قزاقستان پایگاه نظامی در اختیار آمریکا گذاشت
۱۳۸۷ آذر ۱۴, پنجشنبهمطبوعات روسیه از جمله نشریه "نزاویسیمایا گازیتا"، چاپ مسکو از واگذاری پایگاه هوائی قزاقستان به آمریکا به شدت انتقاد کردهاند. این نشریه مینویسد، بر اساس مصوبه اخیر مجلس سنای قزاقستان، نظامیان آمریکائی برای استفاده از تجهیزات و خدمات فرودگاه آلماتی به دولت قزاقستان هیچ پولی پرداخت نخواهند کرد.
اقدام دولت قزاقستان بنا به گفته تحلیلگر این نشریه، تغییرات استراتژیک در مناسبت منطقهای بوجود خواهد آورد.
نشریه روسی نزاویسیمایا گازیتا با استناد به ارتشبد پتر دینیسکین، فرمانده سابق نیروی هوائی ارتش روسیه مینویسد، فراهم شدن امکان استفاده نیروهای هوائی ناتو و آمریکا از فرودگاه آلماتی را باید به دقت تحت نظر قرار داد.
پایگاه آمریکا در قزاقستان، ادامه فشار بر ایران
حضور نظامی آمریکا و ناتو در کشورهای آسیای مرکزی یکی از چالشهای اساسی سیاستهای ایران در منطقه است. آمریکا و ناتو پس از آغاز عملیات نظامی در افغانستان علیه طالبان و القاعده در سال ۲۰۰۱ در جمهوریهای آسیای مرکزی دارای چند پایگاه هوائی در قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان شدند.
در ماههای اخیر نیز پرواز هواپیماهای نظامی ناتو بر فراز ترکمنستان نیز ۲۰ درصد افزایش داشته است. هفته نامه اشپیگل آلمان اخیرا گزارش داده بود که ترکمنستان نیز پایگاه هوائی مرو را در اختیار آمریکا گذاشته است.
میشائل لاوبش، رئیس بنیاد مدافع آزادی و حقوق شهروندی در آسیای میانه (Eurasian Transition Group) معتقد است که این پایگاه ارتباط مستقیمی به مسائل ایران و آمریکا ندارد. به نظر لاوبش اقدام قزاقستان در وحله نحست متوجه متحد سنتی این کشور، یعنی روسیه است. او میگوید: «قزاقستان از روسیه دور میشود و به کشورهای غربی نزدیکتر خواهد شد.» این کارشناس به این مسئله هم اشاره میکند که پایگاه نظامی آمریکا در قزاقستان ارتباط مستقیمی با تنشهای مربوط به روابط ایران و آمریکا ندارد.
لاوبش در عین حال خاطرنشان میسازد: «آمریکا با این اقدام، قصد داشت به ایران پیامی بفرستد که اقدامات فزاینده نظامی این کشور و همچنین فعالیتهای هستهای آن بدون پاسخ آمریکا نخواهد بود. از یک سوی برای مذاکره با ایران پیشنهاد میشود و از سوی دیگر قصد دارند این پیام را هم بدهند که سیاست سختتری را نیز میتوانند در پیش گیرند، بدین جهت پایگاه هوائی قزاقستان در واقع علیه ایران نیز هست. سیاستمداران ایرانی نباید فکر کنند که با روی کارآمدن رئیس جمهور جدید در آمریکا تعداد سربازان آمریکائی در منطقه کاسته خواهد شد.» به عقیده لاوبش، آمریکا فشار بر ایران را ادامه خواهد داد.
آسیای مرکزی در اولویت سیاستهای اوباما
نور سلطان نظر بایف، رئیس جمهور قزاقستان یکی از نخستین سران دنیا بود که باراک اوباما، رئیس جمهور منتخب آمریکا شخصا به او تلفن زد و از وی به عنوان دوست بزرگ آمریکا یاد کرد . به نظر میشائل لاوبش قزاقستان با منابع سرشار انرژی و وسعت ارضی، یکی از متحدان آمریکا در منطقه خواهد بود.
برخی از کارشناسان محلی به این مسئله هم اشاره میکنند که فرودگاه آلماتی در نزدیکی مرز افغانستان واقع نیست و نیروی هوائی آمریکا و نیروهای نظامی ناتو بیشتر از فرودگاههای بیشکک ،دوشنبه، ترمذ و مرو استفاده خواهند کرد. با وجود این، میشائل لاوبش، رئیس بنیاد مدافع آزادی و حقوق شهروندی در آسیای میانه، قزاقستان را برای آمریکا با ثباتترین کشورآسیای مرکزی میداند که نسبت به دیگر جمهوریهای آسیای مرکزی امکانات پیشرفته ای را دراختیار دارد.