فرانسویها و انرژی اتمی: عشق و تردید
۱۳۹۰ شهریور ۲۲, سهشنبهفرانسه که دوشنبه (۱۲ سپتامبر/ ۲۱ شهریور) در پی انفجاری در یکی از کورههای اتمی این کشور برای چند ساعتی در تب و تاب انتشار احتمالی مواد رادیواکتیو بود اندکی بعد نفسی راحت کشید.
رسانههای این کشور ساعاتی پس از وقوع این انفجار اعلام کردند که احتمال انتشار مواد رادیواکتیو منتفی است و خطر رفع شده است.
پس از آن موضوع این سانحهی اتمی نیز مانند دیگر سوانح مربوط به انرژی هستهای به پشت صحنه خزید و روزنامهها یک روز بعد در صفحاتی غیر از صفحهی اول از این سانحه گزارش دادند.
در مطبوعات فرانسه جای بحث در مورد خطرات ناشی از انرژی هستهای و توقف احتمالی کاربرد این نوع از انرژی خالی بود.
حتی اپوزیسیون این کشور تنها به این بسنده کرد که از دولت شفافیت بیشتر طلب کند. تنها حزب سبزها بود که بر لزوم توقف کاربرد انرژی هستهای تأکید کرد.
وزیر محیط زیست فرانسه عصر روز وقوع سانحه یعنی دوشنبه از محل دیدار کرد و گفت: «هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.»
انفجاری با یک کشته و ۴ زخمی
انفجار در نزدیکی تاسیسات اتمی مارکول، واقع در جنوب فرانسه، و در یکی از کورههای مرکز بازیافت پسماندهای هستهای رخ داد. این سانحه که پیش از ظهر دوشنبه به وقت محلی به وقوع پیوست یک کشته و ۴ زخمی بر جای گذاشت.
آنیکا یورس، نویسندهی مقالهای که در همین باره در "اشپیگل آنلاین" منتشر شده این سانحه را یادآور دیگر رخدادهای هستهای در فرانسه میداند. در دسامبر سال ۲۰۱۰ میلادی قطاری حامل پسماندهای اتمی کاستور، در کاداراش فرانسه، راهی ایالت مکلنبورگ ـ فورپومرن آلمان شد.
کاداراش تنها سه جوان آلمانی متعلق به جنبش ضد هستهای دست به مخالفت زدند. اما سرانجام این سه جوان نیز از سد کردن راه قطار دست برداشتند چون «بیم آن داشتند که قطار متوجه آنها نشده و از رویشان بگذرد.»
اما در آلمان وضع به گونهای دیگر بود. دهها هزار فعال زیستمحیطی در مسیر این قطار زنجیرههایی انسانی تشکیل داده و پلیس را به چالش کشیدند.
فرانسه، کشوری با ۵۹ نیروگاه اتمی
فرانسه با ۵۹ نیروگاه اتمی خود در اروپا مقام اول را دارد. نیروگاههای اتمی در تمامی خاک فرانسه پراکندهاند، با این حال حوادثی مانند فاجعهی نیروگاه فوکوشیمای ژاپن و سانحهی کورهی اتمی نیروگاه مارکول فرانسه نتوانسته است آنها را تکان دهد. فرانسویها معتقدند که فاجعهی اتمی نمیتواند برای آنها رخ دهد.
نیکلا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه، حامی انرژی اتمی است، شاید به همین خاطر باشد که دیروز خبر این انفجار با احتیاط در فضای عمومی فرانسه منتشر شد. بخصوص که این سانحه چندین ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری رخ داده است.
مقامات مسئول تأسیسات اتمی مارکول این سانحه را «سانحهای صنعتی» نامیدند، حتی فاجعهی اتمی فوکوشیما نیز در فرانسه «حادثهای طبیعی» نامیده شد چون زمین لرزه و سونامی بود که عامل این فاجعه شد.
میشل ریوازی، نمایندهی سبزها در پارلمان اروپا، معتقد است که «انرژی هستهای در فرانسه به صورت تابو در آمده است.» ریوازی میگوید: «انرژی اتمی برای آلمانیها یک صنعت و برای فرانسویها عاملی هویتبخش است.» به همین خاطر هم هست که «به شدت دروغ گفته و پنهانکاری میشود.»
جایی که «عدم وابستگی به معنای برخورداری از انرژی هستهای است»
حمایت از انرژی هستهای در تاریخ فرانسه به سیاست دفاعی این کشور برمیگردد. فرانسه میخواست بعد از جنگ جهانی دوم به ابرقدرت تبدیل شود. به همین دلیل این کشور تصمیم گرفت سلاحهای اتمی تولید کند. امروز نیز فرانسه مفتخر است که در زمرهی یکی از قدرتهای هستهای جهان قرار دارد.
فرانسه میگوید، نمیخواهد به «نفت کشورهای عربی» و انرژی دیگر کشورها وابسته باشد و وابسته نبودن برای سارکوزی به معنای برخورداری از انرژی هستهای است.
در فرانسه انرژیهای جایگزین جایگاهی ندارند، اگر چه که جنوب این کشور از انرژی خورشیدی به اندازهی کافی بهرهمند است.
حتی اپوزیسیون فرانسه هم موضع محکمی علیه کاربرد انرژی اتمی ندارد بخصوص که تنها چندین ماه به انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است.
با این حال به نظر میرسد که بعد از فاجعهی فوکوشیما حمایت از فعالیتهای ضد هستهای در فرانسه بیشتر شده است. سخنگوی یک شبکهی زیستمحیطی فرانسوی میگوید بعد از این سانحه حمایت از این شبکه دو برابر شده است.
ساکنان اطراف نیروگاه مارکول نیز بعد از سانحهی دیروز وحشتزده شدهاند. نظرسنجی یکی از روزنامههای محلی فرانسوی نشان میدهد که ۶۹ در صد بعد از این سانحه «از سوانح اتمی مشابه» میترسند.
FV/FW