شرکت بحثبرانگیز احمدینژاد در اجلاس اضطراری مکه
۱۳۹۱ مرداد ۱۶, دوشنبهملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی از محمود احمدینژاد رئیسجمهوری اسلامی برای شرکت در نشست سران سازمان همکاریهای اسلامی در مکه دعوت کرده است. این دعوتنامه از سوی سفارت عربستان سعودی در تهران به اسفندیار رحیممشایی سرپرست دفتر ریاستجمهوری ارسال شده است.
بنا به آخرین خبرهای رسیده احمدینژاد به دعوت عربستان پاسخ مثبت داده است. محمدرضا فرقانی، مدیرکل بینالملل دفتر ریاست جمهوری به خبرگزاری ایرنا گفت: «محمود احمدینژاد به دعوت ملک عبدالله، پادشاه عربستان در این اجلاس حضور خواهد یافت.»
وی افزود:«ایران همواره از کشورهای اثرگذار در تصمیمگیریهای سازمان همکاریهای اسلامی بوده است.» فرقانی نیز تصریح کرد که این نشست "به صورت فوقالعاده" برگزار میشود.
به گفته ناظران سیاسی این دعوت باتوجه به تیرگی مناسبات فعلی ایران و عربستان سعودی حائز اهمیت است.
رقابتهای منطقهای میان عربستان و جمهوری اسلامی این دو کشور را در عرصههای متفاوتی به رویارویی مستقیم کشیده است. از آنجاییکه نشست آتی سران کشورهای اسلامی اجلاسی اضطراری خوانده شده، برخی از محافل سیاسی ایران از وجود "برنامههایی پشت پرده" از سوی عربستان خبر میدهند.
بنا به گزارش رسانههای عربی بحران سوریه و کشتار مسلمانان در میانمار از جمله مهمترین موضوعات اجلاس مکه در روزهای ۲۴ و ۲۵ مرداد است.
انتقاد به شرکت ایران در اجلاس مکه
سایت تابناک به دعوت سعودیها از احمدینژاد با دیده تردید نگریسته و مینویسد: « اما آنچه بیش از هر چیز دیگری برگزاری این اجلاس اضطراری را مهم جلوه میدهد، زمان برگزاری آن در آستانه اجلاس عدم تعهد در ایران است. با توجه به اینکه بسیاری از کشورهای اسلامی عضو جنبش عدم تعهد نیز هستند و قرار است در زمانی نزدیک به همین تاریخ در تهران با یکدیگر دیدار کنند، بیگمان اقدام دولت سعودی دربردارنده اهدافی خاص است.»
بر اساس این گزارش هدف سعودیهای "کم اهمیت جلوه دادن اجلاس عدم تعهد" است. این گزارش میافزاید: «هدف نهایی این اجلاس، نه تنها همبستگی و یکپارچگی امت اسلامی نیست، بلکه در عمل تفرقهاندازی به سبک سعودی و استفاده از موقعیت برای دسترسی به اهداف حاکمان این کشور به شمار میرود.»
نشست جنبش عدم تعهد در تهران
شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد قرار است که در هفتهی اول شهریور در تهران برگزار شود که از لحاظ زمانی هیچگونه تقارنی با اجلاس مکه ندارد. از این تاریخ ریاست جنبش عدم تعهد به مدت سه سال از مصر به ایران منتقل میشود. ایران برای برگزاری این اجلاس تدابیر شدید امنیتی در نظر گرفته و حتی قرار است که تهران در این روزها به حالت تعطیل در آید و متکدیان نیز از سطح شهر "جمع" شوند.
پیشتر دولت احمدینژاد از سران کشورهای عربستان، بحرین، قطر و یمن نیز برای شرکت در اجلاس عدم تعهد در تهران دعوت کرده بود. پایگاه خبری انصار حزبالله در ایران ضمن اعتراض به این دعوت گفت که "جنبش عدم تعهد بیخاصیت است" و با "استعانت از دشمنان نمیتوان مدیریت مشترک جهانی داشت.»
حسن کامران، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نهم نیز گفت: « دولت به جای ارسال دعوتنامه اختصاصی برای سران ارتجاع و دشمنان منطقهای نظام جمهوری اسلامی ايران بايد وزارت خارجه را موظف میکرد تا با استفاده از اين اجلاس و اتخاذ تمهيدات لازم، اين جانيان ضد بشر ونوكران امپرياليسم را رسوا كند.»
فرار به جلوی تهران
بهگفته برخی کارشناسان نرمش سیاسی دولت ایران در قبال هر دو نشست (اجلاس سازمان همکاری اسلامی و اجلاس جنبس عدم تعهد) بیانگر این واقعیت است که جمهوری اسلامی در انزوای بینالمللی به سر میبرد و این وضعیت حکومت ایران را به لحاظ سیاسی، اقتصادی و نظامی آسیبپذیر کرده است.
احمدینژاد خود نیز در دیدار با تشکلهای علمی و فرهنگی دانشجویی از خطر انزوای ایران در منطقه سخن گفت و تصریح کرد که: «آنچه نگرانکننده است، مسایلی به مراتب مهمتر و بزرگتر است. باید مراقب باشیم به جایی نرسیم که چشم بازکرده و ببینیم که همه منطقه علیه ما هستند.»
بحران سوریه، حضور نظامی عربستان در بحرین، اختلاف بر سر میزان تولید نفت در اوپک و تهدید ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز، از جمله مسایلی هستند که چالش میان دو قدرت منطقهای را بیش از پیش شدت بخشیدهاند. به گفته برخی تحلیلگران، خودداری احمدینژاد از شرکت در اجلاس مکه میتوانست به تصمیم مشابه عربستان و کشورهای عربی منطقه برای بایکوت اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران منجر شود.