شهادت ضراب علیه وزیر سابق ترکیه در پرونده تحریم‌های ایران
۱۳۹۶ آذر ۹, پنجشنبه
رضا ضراب، تاجر ترک-ایرانی طلا، اعتراف کرد که میلیون‌ها یورو رشوه به محمد ظفر چاغلایان، وزیر سابق اقتصاد ترکیه پرداخت کرده است. ضراب که روز چهارشنبه (۲۹ نوامبر/ ۸ آذر – به وقت محلی) در دادگاهی در نیویورک آمریکا شهادت می‌داد، گفت که چاغلایان در ازای دریافت پول به او کمک کرده، از طریق بانک دولتی "هالک بانک" ترکیه معاملات "طلا در برابر نفت" ترتیب دهد و تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را دور بزند. ضراب ادعا کرده که چاغلایان نیمی از سود حاصل از زدوبندها را دریافت کرده است.
نماینده دادستان در دادگاه فهرستی را نمایش داد که ضراب می‌گوید پول‌های پرداخت‌شده به چاغلایان در آن ثبت شده است. بر این اساس، ضراب به وزیر اقتصاد سابق ترکیه ۲۱ میلیون و ۶۰۰ هزار یورو، هفت میلیون دلار و دو و نیم میلیون لیر ترکیه – در مجموع ۲۸ میلیون یورو – پرداخت کرده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ضراب گفته که پیش از "همدستی" با وزیر اقتصاد ترکیه، هالک‌بانک حاضر نبوده با او همکاری کند، چون "خیلی شناخته‌شده" بوده است: «همسر من هنرمندی مشهور در ترکیه [ابرو گوندش] است. من به‌طور دائم در انظار عمومی حاضر بودم». ضراب می‌گوید، چاغلایان برای همکاری با هالک‌بانک به او کمک کرده و در ازای آن از مارس ۲۰۱۲ تا مارس سال پس از آن ۴۵ تا ۵۰ میلیون یورو به اضافه‌ی حدود هفت میلیون دلار رشوه دریافت کرده است.
چاغلایان در هفته‌های پایانی سال ۲۰۱۳ از عضویت در کابینه‌ی ترکیه کناره‌گیری کرد. اردوغان که آن زمان نخست‌وزیر بود، در جریان یک رسوایی مالی حدود نیمی از کابینه‌ی خود را عوض کرد. پارلمان ترکیه در سال ۲۰۱۵ با دادگاهی‌شدن چاغلایان و سه وزیر پیشین دیگر به اتهام پرداخت رشوه و اعمال نفوذ مخالفت کرد. این افراد از جمله متهم شده بودند که از رضا ضراب رشوه گرفته‌اند تا امکان دورزدن تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را فراهم کنند. آمریکا در سپتامبر سال جاری چاغلایان و هشت تن دیگر را به نقض تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی متهم کرد.
به گفته‌ی نماینده‌ی دادستان، متهمان از جمله بارنامه‌ها را دستکاری می‌کرده‌اند تا به نام محموله‌های غذایی و دارویی، امکان انتقال پول به ایران فراهم شود. همچنین برای پرداخت رشوه به مأموران ترک ، طلا در چمدان و پول نقد در کارتن‌های کفش پنهان می‌شده است. دادستان می‌گوید مقام‌های ارشد نهادها و بانک‌های ایران و ترکیه در جریان امور بوده‌اند. در دادخواست آمده که به اعضای کابینه‌ی ترکیه هم رشوه پرداخت شده است.
رضا ضراب ۳۴ ساله قرار بود خود به عنوان متهم محاکمه شود؛ اما پذیرفت که مجرم است و حال به عنوان شاهد در دادگاه حاضر می‌شود. هم‌اکنون تنها محمد هاکان آتیلا، قائم‌مقام سابق رئیس هالک‌بانک در جایگاه متهم نشسته است. ضراب روز چهارشنبه در دادگاه شهادت داد که آتیلا شرایطی فراهم می‌کرده که منبع پول‌ها – ایران – از چشم بانک‌های آمریکایی پنهان بماند. آتیلا تا به حال اتهام‌ها علیه خود را رد کرده است.
ضراب در مارس ۲۰۱۶ هنگام سفر به فلوریدای آمریکا دستگیر شد؛ آتیلا هم حدود یک سال پس از آن. همه متهمان دیگر این پرونده، از جمله – محمد ظفر چاغلایان – خارج از خاک ایالات متحده آمریکا هستند. این افراد به فراهم‌کردن مقدمات میلیون‌ها دلار تراکنش به سود ایران در داخل سیستم مالی ایالات متحده متهم شده‌اند. این اقدام نقض‌کننده‌ی تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی است.
رسیدگی به این پرونده که به ایجاد تنش در روابط آمریکا و ترکیه انجامیده، به احتمال سه تا چهار هفته طول خواهد کشید. ناظران معتقدند افشاگری‌ها در دادگاه رسیدگی به این پرونده، دامن اطرافیان نزدیک اردوغان را خواهد گرفت. آنکارا بارها خواسته بود ضراب آزاد شود تا کار به دادگاه نکشد. مقام‌های ترکیه می‌گویند این پرونده توطئه‌ی جنبش فتح‌الله گولن، واعظ ترک‌تبار و همراه سابق رجب طیب اردوغان است. گولن در پنسیلوانیای آمریکاست. آنکارا او و نزدیکانش را به برنامه‌ریزی و اجرای کودتای نافرجام تابستان ۲۰۱۶ هم متهم می‌کند.