عمر آسفالت‌های ایران یک سال است
۱۳۹۳ شهریور ۱۰, دوشنبه
بیکیفیت بودن قیرهای استفاده شده در راهسازی، یکی از عوامل مهم تصادف‌های جاده‌ای در ایران هستند. این را مدیر بازرگانی سابق شرکت نفت جی – از قیرسازی‌های بزرگ ایران می‌گوید. تاجیک به خبرگزاری «ایلنا» گفته که استفاده از قیر ایرانی در کشورهایی چون سریلانکا یا تانزانیا قدغن شده و قیر بشکه‌ای ایران از قیر فله‌ای ارزان‌تر خریده می‌شود.
خبرگزاری «ایلنا» می‌نویسد که ورود قیر تقلبی به بازار و پروژه‌های راهسازی، به افزایش دو هزار برابری قیمت آن از سال ۱۳۹۱ به بعد مربوط می‌شود: «با گران شدن قیمت قیر و عرضه آن در بورس، بازار سیاهی به پا شد که قیر را ارزان‌تر از بازارسرمایه به دست مشتری رساند؛ ارزان اما بیکیفیت.»
در گزارش «ایلنا» آمده که گروهی از تولیدکنندگان قیر به جای استفاده از مواد اولیه و مازوت، ته مانده برج تقطیر، نفت سفید یا مازوت بیکیفیت را با یکدیگر مخلوط کرده و قیر تقلبی ساختند: «پیمانکار هم برای کاهش هزینه پروژه‌ها،قیر تقلبی را به قیر گران‌قیمت جی و پاسارگاد ترجیح داد.»
حسین خسروجردی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی به «ایلنا» گفته که وزارت راه و شهرسازی می‌توانست جلوی استفاده از قیر تقلبی در پروژه‌های عمرانی را بگیرد اما چنین نکرد.
محمدعلی صادقی، کارشناس امور بین‌الملل نفت و انرژی هم اعلام کرده که کیفیت قیر ایران با ورود کارگاه‌ها و شرکت‌های بخش خصوصی به عرصه تولید آن، کاهش جدی یافته است: «زمانی قیر ایران با کیفیت‌ترین قیر دنیا محسوب می‌شد.»
مدیر سابق بازرگانی شرکت نفت جی تاکید کرده که روند تولید قیر بیکیفیت از سال ۱۳۹۱ شروع شده و پیمانکاران شهرداری و وزارت راه چاره‌ای جز استفاده از آن ندارند: «آسفالت جاده‌های جدید یک ساله ترک می‌خورند اما اسفالت جاده‌ای در سیستان وبلوچستان که تاریخ ساخت آن به سال‌های قبل از انقلاب بر می‌گردد، هنوز سالم است و به مرحله تعمیر هم نرسیده است.»
تاجیک می‌گوید قیرهای امروزی به درد ایزوگام بام خانه‌ها می‌خورند نه راهسازی.
محمدعلی صادقی تاکید کرده که که قیرتقلبی و آسفالت بیکیفیت به تنهایی عامل ۳۰ درصد از تصادفات جاده‌ای در ایران است: «ایجاد برجستگی، گود شدن جاده یا ترک خوردن آسفالت هر کدام یک نقطه حادثه‌خیر در سطح شبکه راه‌ها هستند.»
«دلالی قیر یارانه‌ای»
در گزارش «ایلنا» آمده که در ۱۰ سال گذشته حدود ۷ درصد اعتبارات تخصیصی به وزارت راه، برای خرید قیر مصرف می‌شد، اما در ۴ سال گذشته این هزینه به شدت افزایش یافته و به دلیل پرش قیمت بیش از دو برابری قیر، به ۳۵ تا ۴۵ درصد از اعتبارات تخصیصی رسیده است.
وزارت راه اعلام کرده که هزینه پروژه‌های راه سازی به دلیل گران شدن قیر ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته، اما کارشناسان یاد شده به «ایلنا» گفته‌اند که تنها ۴/ ۲ درصد هزینه‌های این وزارتخانه برای آسفالت کردن جاده‌ها مصرف می‌شود.
به بیان دیگر، فعالان بازار محصولات پتروشیمی، عملکرد وزارت راه را تخلف آشکار در بازار قیر و دامن زدن به دلالی قیر دانسته‌اند. محمدرضا صادقی گفته است: «وزارت راه وقتی نمی‌تواند سهم خود در پروژه‌های راهسازی را به پیمانکار بدهد و یا توان پرداخت مبلع قرارداد پیمانکار را ندارد، قیر باکیفیت یارانه را با قیمت قرارداد تهاتر می‌کند.»
صادقی نتیجه گرفته که به این ترتیب، قیر با کیفیت به مشتری خارجی فروخته می‌شود، اما برای پروژه‌های راهسازی از قیرهای ارزان و بیکیفیت استفاده می‌شود.
بحث در باره آسفالت بیکیفیت در جاده‌سازی در حالی مطرح شده که در برنامه تلویزیونی «مناظره» در مرداد ۱۳۹۳ اعلام شد که ۱۰ میلیون ایرانی بر اثر سوانح رانندگی نان‌آور خود را از دست داده‌اند. کارشناسان شرکت‌کننده در این برنامه آمار بالای این حوادث را ناشی از عدم ایمنی راه‌ها، عامل انسانی و فرهنگی، خودروهای غیراستاندارد و ضعف مدیریت کلان عبور و مرور عنوان کردند.