«محبوبیت ترکیه و تنشآفرینی ایران»
۱۳۸۹ خرداد ۱۸, سهشنبه"دیپرسه" در مقالهای به اهداف مختلف تهران و آنکارا در رویدادهای اخیر در سواحل غزه اشاره کرده و مینویسد: «اگر کشتیهای امدادی ایران از سوی سپاه پاسداران اسکورت و محافظت شوند، این امر میتواند به رویارویی مستقیم نظامی میان ایران و اسراییل بیانجامد.» این روزنامه همچنین اشاره میکند: گرچه این موضوع تاکنون از سوی محافل رسمی تایید نشده، اما برخی محافل حکومتی ایران خواهان پذیرش این مسئولیت از سوی سپاه پاسداران هستند.
تنها اعلام صرف حرکت کشتیهای کمکرسانی جمهوری اسلامی به نوار غزه میتواند به مثابه چالشی علنی ارزیابی شود. دو کشتی امدادی ایران در پایان هفته جاری به سواحل غزه خواهند رسید. ورود آنان به آبهای منطقه همزمان با سالگرد انتخابات ریاست جمهوری در ایران است. دی پرسه میافزاید، احمدینژاد با این حرکت میتواند افکار عمومی ایرانیان را از مشکلات موجود داخلی منحرف کند.
آینده ناروشن همکاریهای نظامی
یان کیتمن، مفسر "دی پرسه" در ادامه مینویسد، در این میان نشانههای متناقضی نیز از ترکیه دیده میشود. ۹ امدادگر کشته شده در حملهی نیرویهای اسراییلی به ناوگان کمکرسانی، همگی شهروند ترکیه بودند. برغم تظاهرات و اعتراضات در ترکیه، احمد داوداوغلو، وزیرخارجه این کشور ادامه همکاریهای نظامی با اسراییل را منتفی نمیداند.
ترکیه پیشتر انجام سه رزمآیش مشترک نظامی با اسراییل را لغو کرده بود، با توجه به این موضعگیری سخنان وزیرامورخارجه ترکیه بسیار ملایم به نظر میرسد. به گفتهی داوداغلو میان دو کشور بر سر «قراردادهای نظامی و اموری از این دست» اختلافاتی وجود دارد، اما ترکیه در «حال بررسی آنان است.»
دی پرسه به نقل از داوداغلو مینویسد، که نتیجه بررسیهای آنکارا وابسته به رفتار و سیاست اسراییل است. به گفتهی داوداغلو تا زمانیکه اسراییل به کمیسیون مستقل بینالمللی اجازه رسیدگی به رخدادهای خونین اخیر را ندهد، مناسبات دو کشور به حالت عادی باز نخواهد گشت. وزیر امورخارجه ترکیه میافزاید: «اسراییل راهی برای فرار از این کمیسیون ندارد. ما اجازه نخواهیم داد که کسی شهروندان ما را بکشد.»
اسراییل تاکنون به تمامی درخواستهای بینالمللی در این زمینه پاسخ منفی داده است. امکان فرضی بهبود روابط دو کشور از سوی داوداغلو به هر حال تعدیلی در مواضع اخیر سیاستمداران ترکیه به شمار میآید. اردوغان، نخستوزیر ترکیه پیشتر گفته بود: «روابط دو کشور هیچگاه به وضعیت سابق باز نخواهد گشت.»
شکست محاصره غزه؟
به نظر میرسد که ترکیه خواهان قطع کامل مناسبات نظامی خود با اسراییل نیست. قرار است که در هفته آینده اسراییل هواپیماهای بیسرنشین به ترکیه ارسال کند. این هواپیماها نقش مهمی در علمیات شناسایی و تجسسی دارند.
در حالیکه رخدادهای اخیر در سیاست داخلی ترکیه بیش از پیش مهم جلوه داده میشوند، دولت ترکیه در صدد حفظ آرامش و ایجاد فضای مناسب و متوازن در عرصه سیاست خارجی است.
جو بایدن، معاون رئیسجمهور آمریکا در سفری به قاهره ضمن اشاره به «شرایط غیرقابل تحمل» در غزه از ادامه محاصره فلسطینیان انتقاد کرد. ظاهراَ بدنبال توافقی در این راستا مصر پذیرفته که بطور موقت مرز مشترک با غزه را به روی مردم و امدادگران بگشاید.
دیپرسه در پایان مینویسد، اعراب با شادمانی زیاد از اقدامات ترکیه پشتیبانی میکنند. این طرفداری را میتوان در از جمله در این امر مشاهده کرد که خانوادهای فلسطینی نام "رجب اردوغان" را برای نوزاد خود انتخاب کرده است.
SI/SA