مناسبات ایران و آمریکا: تردیدها و دشواری‌ها
۱۳۸۸ فروردین ۲۳, یکشنبه
اخیرا اعلام شد که وزارت دارایی آمریکا، شش شرکت ایرانی دیگر را نیز به دلیل مظنون بودن به همکاری با برنامه‌ی هسته‌ای و موشکی ایران، تحریم کرده است. این امر، در میان برخی محافل سیاسی ایران، "گفتار و رفتاری متناقض" از سوی آمریکا ارزیابی شده است.
"بازسازی چهره‌ی تخریب‌شده"
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا)، در تاریخ ۲۳ فروردین، در گزارشی نوشته است که واشنگتن هنوز در باورهای خود در تعاملات بین‌المللی، دنباله‌روی سیاست‌های گذشته است و تحریم‌های اخیر شرکت‌های ایرانی در حالی صورت می‌گیرد که باراک اوباما، رییس‌جمهوری آمریکا، در ترکیه از اصلاحات جدی در سیاست خارجی این کشور سخن گفته بود.
به گزارش ایرنا، همزمانی اقدام وزارت دارایی آمریکا با روز ملی فناوری هسته‌ای ایران، از ادامه‌ی "جنگ روانی آمریکا علیه برنامه‌ی هسته‌ای ایران" نشان دارد و این گمان تقویت می‌شود که «رییس‌جمهوری جوان آمریکا می‌خواهد سیاست "تغییر"ش را حتا زیر فشار لابی‌‌های قدرت، به عنوان یک اصل و نیاز اساسی برای بازسازی چهره‌ی تخریب‌شده‌ی آمریکا در جهان به پیش برد».
ایرنا ضمن ستایش از ظرفیت‌های ایران در پهنه‌های گوناگون سیاسی، اقتصادی، امنیتی و غیره یادآور شده است که آمریکا نمی‌تواند این پتانسیل بزرگ را در بازی‌های منطقه‌ای و حتا فرامنطقه‌ای نادیده بگیرد و باید باور کند که تعادل منطقه، بدون حضور و ایفای نقش متناسب با وزن ژئوپولیتیک ایران ممکن نیست.
نظارت مجلس بر مذاکرات هسته‌ای آینده
علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی نیز اعلام کرد که یکی از عرصه‌‌های "آزمون تغییر ادعایی در سیاست‌های آمریکا"، پذیرفتن مذاکرات آتی بر پایه‌ی حقوق مصرح در قرارداد منع گسترش جنگ‌افزار هسته‌ای (NPT) است.
رییس مجلس، خواست رژیم‌های نظارتی شدیدتر در فناوری هسته‌ای را، که در اظهارات برخی از سران کشورهای ۵+۱ مطرح شده، رد کرد و گفت، چنین خواسته‌هایی جایگاه حقوقی و قانونی ندارد. لاریجانی تاکید کرد که مجلس بر مذاکرات آتی نظارت خواهد کرد و مذاکراتی را مجاز می‌داند که فقط در چارچوب مصوبات مجلس صورت پذیرد.
این سخنان زمانی بیان می‌شود که چند روز پیش، برخی از رسانه‌ها و محافل سیاسی سوییس، از دیدار و گفت‌وگوهای منظم ولی پنهان کارشناسان ایرانی، آمریکایی و اروپایی در سطح بالا در ژنو گزارش داده بودند.
فرصت‌سوزی‌های گذشته
از سوی دیگر، احمد شیرزاد، کارشناس مسائل سیاست خارجی و نماینده‌ی مجلس ششم، معتقد است که "دل خوش کردن به اینکه دشمن نتوانسته کاری بکند" کافی نیست و باید پذیرفت که روش‌های دولت نهم ایران را به جایی نرسانده است.
شیرزاد در گفت‌وگویی با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) ۲۳ فروردین، تاکید کرده که مذاکره‌ی مستقیم و دوجانبه با آمریکا، راه حل برخی مشکلات سیاست خارجی است. وی ضمن اشاره به احتمال چنین مذاکره‌ای یادآور شده که ممکن است چنین فرصتی برای ایران تکرار نشود. بنابراین باید از این فرصت استفاده کرد، چون متاسفانه در گذشته فرصت‌سوزی بسیاری شده است.
شیرزاد افزوده است که این حرف که دشمن نتوانست کاری از پیش ببرد درست است، اما نتیجه‌گیری درستی در پی‌ندارد، زیرا در این چند سال ایران از اهداف خود عقب ماند.
به باور شیرزاد، مذاکره به معنای قبول اصول طرف مقابل نیست، بلکه به معنای چانه‌زنی برای رسیدن به منافع مشترک است و «دولت‌ها و ملت‌های پیشرفته این گونه عمل می‌کنند و ما هم باید یاد بگیریم».
BM/BB