قاسمی: منتظر نهایی شدن بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا هستیم
۱۳۹۷ تیر ۱۰, یکشنبهبهرام قاسمی خبرهای منتشر شده درباره ارائه بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا به ایران را تکذیب کرد و گفت: «تاکنون بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا به طرف ایرانی ارائه نشده و هنوز کشورهای اتحادیه اروپا در حال آخرین رایزنیها برای ارائه پیشهادات خود هستند.»
به تازگی برخی رسانههای داخلی گزارش داده بودند که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بسته پیشنهادی این اتحادیه برای ترغیب ایران به ادامه پایبندی به توافق هستهای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را به این کشور ارائه کرده است.
خبرگزاری ایسنا روز گذشته (شنبه ۹ تیر/ ۳۰ ژوئن) درباره انتشار این خبر از قول سخنگوی وزارت خارجه ایران نوشت: «تصور ما این است به دلایل نامشخصی یک خبر کاملا کذب به نقل از سایت اتحادیه اروپا بر روی خروجی برخی رسانههای داخلی قرار گرفت که اساسا غلط و اشتباه بود.»
قاسمی میگوید تهران روزانه و به طور مستمر با اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) در تماس است و اگر این بسته آماده و ارائه شود درباره آن به طور رسمی اطلاعرسانی میشود.
قاسمی گفت: «پس از سفر وزیر امور خارجه کشورمان به پکن، مسکو و بروکسل، و مذاکره با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و خانم موگرینی، هیئتهای کارشناسی متعددی بین طرفین تبادل شده و کارگروههای متعددی در حال بررسی موضوع هستند.»
پس از اعلام رسمی خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران (۱۸ اردیبهشت/ ۸ مه) سه کشور عضو اتحادیه اروپا ضمن اعلام پایبندی به این توافق اعلام کردند که برای متقاعد کردن تهران به پایبندی به برجام پیشنهادهایی به این کشور ارائه میکنند تا اطمینان پیدا کند همچنان از منافع اقتصادی برجام بهرهمند خواهند بود.
تاخیر در ارائه بسته پیشنهادی
حمید بعیدینژاد، مذاکرهکننده پیشین هستهای و سفیر کنونی جمهوری اسلامی در لندن ۲۴ اردیبهشت ماه در یک پیام توئیتری نوشته بود که ترزا می، نخست وزیر بریتانیا در یک گفتگوی تلفنی به رئیس جمهوری ایران، حسن روحانی اطلاع داده که سه کشور اروپایی بسته پیشنهادی خود را فردا در بروکسل به محمد جواد ظریف ارائه میدهند.
ظاهرا تنظیم پیشنهادهای کشورهای اروپایی به ایران به خاطر بازگشت تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی با مشکلاتی روبرو شده است.
در پی خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران، وزارت خزانهداری این کشور اعلام کرد که تحریمهای یکجانبه علیه جمهوری اسلامی طی دو دوره سه و شش ماهه دوباره اعمال خواهند شد.
دوره نخست بازگشت تحریمها، نیمه ماه مرداد آغاز و از جمله شامل خرید و فروش طلا و فلزات گرانبها، صنایع خودروسازی، خرید و فروش قطعات هواپیما و معاملات با اسناد مبتنی بر دلار آمریکا میشود.
دور بعدی تحریمها از روزهای ابتدایی ماه نوامبر (۱۳ آبان) آغاز میشوند و بیش از همه فعالیت بندرگاهی و کشتیرانی ایران، صادرات نفت، گاز و محصولات پتروشیمی، و هر گونه مبادله مالی با بانک مرکزی و دیگر موسسههای مالی و بانکی جمهوری اسلامی را هدف قرار میدهند.
به گزارش ایسنا، قاسمی با بیان اینکه تهران نشانههای مثبتی از اتحادیه اروپا دریافت کرده، ابراز امیدواری کرد: «بستهای که طی روزهای آینده به ایران ارایه میشود قابل قبول باشد تا ایران بتواند به آن اتکا کند.»
ادامه پایبندی یا خروج از برجام
خبرگزاری دولتی ایرنا نیز روز شنبه ۹ تیر از قول سخنگوی وزارت خارجه گزارش داد که جمهوری اسلامی پس از بررسی دقیق پیشنهادهای اتحادیه اروپا "بر اساس منافع ملی و مصالح کشور" در مورد آن و ادامه پایبندی یا خروج از برجام تصمیمگیری خواهد کرد.
خروج احتمالی ایران از توافق هستهای میتواند به اعمال مجدد تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی منجر شود. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور سوم تیرماه با اشاره به تاثیر تحریمهای یکجانبه آمریکا که هنوز به طور رسمی مجددا اعمال نشدهاند، از "شروع یک جنگ اقتصادی جدی" خبر داد.
بهرغم ابراز امیدواری سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران درباره "قابل قبول" بودن بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا، حشمتالله فلاحتپیشه، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاخیر در ارائه این بسته را "معنادار" خوانده است.
فلاحتپیشه ششم تیر به پایگاه اطلاعرسانی مجلس گفت: «بسته پیشنهادی که ما در حال حاضر منتظر آن هستیم با تاخیر معناداری هنوز از طرف اروپا ارایه نشده است، امیدواریم این تاخیر به معنای سپردن این تعهد اروپاییها به گذر زمان نباشد.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی میگوید در بسته پیشنهادی باید به طور شفاف مشخص شود که اروپاییها چه راهکارهایی برای بیاثر کردن تحریمهای آمریکا برای جلوگیری از صادرات نفت و گاز ایران، سرمایهگذاری در صنایع بالادستی و مبادلات بانکی و مالی جمهوری اسلامی ارائه میدهند.
نگرانی از "سرد شدن" اروپاییها
فلاحتپیشه با اشاره به تعویق ارائه بسته پیشنهادی کشورهای اروپایی گفت: «اروپاییها در کلیات به صورت جدی وارد گفتگو با ایران شدهاند ولی سرد شدن آنها موجب نگرانی است.»
از زمان اعلام خروج آمریکا از برجام بسیاری از شرکتهای بینالمللی اروپایی اعلام کردهاند که به خاطر نگرانی از مجازاتهای ایالات متحده از ادامه همکاری با ایران خودداری میکنند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آمریکا تلاش گستردهای را آغاز کرده تا مشتریان غیر اروپایی نفت و گاز ایران را به توقف کامل تجارت با تهران ترغیب کند و ظاهرا در این تلاش تا حدود زیادی نیز موفق بوده است.
تحریمهای یکجانبه آمریکا پیش از اعمال رسمی آنها نیز اقتصاد بحران زده جمهوری اسلامی را با چالشهای جدی روبرو کرده است. هنوز مشخص نیست که کشورهای اروپایی تا چه حد قادر به تعدیل تاثیر این تحریمها هستند و در ازای آن چه خواستههایی از جمهوری اسلامی دارند.