فراخوان عنان به برداشتن "گامهای شجاعانه" در سوریه
۱۳۹۱ خرداد ۹, سهشنبه
کوفی عنان در دیدار روز سهشنبه (۲۹ مه/۹ خرداد) خود از دمشق، نگرانی شدید جهان از اوضاع سوریه را به اسد اعلام کرد. این در حالی است که تلویزیون رسمی سوریه به نقل از اسد، خشونت و خونریزی دراین کشور را به مخالفان نسبت داده و خطاب به کوفی عنان گفته است این «گروههای تروریستی» هستند که ماههاست در سراسر سوریه دست به کشتار و آدمربایی میزنند.
"صلح" پس از کشتار حوله
کوفی عنان که دیروز وارد سوریه شد، در بدو ورود گفت امیدوار است گفتگوهایی باز و جدی با اسد داشته باشد. ولی پس از کشته شدن بیش از ۱۰۰ غیرنظامی در شهر حوله در نزدیکی حمص، بر شدت بدبینی نسبت به عملی شدن طرح صلح کوفی عنان افزوده شده است. با این حال برخی تحلیلگران این طرح را در حال حاضر تنها امید به شمار میآورند.
بر اساس طرح پیشنهادی کوفی عنان، قرار بود از روز ۱۲ آوریل آتش بس در سوریه به اجرا درآید تانکها و نیروهای ارتش مناطق مسکونی را ترک کنند.
به دنبال کشتار روز جمعه (۲۵ مه/ ۵ خرداد) در شهر حوله، اعضای شورای امنیت به اتفاق آراء حکومت سوریه را به نقض قوانین بینالمللی متهم کردند. شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار تحقیق درباره کشتار حوله شد. ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل این کشتار را جنایت علیه بشریت خواند. مارتین دمپسی فرماندهی ستاد مشترک ارتش آمریکا خواهان افزایش فشار افتصادی و سیاسی بر سوریه شد و کشورهای آلمان، فرانسه، بریتانیا، کانادا و استرالیا در روز سهشنبه ۲۹ مه سفیران سوریه را اخراج کردند.
در اعتراض به وقایع حوله، واشنگتن کاردار سفارت سوریه در این کشور را اخراج کرد. بنا به خبری که از سوی وزارت خارجه آمریکا منتشر شده او باید ظرف ۷۲ ساعت خاک این کشور را ترک کند. سفیر سوریه عماد مصطفی سال گذشته به دمشق فراخوانده شده بود.
رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه کشتار حوله را به شدت محکوم کرد. او در یک سخنرانی در آنکارا رژیم سوریه را به قصور در قبال حقوق اولیه بشر متهم کرد و گفت «صبر حد و مرزی دارد و امیدوارم این در مورد شورای امنیت سازمان ملل نیز صدق کند.»
طرحی شکست خورده یا آخرین فرصت؟
طرح کوفی عنان از طرفهای درگیر میخواهد که سلاحها را زمین بگذارند و عملیات نظامی را تحت نظارت نیروهای سازمان ملل متوقف کنند. همچنین از دولت سوریه خواسته شده با خروج نیروهای نظامی و سلاحهای سنگین از بخشهایی که در اختیار مخالفان است، اجازهی کمکهای بشر دوستانه به این مناطق را بدهد.
آزادی زندانیان سیاسی، فعالیت آزادانهی روزنامهنگاران و رسانهها و همچنین به رسمیت شناختن اعتراضات مسالمت آمیز از دیگر مفاد طرح صلح پیشنهادی دبیرکل سابق سازمان ملل است.
در نشست وزرای خارجه اتحادیه عرب در بغداد در روزهای پایانی ماه مارس، بر طرح کوفی عنان به عنوان آخرین شانس برای یک راه حل دیپلماتیک تاکید شد. با این حال همان زمان نیز واکنش دمشق در مقابل این نشست و نتایج حاصله از آن به شدت منفی بود. شبکهی تلویزیونی المنار لبنان به نقل از مقامات دولتی سوریه گزارش داد که دمشق هرگونه طرح مصوب در اتحادیه عرب را نخواهد پذیرفت.
اکنون با گذشت چند هفته به نظر میرسد این نقل قول غیرمستقیم روند «صلج» را روشن کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند طرح کوفی عنان، به ویژه پس از کشتار بیسابقه در شهر حوله عملا شکست خورده است.