عمق جاسوسی آمریکا در آلمان؛ کنترل ماهانه ۵۰۰ میلیون ارتباط

اسناد آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) که مجله "اشپیگل" آلمان به آنها دسترسی داشته نشان می‌دهند که این آژانس بخش اعظمی از ارتباطات مخابراتی و اینترنتی در آلمان را به صورت سیستماتیک کنترل و ذخیره می‌کند.

بر اساس یک ارزیابی داخلی آژانس امنیت ملی آمریکا، هر ماه حدود ۵۰۰ میلیون ارتباط در آلمان کنترل می‌شود؛ منظور از ارتباط، مکالمات تلفنی، ایمیل‌ها، چت و اس‌ام‌اس است. به نوشته اشپیگل، اطلاعات مربوط به هر ارتباط – این‌‌که کدام خط با کدام خط ارتباط برقرار کرده – در مقر اصلی آژانس امنیت ملی آمریکا در نزدیکی واشنگتن ذخیره می‌شوند.

آماری که "اشپیگل" به آنها دسترسی داشته نشان می‌دهند که در روزهای معمولی در آلمان تا ۲۰ میلیون ارتباط تلفنی و حدود ۱۰ میلیون ارتباط اینترنتی کنترل می‌شوند. شب تولد عیسی مسیح در سال ۲۰۱۲، آژانس امنیت ملی آمریکا حدود ۱۳ میلیون ارتباط تلفنی و نزدیک به نیمی از این تعداد ارتباط اینترنتی را ثبت و ضبط کرده است. در برخی از روزهای ‌"پرکار" همچون هفتم ژانویه ۲۰۱۳ هم اطلاعات نزدیک به ۶۰ میلیون ارتباط تلفنی ذخیره شده است.

پیش از این مشخص شده بود که آلمان در فهرست اهداف مهم جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا قرار دارد اما این نخستین بار است که عدد و آماری از گستردگی این عملیات منتشر می‌شود. روزنامه "گاردین" چاپ لندن پیشتر اینفوگرافیکی را منتشر کرده بود که بر اساس آن ارتباطات مخابراتی و اینترنتی آلمان به همان اندازه کنترل می‌شوند که ارتباطات در چین، عراق یا عربستان سعودی.

آلمان، شریکی "درجه سه"

آمار یادشده نشان می‌دهند که آژانس امنیت ملی آمریکا در هیچ کشور دیگری از اتحادیه اروپا به اندازه آلمان فعال نیست. به عنوان نمونه، آمریکایی‌ها همزمان در فرانسه تنها حدود ۲ میلیون ارتباط در روز را ثبت کرده‌اند. اسناد "NSA" نشان می‌دهند که این آژانس بیش از همه به ارتباطات مشتریان مخابراتی جنوب و غرب آلمان علاقه‌مند است. شهر فرانکفورت یکی از مراکز مهم جاسوسی است و در اسناد به عنوان پایگاه برشمرده شده است.

این اسناد نشان می‌دهند که آمریکا آلمان را هم به‌عنوان شریک و هم به‌عنوان هدف حملات می‌شناسد. بر اساس طبقه‌بندی‌های انجام‌شده، آلمان جزو شرکای درجه سوم آمریکاست. استرالیا، کانادا، بریتانیا و نیوزلند شرکای درجه دوم و تنها کشورهایی هستند که در اسناد به‌طور مشخص از جاسوسی مستثنی شده‌اند.

پایگاه اینترنتی اشپیگل به نقل از یکی از اسناد می‌نویسد: «ما می‌توانیم پیام‌های بیشتر شرکای درجه سوم خارجی را شکار کنیم و این کار را هم می‌کنیم».

پیش از این اعتراضاتی به فعالیت‌های جاسوسی آمریکا در آلمان مطرح شده بود. برخی از ناظران معتقدند که آلمان از زمان جنگ سرد، به‌عنوان جبهه برخورد بلوک شرق و غرب، به صورت سنتی از مراکز اصلی فعالیت سرویس‌های امنیتی جهان بوده است.

پایگاه اینترنتی اشپیگل پیشتر از جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از اتحادیه اروپا پرده برداشته بود.

اعتراض‌ها به جاسوسی اینترنتی در آلمان

خبر جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از شهروندان آلمان از نخستین روزهای انتشار واکنش‌های منفی بسیاری را برانگیخت.

حزب "دزدان دریایی" آلمان (Piraten) که عموما از فعالان دنیای مجازی تشکیل شده و اینترنت آزاد یکی از شعارهای اصلی آنان است، در یادداشتی با عنوان "پریسم: دولت ایالات متحده به حقوق شهروندی ریشخند می‌زند" از سیاست‌های واشنگتن در این زمینه انتقاد کرد.

وزیر دادگستری آلمان نیز در آستانه سفر رئیس جمهوری آمریکا به برلین از باراک اوباما خواست در این باره روشنگری کند. زابینه لویتهویسر- شنارنبرگر روز ۲۱ خرداد در مقاله‌ای در پایگاه اینترنتی "اشپیگل" از دولت آمریکا خواست پنهان‌کاری در این زمینه را کنار نهد.

یک هفته بعد و در نخستین دیدار رسمی باراک اوباما در برلین، رئیس جمهوری آمریکا و صدراعظم آلمان در یک کنفرانس مطبوعاتی در این مورد موضع‌گیری کردند.

آنگلا مرکل ضمن ابراز قدردانی از همکاری امنیتی دو کشور، به شیوه کنترل اینترنت توسط سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا انتقاد کرد. او گفت، باید دقت کرد که در این مورد افراط و تفریط صورت نگیرد.

باراک اوباما هم جمع‌آوری اطلاعات اینترنتی و مکالمات تلفنی توسط سازمان اطلاعاتی آمریکا را امری ضروری خواند. او اظهار داشت، این کار برای حفاظت از شهروندان صورت می‌گیرد و افزود که با همین سیاست از دست‌کم پنجاه عملیات تروریستی در سطح آمریکا و دیگر کشورها، از جمله آلمان جلوگیری شده است.

اوباما ضمن تأکید بر این‌که سازمان‌های اطلاعاتی مستقیما عمل شنود را انجام نمی‌دهند، تضمین داد که دادگاه‌های آمریکا بر فعالیت‌های این‌چنینی نظارت دارند.

اعتراض غول‌های آمریکا به دولت ایالات متحده

اعتراض‌ها به جاسوسی اینترنتی و مخابراتی دولت آمریکا ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است. شرکت موزیلا، طراح مرورگر فایرفاکس، از دو هفته پیش کارزار اعتراضی "مراقبت از ما را متوقف کنید" (Stop Watching Us) را آغاز کرده است. تا کنون بیش از نیم میلیون نفر از این کارزار حمایت کرده‌اند. آی وی وی، هنرمند معترض چینی، تیموتی برنرز-لی، پدر وب، و جان کیوزاک، بازیگرهالیوود، از مشهورترین شخصیت‌های حقیقی هوادار این کمپین اینترنتی هستند.

در پایگاه اینترنتی "stopwatching.us" از کنگره آمریکا خواسته شده به جاسوسی اینترنتی پایان دهد، ابعاد این عملیات را روشن کند و مسببان آن را به پای میز محاکمه بکشد.

غول‌های اینترنتی آمریکا مانند گوگل، مایکروسافت، فیسبوک و توییتر هم در مقابل دولت ایالات متحده صف آراسته‌اند. آنها می‌خواهند شمار و گستردگی درخواست‌هایی را منتشر کنند که آژانس امنیت ملی آمریکا در مورد اطلاعات شخصی کاربران مطرح کرده است.

این کنسرن‌ها تا کنون به دلایل مربوط به "امنیت ملی" مجوز این کار را نداشته‌اند. آنها قصد دارند با انتشار درخواست دستگاه‌های امنیتی، از خدشه‌دار شدن اعتماد مشتریان‌شان نسبت به خود جلوگیری کنند.

هفته‌هاست که جزئیات برنامه جاسوسی "پریسم" (متعلق به آژانس امنیت ملی آمریکا) و "تمپورا" (متعلق به "مرکز کنترل ارتباطات مخابراتی" دولت بریتانیا) منتشر می‌شوند. این جزئیات برگرفته از اسنادی هستند که ادوارد اسنودن، پیمانکار پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا، آنها را در اختیار رسانه‌ها گذاشته و می‌گذارد.