شکافهای عمیق میان ایران و غرب٬ مانع دستیابی به توافق نهایی
۱۳۹۳ تیر ۲۳, دوشنبهدیدار وزیران خارجه ایران٬ آمریکا٬ آلمان٬ فرانسه و بریتانیا در وین در روز یکشنبه (۲۲ تیر٬ ۱۳ ژوئیه) بهرغم گفتوگوهای طولانی و فشرده به نظر میرسد راه به جایی نبرده و از دامنه و عمق اختلافات موجود میان ایران و غرب نکاسته است. تنها یک هفته به پایان مهلت برای دستیابی به توافق جامع هستهای (۲۹ تیر) باقی مانده و حالا امیدها کمرنگتر از گذشته شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ وزیران خارجه کشورهای اروپایی پس از دیدار با همتای ایرانی خود٬ محمدجواد ظریف٬ بار دیگر تاکید کردند که بهرغم مفید بودن گفتوگوها٬ شکافها و اختلافات اصلی همچنان به قوت خود باقی است و "این ایران است که باید انتخاب کند آیا میخواهد گامهای لازم برای دستیابی به توافق را بردارد یا نه."
ویلیام هیگ٬ وزیر امور خارجه بریتانیا گفت: «تا این لحظه هیچ تغییر محسوسی در روند مذاکرات پدید نیامده است.» او افزود که "شکافی عظیم" همچنان باقی است. مساله اساسی مورد اختلاف٬ میزان تولید سوخت هستهای در ایران است.
بیشتر بخوانید: وزیر خارجه آلمان: توپ در زمین ایران است
قدرتهای غربی میخواهند ایران از ظرفیت تولید سوخت خود بکاهد تا هیچ راهی برای تولید و توسعه تسلیحات هستهای نداشته باشد و در مقابل با کاهش تدریجی فشار تحریمها٬ قطار اقتصاد ایران را به ریل برگردانند. به نظر میرسد ایران نگران آینده برنامه غنیسازی خود است و در برابر این درخواست مقاومت میکند و با تاکید بر اینکه هدفاش از غنیسازی اورانیوم تنها بهرهگیری برای مقاصد صلحآمیز است٬ درخواست رفع زودهنگام تحریمها را دارد.
دیدار ظریف و کری و تلاش برای پل زدن میان مطالبات ایران و غرب
جان کری و جواد ظریف هم در ساعات پایانی روز یکشنبه دیداری مستقیم و محرمانه داشتند که هنوز جزئیات آن در اختیار رسانهها قرار نگرفته است. به گزارش والاستریتژورنال٬ ظریف پس از این دیدار گفت که در مورد برخی از موضوعات مهم پیشرفتهایی حاصل شده است. او افزود: «تلاش کردهایم تا راههایی برای پل زدن روی این شکافها بیابیم و از اختلافات موجود بکاهیم و راههای نوآورانهای برای حلوفصل مشکلات پیدا کنیم.»
بیشتر بخوانید: جان کری: هنوز با ایران اختلافات اساسی داریم
وزیر امور خارجه ایران بار دیگر تصریح کرد: «ایران باید برنامه هستهای خود را به صورت جدی دنبال کند٬ اما برنامهای که نگرانیها و تردیدهای موجود پیرامون ماهیت صلحآمیز آن را برطرف میکند.» جان کری روز دوشنبه هم در وین خواهد ماند تا به ادامه مذاکرات بپردازد. یکی از مسائلی که دو طرف باید بر سر آن به توافق برسند این است که آیا بر سر مسائل دیگر غیر از غنیسازی هم پیشرفتی در مذاکرات حاصل شده است یا نه.
پیشتر در روز شنبه یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا به روزنامه والاستریت ژورنال گفته بود که هرگونه توافق نهایی باید متضمن این باشد که فعالیتهای مرتبط با غنیسازی در ایران دستکم تا چند سال "بسیار محدود" خواهد بود و تعداد سانتریفوژها هم به "عددی دو رقمی" محدود خواهد ماند.
در صورتی که تا پایان مهلت از پیش تعیینشده توافق حاصل نشود٬ طرفین میتوانند برای تمدید زمان گفتوگوها برای شش ماه دیگر توافق کنند. آمریکا اعلام کرده است که تنها در صورتی با چنین تمدیدی موافقت خواهد کرد که پیشرفت جدی در روند مذاکرات گزارش شود.