامات متقابل دو طرف به یکدیگر در باره وقت‌کشی و نداشتن علاقه و اراده به ادامه مذاکرات رو به تشدید است.
سایت ایران هسته‌ای، که به کانون قدرت در ایران نزدیک است، روز دوشنبه در گزارشی- تحلیلی، ۵+۱ را متهم کرد که «درباره مکان مذاکرات به نحو غیر منتظره‌ای سرسختی نشان می‌دهد.» به نوشته این سایت «تعیین پیشاپیش یک مکان برای مذاکرات و اصرار بر برگزاری مذاکرات در آن بدون هیچ گونه امکان چانه‌زنی در واقع روی دیگر سکه مذاکره‌نکردن است. این در حالی است که ایران انتخاب‌های متعددی را پیش پای این گروه قرار داد و عملا بسیار منعطف با موضوع برخورد کرد اما گروه ۵+۱ حتی حاضر نشد به گزینه‌های جایگزین فکر کند.»
در تحلیل یادشده دلایل متفاوتی برای این "رفتار" ۵+۱ عنوان شده که مواردی همچون «منتظرماندن برای اثرگذاری بیشتر تحریم‌ها بر ایران و تلاش برای به هم ریختن فضای درونی این کشور، عدم آمادگی دولت اوباما به دلیل مشغول بودن به تکمیل ترکیب کابینه و اختلاف میان آمریکا و اسرائیل» را شامل می‌شود.
روسیه: از رفتارهای بچه‌گانه اجتناب کنید
این در حالی است که مایکل مان، سخنگوی اشتون در اظهارات روز دوشنبه خود، بدون آن که وارد جزئیات شود گفت که ایران به تازگی برای ادامه مذاکرات شرایط جدیدی عنوان کرده و به این نگرانی دامن زده که هدفی جز وقت‌کشی و به تاخیرانداختن مذاکرات ندارد.
در همین حال، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه ایران و غرب را به بهانه‌گیری و رفتارهای بچه‌گانه در برابریکدیگر متهم کرد. او که پس از گفت‌وگو با دیدیر ریندرز، وزیر امور خارجه بلژیک در یک کنفرانس خبری سخن می‌گفت، با تأکید بر این که ماهیت و محتوای مذاکرات مهم‌تر از مکان آن است، ابراز امیدواری کرد که عقل سلیم حاکم شود و طرفین از "رفتارهای بچه‌گانه" دست بکشند. وزیر خارجه روسیه افزود: «ما آماده‌ایم هرچه زودتر در هر مکانی با یکدیگر دیدار کنیم».
لاوروف افزود: «ما معتقدیم که ماهیت مذاکراتمان مهم‌تر (از مکان) است و امیدواریم که عقل سلیم حاکم شود و دست از بچه‌بازی برداریم.»