لحن روسیه و اوکراین در مناقشه گازی تندتر میشود
۱۳۹۳ مهر ۴, جمعه
در آستانه تلاشهای تازه برای حل مناقشه گازی میان روسیه و اوکراین، لحن طرفین تندتر میشود. آرسنی یاتسنیوک، نخستوزیر اوکراین، شامگاه پنجشنبه (۲۵ سپتامبر/۳ مهر) در حاشیه اجلاس عمومی سازمان ملل در نیویورک گفت: «هدف روسیه این است کاری کند که ما در زمستان آینده یخ بزنیم». وی افزود که روسیه بهواسطه صدور گاز، برگ برندهای در دست دارد.
روسیه پیشتر تهدید کرده بود که اگر کشورهای اتحادیه اروپا بخشی از گاز وارداتی خود از این کشور را به اوکراین صادر کنند، صادرات گاز خود را محدود خواهد ساخت. آلکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه در این رابطه گفت: «قراردادهای منعقد شده، صادرات دوباره گاز وارداتی را در نظر نگرفتهاند».
روسیه امیدوار است که شرکای اروپایی توافقهای حاصل شده را رعایت کنند. وزیر انرژی روسیه به روزنامه آلمانی "هندلزبلات" گفت، فقط از این طریق میتوان صادرت بیوقفهی گاز روسیه برای مصرفکننده اروپایی را تضمین کرد.
در پی تهدید روسیه، مجارستان که بشدت به گاز این کشور وابسته است، صدور بخشی از گاز وارداتی خود به اوکراین را قطع کرده است. در مقابل کنسرن روسی "گازپروم" به مجارستان وعده داد که گاز بیشتری به این کشور صادر خواهد کرد. شرکت اوکراینی "نفتوگاز" به این اقدام مجارستان اعتراض کرد و از این کشور خواست به قراردادهای خود عمل کند.
امروز جمعه (۲۶ سپتامبر) مذاکراتی در برلین پایتخت آلمان با میانجیگری گونتر اوتینگر، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا برای حل مناقشه گازی میان روسیه و اوکراین انجام میگیرد. در این گفتوگوها افزون بر کمیسر اتحادیه اروپا، آلکساندر نواک وزیر انرژی روسیه، آلکسی میلر رئيس کنسرن "گازپروم" و یوری پرودان وزیر انرژی اوکراین شرکت دارند.
جداییطلبان انتخابات محلی برگزار میکنند
بهرغم مخالفت و مقاومت دولت کییف، جداییطلبان شرق اوکراین در تدارک برگزاری انتخابات در این منطقه هستند. آنان بدینمنظور تاریخ ۲ نوامبر را در نظر گرفتهاند.
سخنگویان جداییطلبان طرفدار روسیه روز سهشنبه در دونتسک و لوهانسک اعلام کردند که با رایگیری برای تشکیل پارلمان محلی میخواهند بر خواست خود مبنی بر دستیابی به خودمختاری تاکید کنند.
جداییطلبان که مناطق خود را "جمهوری خلق" مینامند اعلام کردند که در انتخابات پارلمانی اوکراین که قرار است در تاریخ ۲۶ اکتبر در این کشور برگزار شود شرکت نخواهند کرد.
جداییطلبان با این موضعگیری خود را مخالف تصمیم کییف نشان میدهند که در هفته گذشته قانونی برای موقعیت ویژه مناطق تحت کنترل شورشیان تصویب کرد و طبق آن به این مناطق خودمختاری گستردهای داده میشود. در این قانون، تاریخ برگزاری انتخابات محلی در این مناطق ۷ دسامبر اعلام شده است.
مذاکرات بر سر ایجاد منطقه حائل
از سوی دیگر، ارتش اوکراین روز جمعه اعلام کرد که مذاکره با روسیه بر سر منطقه حائل در شرق اوکراین را از سر گرفته است. در این مذاکرات نماینده سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز شرکت دارد. این مذاکرات در شمال شهر دونتسک انجام میگیرد.
سه طرف مذاکره درتاریخ ۱۹ سپتامبر مذاکراتی در این زمینه در مینسک پایتخت بلاروس انجام دادند و توافق کردند که نواری به پهنای ۳۰ کیلومتر به عنوان منطقه حائل در نظر گرفته شود و طرفین سلاحهای سنگین خود را از آن خارج کنند. هدف از این اقدام، تثبیت آتشبس توافق شده در تاریخ ۵ سپتامبر است.
اکنون به نظر میرسد که بهرغم اوضاع همچنان تنشآلود در شرق اوکراین، تلاشهای طرفین درگیری برای ایجاد منطقهی حائل پیشرفتهایی داشته است. نیروهای جداییطلب بخشی از نیروهای توپخانه خود را از مرز جبهه درگیریها عقب کشیدهاند. در عین حال آلکساندر شاراچنکو رهبر جداییطلبان دونتسک اعلام کرد که شورشیان سلاحهای خود را از مناطقی که ارتش اوکراین هنوز از آنجا عقبنشینی نکرده است، خارج نکردهاند.
امکان دیدار دوباره پوتین و پوروشنکو
بهموازات این تحولات، روز جمعه همچنین اعلام شد که ولادیمیر پوتین و پترو پوروشنکو روسای جمهوری روسیه و اوکراین قصد دارند بار دیگر با یکدیگر دیدار کنند. یوری اوشاکف، مشاور وزیر خارجه دولت روسیه روز جمعه گفت که دو رئيسجمهوری درباره این موضوع صحبت کردهاند.
وی همچنین گفت که امکان دارد در این دیدار، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و فرانسوا اولاند رئيسجمهوری فرانسه نیز شرکت کنند. اشتفن زایبرت سخنگوی دولت آلمان روز جمعه گفت که از چنین دیداری اطلاع ندارد، ولی آن را منتفی نمیداند.
پوتین و پوروشنکو درماه اوت با یکدیگر در مینسک پایتخت بلاروس دیدار و گفتوگو کردند.
اوکراین روسیه را متهم میکند که از جداییطلبان شرق اوکراین پشتیبانی میکند و شبه جزیره کریمه را بطور غیرقانونی به خاک خود منضم کرده است. غرب نیز اتهامات مشابهی را به مسکو وارد میکند. در مقابل دولت روسیه میگوید که سرباز و جنگافزار به اوکراین نفرستاده است.