طرح فرانسه: ۱۵ میلیارد اعتبار به ایران؛ به شرط تایید آمریکا
۱۳۹۸ شهریور ۱۲, سه‌شنبه
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، در کنفرانسی مطبوعاتی از ادامه مذاکرات تهران و پاریس برای راه‌اندازی یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری با ضمانت پول نفت خبر داد. او سه‌شنبه سوم سپتامبر (۱۲ شهریور) با معرفی طرح فرانسه برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا اعلام کرد: «این طرح مستلزم تمدید معافیت خریداران نفت از تحریم‌هایی است که ترامپ وضع کرده است.»
لودریان به خبرنگاران گفت به ازای گشایش این خط اعتباری، ایران باید به تعهداتش در برجام بازگردد و مذاکراتی پیرامون امنیت خلیج فارس و منطقه و وضعیت توافق هستهای بعد از سال ۲۰۲۵ صورت بگیرد.
او گشوده شدن این خط اعتباری تا پایان سال ۲۰۱۹ را مستلزم موافقت آمریکا دانست. رویترز به نقل از لودریان نوشت:: «پیش‌فرض اجرایی شدن این طرح، موافقت پرزیدنت ترامپ است.»
خبر رسمی این طرح، پس از مذاکرات ده ساعته هیات ایرانی به سرپرستی عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، با کارشناسان فرانسوی اعلام شد. عراقچی از دوشنبه ۲ سپتامبر با همراهی نمایندگان نفتی و بانکی در پاریس به سر می‌برد.
وزیر دارایی فرانسه، برونو لومر، هم‌زمان با اعلام این طرح به واشنگتن رفت. محافل دیپلماتیک گفته‌اند که احتمالا طی این دیدار پاسخ آمریکا به طرح فرانسه اعلام می‌شود.
گفته شده که هیات ایرانی از فرانسوی‌ها خواسته‌اند آمریکا امکان فروش روزی ۷۰۰ هزار بشکه نفت را به آنها بدهد.
ایران تا پیش از پایان معافیت‌های نفتی آمریکا، طی ۹ ماه، روزانه یک میلیون و ۶۲۰ هزار بشکه نفت به آسیا صادر می‌کرد. اما در ماه مه و پس از کاهش خرید نفت ایران از سوی چین و هند و توقف واردات ژاپن و کره جنوبی، صادرات نفت ایران به کمترین حد خود در پنج سال گذشته، یعنی ۳۸۶ هزار بشکه در روز رسید. این میزان در مقایسه با ماه مه ۲۰۱۸ کاهشی ۵/ ۷۸ درصدی نشان می‌داد.
رهبران کشورهای اروپایی با افزایش تنش میان تهران و واشنگتن کوشیده‌اند جلوی تقابل بیشتر بین دو کشور را بگیرند و با ایجاد تسهیلاتی برای ایران در زمینه مبادلات تجاری، این کشور را به توافق هستهای پایبند نگاه دارند.
ایالات متحده پس از خروج یکجانبه از برجام، تحریم‌های سنگینی علیه ایران وضع کرده که بیش از هر چیز فروش نفت این کشور را هدف می‌گیرد. تهران در واکنش به تنگناهای مالی و اقتصادی، به اروپایی‌ها تا پنجشنبه پنجم سپتامبر مهلت داد تا کمکی در این زمینه انجام دهند؛ وگرنه گام سوم در کاهش تعهدات برجامی را بر می‌دارد.
رویترز از قول یکی از مذاکره‌کنندگان می‌نویسد: «اول باید بدانیم چگونه به ۱۵ میلیارد دلار دسترسی خواهیم داشت. دوما چه کسی آن را تامین خواهد کرد و سوم این که مطمئن باشیم ایالات متحده مانع آن نمی‌شود.»
یک مقام ارشد ایرانی نیز گفته است: «فرانسه پیشنهاد خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری را داده اما بحث در این باره هنوز ادامه دارد. باید ضمانت شود که ایران به این مبلغ دسترسی آزادانه خواهد داشت. ایران باید بتواند نفت خودش را بفروشد و پولش را بگیرد.»
چند روز قبل، علی مطهری، نماینده تهران در مجلس گفته بود که رئیس جمهور فرانسه پیشنهاد راه اندازی خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای پیش‌خرید نفت ایران را داده؛ مشروط به ان که گام سوم در کاهش تعهدان برجامی را برندارد و از گام اول و دوم هم به جایگاه اولیه برگردد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده بود که ایران بخش دیگری از تعهدات برجامی خود را زیرپا گذاشته و ذخایر اورانیوم غنی شده‌اش را به ۶/ ۲۴۱ کیلوگرم رسانده است.
جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، پیش از سفر هیات ایرانی به فرانسه اعلام کرده بود: «ما هیچ گاه میز مذاکره را ترک نکرده‌ایم و اگر اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل کنند، ایران هم اجرای تعهدات خود در برجام را از سر می‌گیرد.»
ظریف گفته بود اگر تا روز پنجشنبه پنجم سپتامبر اروپایی‌ها اقدامات لازم را انجام ندهند، اجرای گام سوم را به آنها ابلاغ خواهیم کرد. گمانه‌زنی شده که افزایش تعداد سانتریفیوژها، احیای ظرفیت‌های تاسیسات فردو و کاستن از امکانات آژانس برای نظارت گسترده بر فعالیت‌های اتمی ایران. از جمله اقدامات گام سوم احتمالی باشد.