عنان در سوریه خواستار گامهای مؤثر دمشق شد
۱۳۹۱ خرداد ۸, دوشنبهکوفی عنان، فرستادهی ویژهی سازمان ملل و اتحادیهی عرب برای حل بحران سوریه، روز دوشنبه (۲۸ مه / ۸ خرداد) وارد دمشق، پایتخت این کشور شد. به گفتهی احمد فیاض، سخنگوی عنان، او روز سهشنبه با بشار اسد و دیگر مقامهای عالیرتبهی رژیم سوریه دیدار خواهد کرد. علاوه بر این ملاقاتهایی با گروههای اپوزیسیون برنامهریزی شدهاند.
عنان پس از ورود به سوریه اعلام کرد که از کشتار روز جمعه در شهر حوله «شوکه» شده است. به گفتهی عنان، این حمام خون که بیش از ۱۰۰ قربانی از جمله چندین زن و کودک را به کام مرگ کشید، پیآمدهای منفی بسیاری خواهد داشت. وی افزود که «در شرایطی حساس» به سوریه آمده است.
این نخستین سفر دبیرکل پیشین سازمان ملل به سوریه از ماه مارس است. پس از دیدار ماه مارس او با مقامهای سوری و اپوزیسیون، مأموریت ناظران سازمان ملل در این کشور آغاز شد.
عنان روز دوشنبه در دمشق تأکید کرد که حکومت سوریه باید میل خود به پایان مسالمتآمیز بحران را نشان دهد. او امیدوار است که گفتوگوهای «جدی و صریحی» با بشار اسد داشته باشد.
کوفی عنان مبتکر طرح ۶ مادهای صلح بین طرفهای درگیر در سوریه است. طرحی که از حدود ۶ هفتهی پیش به اجرا درآمده و برپایی آتشبس یکی از مفاد آن است. حدود ۲۵۰ ناظر بینالمللی از سوی سازمان ملل به سوریه اعزام شدهاند تا بر روند اجرای این طرح نظارت کنند.
به اعتقاد ناظران، سفر کوفی عنان به سوریه در شرایط کنونی از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ در شرایطی که از یکسو آتشبس عملا رعایت نمیشود، هر روز بر شمار قربانیان افزوده میشود و برخی از جناحهای اپوزیسیون از جمله ارتش آزاد سوریه از لزوم شکستن کامل آتشبس و حمله نظامی به این کشور سخن میگویند.
فرماندهی ستاد مشترک ارتش آمریکا، نیز برای نخستین بار از حملهی نظامی به سوریه سخن رانده است. مارتین دمپسی در گفتوگو با شبکهی تلویزیونی سیبیاس گفته است: «در صورتی که از ما خواسته شود، آمادهایم برنامهی حمله نظامی را ارائه کنیم». او در عین حال بهطور صریح تأکید کرد که گفتوگوهای دیپلماتیک بر عملیات نظامی اولویت دارند.
واکنشها همچنان ادامه دارند
کشتار غیرنظامیان در شهر حوله واکنشهای بینالمللی فراوانی در پی داشته است. شورای امنیت سازمان ملل نیز این کشتار را به شدت محکوم کرد.
کشورهای غربی رژیم سوریه را مسئول این کشتار میدانند. دمشق گروههای تروریستی را متهم میکند و روسیه هم دولت سوریه و مخالفان بشار اسد را مسئول ادامهی درگیریها میداند. چین هم که مانند روسیه تا کنون دو قطعنامه علیه سوریه را در شورای امنیت وتو کرده، کشتار حوله را «وحشتناک» توصیف کرده، بدون اینکه طرف خاصی را مسئول آن بداند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجهی روسیه، روز دوشنبه (۸ خرداد / ۲۸ مه) در کنفرانسی خبری با ویلیام هیگ، همتای بریتانیایی خود، در مسکو گفت: «شکی نیست که دولت سوریه [در حوله] از تجهیزات سنگین نظامی استفاده کرده است»، اما در مورد مسئولیت کشتار باید «بیطرفانه» قضاوت کرد.
به اعتقاد لاوروف، «برای روسیه مهم نیست چه کسی در سوریه حکومت میکند. مهم این است که خشونت و کشتار در سوریه پایان یابد تا مردم این کشور با گفتوگو و بدون دخالت از خارج در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند».
پیش از این آلکساندر پانکین، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل، گفته بود که نمیتوان در کشتار حوله احتمال «تحریک» مخالفان را نادیده گرفت.
ویلیام هیگ در مقابل در کنفرانس خبری مسکو مسئولیت خشونت در سوریه را به رژیم بشار اسد داد و خواستار کنارهگیری او شد. وزیران خارجهی روسیه و بریتانیا در عین حال بر پشتیبانی خود از طرح صلح کوفی عنان تأکید کردند.
درگیریها همچنان قربانی میگیرند
در حالی که واکنشها به کشتار غیرنظامیان در شهر حوله همچنان ادامه دارد، فعالان سوری از کشتهشدن دهها تن دیگر در روزهای یکشنبه و دوشنبه خبر میدهند. بنا بر اعلام دیدهبان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن، تنها در روز یکشنبه در مناطق مختلف سوریه ۵۱ تن جان خود را از دست دادهاند.
بیشترین تلفات از قرار در استان درعا بودهاند. در حما، جایی که بیشترین شمار قربانی را داشته است، در شامگاه یکشنبه ۲۱ تن از جمله هفت کودک و نوجوان در حمله با جنگافزارهای سنگین و سبک به مناطق مسکونی جان خود را از دست دادهاند. نیروهای امنیتی سوری ظاهرا به حملات مخالفان با آتش سنگین پاسخ دادهاند. به گفتهی فعالان، صبح دوشنبه نیز یک نوجوان ۱۴ ساله هدف گلوله تکتیراندازان قرار گرفته است.
اطلاعات مربوط به وسعت حملات و شمار قربانیان در سوریه به دلیل عدم حضور منابع خبری مستقل در مناطق درگیری، قابل راستیآزمایی نیستند.