عفو بینالملل: پیگیری قضایی جنایات در افغانستان ضروری است
۱۴۰۰ آذر ۲۴, چهارشنبهآگنس کالامر، دبیرکل سازمان عفو بینالمللی در پیامی ویدئویی ضمن اشاره به "جنایات جنگی بیشمار و خونریزی بیپایان در کابل از سوی طالبان در ماههای پیش از سقوط دولت اشرف غنی" هزاران شهروند غیرنظامی افغانستان را در ۶ ماه اول سال جاری قربانی این اقدامات دانسته است.
کالامر در فراخوان اضطراری خود از جامعه جهانی به آمار و ارقامهای تازهای که از سوی سازمان ملل انتشار یافته استناد کرده است.
در روزهای اخیر دو گزارش جداگانه در باره جنایات طالبان در افغانستان در ماههای منتهی به سقوط دولت اشرف غنی و تسخیر کابل توسط این گروه و نیز در هفتههای پس از این رویداد منتشر شده است. استناد کالامر عمدتا به همین گزارشهاست.
در گزارشی که خانم ندار الشریف، معاون کمیسریای عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر روز سهشنبه، ۲۳ آذر (۱۴ آذر) در ژنو ارائه کرد، آمده است که دست کم ۱۰۰ مامور پلیس و نیروهای امنیتی و نظامی افغانستان از زمان تسخیر قدرت به قتل رسیدهاند که در حداقل ۷۲ مورد آنها وابستگان به طالبان دخالت مستقیم داشتهاند.
قتل دست کم ۸ فعال مدنی و سیاسی، از جمله دو روزنامهنگار و نیز ۵۰ فرد مظنون به وابستگی به شاخه داعش در افغانستان هم جزیی از گزارش یادشده است. به گفته الشریف در موارد اجساد قربانیان در ملا عام به تماشا گذاشته شدهاند.
به کارگیری کودکان برای انجام عملیات نظامی و نیز سرکوب زنان نیز در این گزارش به طور مبسوط مورد اشاره قرار گرفته است.
غیرنظامیان قربانیان حملات از همه سو
نهاد مأمور سازمان ملل در امور افغانستان موسم به UNAMA در گزارش تازه خود میگوید که در نیمه اول سال جاری میلادی ۱۶۵۹ نفر در افغانستان کشته و ۳۵۲۴ نفر دیگر هم مجروح شدهاند که افزایشی معادل ۴۷ درصد در قیاس با سال گذشته است. در گزارش گفته میشود که این ارقام همه واقعیت نیست و رقم دقیق قربانیان و مجروحان فراتر از این اعداد است، زیرا که طالبان در بخش عمده کشور "امکانات ارتباطی مردم را قطع کردهیا محدود ساختهاند".
بنا بر گزارشها در حملات طالبان برای تسخیر قدرت مرکزی در افغانستان در تابستان امسال وابستگان به اقلیتهای قومی و مذهبی، سربازان و افسران ارتش یا کسانی که ظن هواداریشان از دولت اشرف غنی میرفت به طور هدفمند آماج شکنجه و حملات انتقامجویانه قرار گرفتند.
گزارش سازمان ملل میگوید که در ابتدای سپتامبر امسال طالبان بعد از ربودن شمار زیادی مرد ظرف ۲۴ ساعت، دست کم ۶ نفر را بدون محاکمه قضایی با شلیک تیر به سوی سر، قلب یا سینه آنها از پای درآوردهاند. بنا بر این گزارش چنین قتلهایی جنایت جنگی به حساب میآیند.
گزارش اما همزمان نیروهای آمریکایی و ارتش افغانستان را متهم میکند که در جریان عملیات هوایی و زمینی خود مرگ شماری از شهروندان عادی افغانستان را باعث شدهاند.
حداقل ۴ حمله هوایی در سالهای گذشته به مرگ ۲۸ غیرنظامی، و از جمله ۸ کودک و نیز مجروحشدن عدهای دیگر منجر شده است.
این گزارش نیروهای آمریکایی را متهم میکند که در مناطق مسکونی پرجمعیت بمب پرتاب کردهاند. در ۸ حمله زمینی نیز مطابق با اسناد و مدارک ضبطشده مجموعاً ۱۲ شهروند غیرنظامی، از جمله ۶ کودک کشته وشماری نیز مجروح شدهاند.
بنا بر گزارش سازمان ملل نیروهای افغان که از سوی ارتش آمریکا آموزش دیده بودند در حملات خود از پرتاب نارنجک خمپاره استفاده کردهاند که اغلب به خسارت به خانهها و قتل شهروندانی که در آنها پناه گرفته بودهاند منجر شده است. به خصوص حملات بیهدف با چنین سلاحهایی میتواند نمونهای از جنایت جنگی باشد.
عفو بینالملل از دادگاه جزایی بینالمللی خواسته است که همه موارد جنایات در اقدامات نظامی طرفهای متفاوت در افغانستان را مورد بررسی قرار دهد، چرا که "مردم افغانستان مدتی طولانی در رنج بودهاند و حالا نوبت آن است که قربانیان امکان پیگیری قضایی و دریافت خسارت و غرامت داشته باشند".