قدرت‌نمایی آمریکای بدهکار در حوزه نفوذ چین طلبکار
۱۳۹۰ آبان ۲۶, پنجشنبه
وزارت دارایی ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که میزان بدهی‌های دولت در روز چهارشنبه (۱۶ نوامبر) به ۱۵ هزار و ۳۳ میلیارد دلار رسیده و نسبت به یک‌روز قبل از آن، ۵۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار افزایش یافته است.
این رقم برابر ۹۹ درصد تولید ناخالص ملی آمریکا در یک سال است. قبلا پیش‌بینی شده بود که بدهی‌های واشنگتن در پایان سال‌جاری به چنین رقمی خواهد رسید.
حمله جمهوری‌خواهان به اوباما
به‌خاطر افزایش پیش‌بینی نشده بدهی‌ها، دولت باراک اوباما مورد حمله شدید جمهوری‌خواهان قرار گرفته است. پاول رایان کارشناس جمهوری‌خواه بودجه، در تویتر از روز چهارشنبه به‌عنوان «روزی شرم‌آور در تاریخ آمریکا» نام برده است.
همزمان، ریک پری یکی از نامزدهای جمهوری‌خواهان برای ریاست‌جمهوری، که گفته می‌شود شانس چندانی برای پیروزی ندارد، اوباما را متهم کرده که «با سیاست‌های سوسیالیستی خود ایالات متحده را ویران می‌کند.»
فشارهای سیاسی بر اوباما ممکن است هفته آینده شدت بیشتری بگیرد. روز ۲۳ نوامبر باید یک "ابرکمیسیون" کنگره، درباره کاهش هزار و دویست میلیارد دلار از بودجه دولت ظرف ده سال آینده تصمیم بگیرد. این کمیسیون، براساس توافق جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها، در ماه اوت امسال تشکیل شد و نمایندگان دو حزب بزرگ در آن عضویت دارند.
خطر لرزه‌های اقتصادی بزرگ
وظیفه "ابرکمیسیون" یافتن راه‌هائی برای کاهش تدریجی بدهی‌های دولت آمریکا است. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده است که این بدهی‌ها، در پایان سال جاری به ۱۰۰ درصد، در سال ۲۰۱۲ به ۱۰۵ درصد و در سال ۲۰۱۶ به ۱۱۵ درصد درآمد ناخالص ملی آمریکا خواهد رسید.
اگر هفته آینده کمیسیون ویژه کنگره نتواند راه‌حلی برای کاهش تدریجی بدهی‌ها بیابد، براساس توافق‌های اعلام شده، ظرف ده‌سال آینده به‌طور خودکار ۱۲۰۰ میلیارد دلار از بودجه دولت کاسته خواهد شد. اعلام این تصمیم می‌تواند اثرات بسیار مخربی بر اقتصاد آمریکا و جهان داشته باشد.
در چنین شرایط دشواری اوباما تاکید کرده است که آمریکا می‌کوشد حضور نظامی و اقتصادی خود را در جنوب شرقی آسیا تقویت کند.
تقویت حضور نظامی در استرالیا
اجلاس بازار مشترک جنوب شرقی آسیا (ASEAN)) در روزهای آینده در اندونزی تشکیل می‌شود. رئیس‌جمهور آمریکا برای نخستین‌بار با هدف رایزنی به شرکت در این نشست دعوت شده است. رهبران چین و ژاپن نیز در این اجلاس حضور خواهند داشت.
اوباما در راه سفر به اندونزی، در استرالیا گفته است:«من یک تصمیم استراتژیک گرفته‌ام: ایالات متحده آمریکا به عنوان یک کشور حوزه پاسیفیک، نقش بزرگتر و درازمدت‌تری در تنظیم امور این منطقه ایفا خواهد کرد.»
اوباما تاکید کرده که حضور آمریکا در این منطقه اولویت بزرگ دولت او است. وی افزوده است که کاهش بودجه نظامی کشورش تاثیری بر دنبال کردن این هدف مهم نخواهد داشت.
کاهش بودجه ارتش آمریکا
حدود نیمی از ۱۲۰۰ میلیارد دلاری که باید ظرف ده سال آینده از بودجه دولت آمریکا کاسته شود، سهم ارتش خواهد بود. لئون پانه‌تا وزیر دفاع آمریکا هشدار داده که با این کاهش بودجه، ارتش آمریکا به شدت ضعیف خواهد شد.
اما رئیس‌جمهور در سیدنی اعلام کرده است که تا سال ۲۰۱۲ هواپیماهای آمریکایی به اضافه ۲۵۰۰ نظامی آمریکایی، از جمله ملوانان نخبه، در منطقه داروین واقع در شمال قاره استرالیا مستقر خواهند شد. داروین ۸۰۰ کیلومتر با اندونزی فاصله دارد.
اوباما و رهبران استرالیا اعلام کرده‌اند که هدف استقرار نیروهای آمریکایی در این قاره، حضور نظامی دائمی یا ایجاد پایگاه نظامی نیست. به‌گفته لئون پانه‌تا، رئیس پنتاگون، آمریکا و استرالیا می‌خواهند با این توافق نشان دهند که در برابر هر خطری با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
منظور از خطر چیزی جز گسترش نفوذ چین نیست. بیش از همه، ژاپن و کره جنوبی در سال‌های اخیر خواهان حضور نظامی قوی‌تر آمریکا در منطقه شده‌اند.
اهمیت آب‌های جنوب چین
باراک اوباما در استرالیا گفته است که قصد دور کردن چین را از پیمان‌های اقتصادی منطقه آسیا و پاسیفیک ندارد، اما انتظار دارد که چین، به عنوان یک ابرقدرت، به مسئولیت‌های خود عمل کند. اما وزارت خارجه چین اعلام کرده است که نسبت به ضرورت افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه تردید دارد.
آمریکا از زمان جنگ جهانی دوم به این سو در ژاپن و کره جنوبی پایگاه‌های نظامی متعددی ایجاد کرده است. با استقرار در استرالیا، واشنگتن می‌خواهد حضور خود را در مناطق جنوبی این منطقه نیز تحکیم کند.
آب‌های جنوب چین برای مبادلات بازرگانی آمریکا اهمیت زیادی دارد، اما چین این منطقه را جزو حوزه نفوذ می‌داند و حاضر به تحمل گسترش حضور آمریکا نیست.
جمهوری خلق چین تاکنون بیش از ۱۲۰۰ میلیارد دلار در اقتصاد آمریکا سرمایه‌گذاری کرده است. ناظران از حضور نظامی آمریکا در آب‌های جنوب چین به عنوان قدرت‌نمایی یک بدهکار در برابر بزرگترین طلبکار خود یاد می‌کنند.
JT/BM