طرح جایگزینی حبس ابد به جای اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر
۱۳۹۴ آذر ۱۷, سه‌شنبه
طرحی به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ارائه شده که خواستار جایگزینی مجازات حبس ابد برای قاچاقچیان مواد مخدر به جای اعدام است.
خبرگزاری "ایسنا" به نقل از میرهادی قره‌سید رومیانی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نوشت: «در این طرح، نمایندگان وضعیت موجود در مجازات‌های مربوط به مواد مخدر و هزینه‌های سنگین و طاقت‌فرسایی را مورد بررسی قرار داده‌اند که ایران به دلیل حائل بودن میان غرب و شرق می‌پردازد.»
این طرح روز سه‌شنبه ۱۷ آذر به کمیسیون حقوقی مجلس ارائه شده است. قره‌سید گفته که در صورت تصویب این طرح، مجازات اعدام در خصوص مواد مخدر، صرفا در قاچاق مسلحانه اعمال خواهد شد.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو با اشاره به بیشترین آمار اعدام در جمهوری اسلامی در حوزه مواد مخدر، اضافه کرده که ایران در مبارزه با مواد مخدر و جلوگیری از ترانزیت آن به اروپا، هزینه‌های سنگینی داده است.
به گفته قره‌سید، قرار است بعد از تصویب این طرح، زندانیانی که اکنون محبوس هستند، آزاد شوند و بار سنگینی نیز از دوش قوه قضاییه برداشته شود.
بیشتر بخوانید: عفو بین‌الملل: شمار اعدام‌ها در ایران افزایشی "بهت‌آور" دارد
ایران پس از چین بالاترین نرخ اعدام در جهان را دارد. بیشترین شمار اعدام‌ها در جمهوری اسلامی مربوط به جرایم مواد مخدر است و پس از آن حکم قصاص است که متهمان را به دست خانواده مقتول به چوبه دار می‌سپارند.
حسین میرمحمد صادقی، معاون حقوقی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در مهر سال ۹۳ گفته بود مجازات اعدام در زمینه مواد مخدر باعث جلوگیری از قاچاق و مصرف مواد نشده و می‌توان از "باب مصلحت" اعدام در مورد مواد مخدر را کنار گذاشت.
جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه هم در نیمه آذر ۱۳۹۳ اعلام کرده بود که با یک تغییر قانون، امکان حذف بیش از ۸۰ درصد اعدام‌ها وجود دارد.
"مجازات اعدام بازدارنده نیست"
میرمحمد صادقی در مصاحبه مفصلی با سایت "خبر آنلاین" اذعان کرده بود که مجازات اعدام در قضیه مواد مخدر نه بازدارنده است و نه مبنای شرعی چندانی دارد: «گاه افراد بسیاری زیادی یا اعدام شدند یا در لیست اعدامی‌ها بوده‌اند اما عملا از تعداد مواد مخدر، قاچاق و مصرف مواد مخدر کم نشده؛ پس خیلی از این جهت موفق نبوده است.»
بیشتر بخوانید: «اعدام در زمینه مواد مخدر بازدارنده نبوده است»
بر اساس قوانین جزایی ایران، کسانی که دست به تولید، قاچاق و یا حمل پنج کیلوگرم یا بیشتر تریاک و ۳۰ گرم یا بیشتر هروئین، مرفین و یا مواد روانگردان ترکیبی خاص و غیرطبی نظیر شیشه می‌زنند، با مجازات اعدام روبرو می‌شوند.
میر محمد صادقی گفته بود در شرع اعدام وجود دارد، اما اعدام برای مواد مخدر لازم نیست و بستگی به تفسیری دارد که از آن بکنند، برای نمونه بگویند قضیه مواد مخدر "از مصادیق افساد فی الارض یا محاربه" است.
یک سال قبل و در دسامبر ۲۰۱۴، شش سازمان شش سازمان غیردولتی فعال در زمینه حقوق بشر از اداره مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل خواسته بودند تا کمک‌های مالی خود به ایران را تا زمان لغو مجازات اعدام برای مجرمان مواد مخدر به حالت تعلیق درآورد.
بیشتر بخوانید: "مجازات اعدام در کاهش جرایم موادمخدر ایران موفق نبوده است"
دیده‌بان حقوق بشر، سازمان حقوق بشر ایران، ائتلاف جهانی علیه مجازات اعدام، سازمان بین‌المللی کاهش آسیب، بنیاد عبدالرحمن برومند و سازمان رپریو (Reprieve) در نامه‌ای از سازمان ملل خواسته‌اند حمایت خود را از عملیات پلیس مبارزه با قاچاق مواد مخدر در ایران، تا زمانی که دولت ایران مجازات اعدام مجرمان مواد مخدر را لغو نکرده، متوقف سازد. این درخواست چند روز پس از اعدام ۱۸ متهم به قاچاق مواد مخدر در ایران نوشته شده بود.
متخصصان جرم‌شناسی معتقدند که ریشه‌های انواع بزه‌کاری از جمله قاچاق مواد مخدر با اعدام خشکیده نمی‌شود بلکه مجازات اعدام بیشتر موجب تشدید خشونت در جامعه میشود.