سرآغاز نیروی هسته‌ای در ایران به یاری روسیه
۱۳۸۹ مرداد ۲۹, جمعه
نخستین تزریق سوخت و شروع به کار رسمی نیروگاه اتمی بوشهر در مراسمی با حضور سرگئی کری‌ینکو، رئیس شرکت روس‌اتم، پیمانکار سازنده نیروگاه بوشهر، انجام می‌شود. در مراسم افتتاح نیروگاه علاوه بر نمایندگان رسانه‌های جمعی، بازرسان "آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" نیز حضور خواهند داشت. آنها مراقب هستند که چیزی مغایر با توافق‌های بین‌المللی صورت نگیرد.
بارگذاری سوخت نخستین نیروگاه هسته‌ای ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که چهارمین قطعنامه شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی، تدابیر تحریمی شدیدی علیه ایران در نظر گرفته است. روسیه که سوخت این نیروگاه را از دو سال پیش به ایران ارسال کرده، همکاری در این پروژه را مشمول تحریمات بین‌المللی نمی‌داند. روسیه متعهد می‌شود که فضولات حاصل از سوخت نیروگاه به طور کامل به روسیه برگردانده شود، تا از آن برای تولید سلاح هسته‌ای استفاده نشود.
مخالفت‌ها و تردیدها
در آغاز شرکت آلمانی زیمنس کار تأسیس نیروگاه تولید آب سبک را در سال ۱۹۷۵ به عهده گرفت. پس از انقلاب ضدسلطنتی سال ۱۳۵۷ شرکت آلمانی کار خود را متوقف کرد. جمهوری اسلامی با روسیه به توافق رسید و روس‌ها کار راه‌اندازی نیروگاه را ادامه دادند. کار تکمیل نخستین نیروگاه هسته‌ای ایران از سال ۱۹۹۵ با تأخیرهای زیاد انجام گرفت و گاه مجادلاتی میان مسئولان دو طرف را به دنبال داشت. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران درباره علت تأخیرهای مکرر گفته بود که پیمانکار روس در راه‌اندازی این نیروگاه به دنبال "برخی منافع" بوده است.
با این که در فعالیت صلح‌آمیز نیروگاه هسته‌ای بوشهر هیچ تردیدی وجود ندارد، اما بسیاری از محافل سیاسی، به ویژه در آمریکا و اسرائیل از راه یافتن انرژی هسته‌ای به ایران ابراز نگرانی می‌کنند. هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، بارها از همکاری روسیه و ایران انتقاد کرده است. به نظر سرپرست دیپلماسی کاخ سفید، روسیه باید به جای یاری به ایران در دستیابی به نیروی هسته‌ای، بر ایران فشار بیاورد تا برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد.
کارشناسان سیاسی آلمان نگرانی خود را از بلندپروازی‌های هسته‌ای سران جمهوری اسلامی پنهان نمی‌کنند، اما با همکاری اتمی روسیه و ایران مخالف نیستند. رولف موتزنیش، سخنگوی سیاست خارجی حزب سوسیال دموکرات آلمان، عقیده دارد: «این همکاری بهتر و مطمئن‌تر است تا این که ایرانی‌ها همه چیز را خودشان تولید کنند.»
روپرشت پولنز، رئیس کمیسیون خارجی پارلمان آلمان نیز عقیده مشابهی دارد. به گفته او: «ارسال سوخت اتمی به ایران، این بهانه را از دست سران جمهوری اسلامی می‌گیرد که برای تهیه سوخت باید خود به غنی‌سازی اورانیوم دست بزنند.» به نظر آقای پولنز، اگر سوخت از روسیه به ایران نرسد، این یک پیروزی برای جناح‌های افراطی در حاکمیت خواهد بود. روسیه به موازات راه‌اندازی نیروگاه بوشهر باید ایرانیان را مجاب کند که از برنامه تولید سلاح هسته‌ای به جایی نخواهند رسید و باید آن را رها کنند.
اعضای دایمی شورای امنیت سازمان ملل در کنار آلمان از ایران خواسته‌اند که به برنامه غنی‌سازی اورانیوم پایان دهد. آنها به ایران پیشنهاد داده‌اند، سوختی که برای نیروگاه‌های هسته‌ای نیاز دارد را از فرانسه و روسیه دریافت کند. اما جمهوری اسلامی تا کنون زیر بار این تقاضا نرفته است. یک سخنگوی وزارت خارجه آلمان در این باره می‌گوید: «افتتاح نیروگاه هسته‌ای بوشهر نشان خواهد داد که ایران برای استفاده مسالمت‌آمیز از انرژی هسته‌ای به هیچوجه به غنی کردن اورانیوم در داخل کشور نیاز ندارد.»
گسترش انرژی هسته‌ای
مقامات ایرانی گفته‌اند که قصد دارند در مسیر بهره‌گیری از انرژی هسته‌ای گام‌های بلندتری بردارند. اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی وعده می‌دهند که به زودی از انرژی هسته‌ای در تأمین برق بهره‌گیری خواهد شد. وزیر نیروی جمهوری اسلامی نیز از وارد شدن "برق هسته‌ای" به شبکه سراسری برق ایران تا دو سه ماه دیگر خبر داد. مجید نامجو گفته است که نقاط اتصال و شبکه‌های لازم برای استفاده از برق تولیدی نیروگاه هزار مگاواتی بوشهر پس از آغاز چرخش توربین، آماده شده است.