مناسبات ایران و روسیه؛ دوستانه یا رو به تیرگی؟
۱۳۸۹ مهر ۲, جمعه
رسانه‌های روسیه گزارش می‌دهند، تنش بین آمریکا و ایران که با این کشور همسایه نیستند و مرز مشترکی هم ندارند، دامن روسیه را فرا گرفته و مقامات این کشور اکنون صریحا علیه ایران موضعگیری کرده‌اند. روزنامه‌های روسیه همچنین از فاصله گرفتن بیشتر کشورشان ازایران خبر می‌دهند.
پاول فلگن‌هاور، Pavel Felgenhauer تحلیل‌گرنظامی روس به دویچه‌وله می‌گوید، دامنه‌ی این تنش‌ها به میان مقامات روسیه هم کشیده شده است. بنظر او اسرائیل و ایران در روسیه طرفداران زیادی دارند و در رهبری روسیه نیز تحت تاثیر این محافل بر سر مسائل ایران اختلاف نظر وجود دارد.
اما این نظر فلگن‌هاور را لئونید گوسییف Gusse Leonid کارشناس ارشد مرکز تحقیقات بین‌المللی دانشکده دولتی روابط بین‌الملل وزارت خارجه‌ی روسیه که هفته‌ی پیش در ایران بوده و با وضعیت ایران آشناست، قبول ندارد، وی به دویچه‌وله می‌گوید، رهبران روسیه مدودیف و پوتین مشترکا درباره‌ی ایران تصمیم گرفته‌اند و بین مقامات روسیه اختلافی وجود ندارد.
کارشناس: روسیه هنوز دوست ایران است
لئونید گوسیف در ادامه‌ی صحبت‌هایش اشاره می‌کند، وقتی هفته‌ی پیش در ایران بوده، بارها شنیده، روسیه دشمن ایران است و برخی از مقامات ایرانی صریحا درباره‌ی روسیه، سخنان تندی ایراد کردند.
وی در ادامه‌ی صحبت‌هایش ولی تاکید می‌کند: « اما سیاست رسمی و حاکم در ایران، روسیه را دشمن نمی‌شناسد وعلیرغم بحران کنونی این مناسبات ادامه خواهد یافت. بین دو کشور در طول تاریخ حتی جنگ‌هائی هم رخ داده، اما مناسبات همچنان برقرار بوده است».
این کارشناس خاطرنشان می‌کند حتی "سخنان تند احمدی نژاد علیه روسیه نیز سبب قطع این مناسبات نشده و نخواهد شد".
"شکست لابی‌گران ایران در مسکو"
بنظر پاول فلگن‌هاور، کارشناس امور نظامی مقیم مسکو، ممنوعیت فروش سامانهی دفاعی اس ۳۰۰ به معنای شکست "لابی‌گران ایران در مسکو" است.
وی همچنین می‌گوید، ایران لابی‌گری بسیار قوی در مسکو دارد. بنظر او پروژه‌های مشترک نظامی روسیه و اسرائیل وهمچنین توسعه‌ی مناسبات روسیه با اسرائیل یکی از دلایل مهم ممنوعیت فروش اس ۳۰۰ به ایران بوده است.
سطح مبادلات تجاری اسرائیل با روسیه دو برابر تبادلات تجاری ایران با روسیه است. بنظر پاول فلگن‌هاور، کارشناس نظامی روس، فضای ایران بدون سامانهی دفاعی اس۳۰۰ در مقابل دشمن بی‌دفاع خواهد ماند.
کارشناس: ایرانی‌ها از روسیه ناراضی‌اند
لئونید گوسییف کارشناس ارشد مرکز تحقیقات بین‌المللی دانشکده‌ی دولتی روابط بین‌الملل وزارت خارجه‌ی روسیه در گفتگو با دویچه وله تاکید می‌کند، موشک‌های اس ۳۰۰ سامانهی دفاعی است و خطری برای کشور ثالث بوجود نمی‌آورد و هنوز مشخص نیست با چه انگیزه‌ای روسیه فروش آن را به ایران ممنوع کرده است. به عقیده‌ی او روسیه باید مواد توافقنامه‌ی فروش این موشک‌ها را اجرا می‌کرد.
گوسیف اضافه می‌کند:«مقامات جمهوری اسلامی از سیاست‌های روسیه و دستورالعمل‌های جدید رئیس جمهور این کشور درباره‌ی تحریم‌ها علیه ایران بسیار ناراضی هستند».
دورنمای مناسبات روسیه و ایران
لئونید گوسیف در ادامه‌ی صحبت‌ها یش نتیجه‌گیری می‌کند که مناسبات ایران و روسیه "علیرغم تنش‌ها و تحریم‌ها در عرصه‌ی دریای خزر، اوپک گازی، صنایع نظامی و اتمی مثل سابق حفظ خواهد شد و ساختار کلی سیاست روسیه پیرامون ایران تغییری نخواهد کرد و روابط دو کشورعادی می‌ماند.
اما پاول فلگن‌هاور نظر دیگری دارد. وی به این مسئله اشاره می‌کند که دولتمردان روسیه از برخورد ایران با مجامع بین‌المللی خسته شده‌اند و از "سخنان غیردوستانه و اتهامات احمدی نژاد درباره‌ی پیروی روسیه از آمریکا و همچنین مواضع تند او در مقابل اسرائیل دلخوشی ندارند».
وی ضمن اشاره به بیشتر شدن شکاف درمناسبات ایران و روسیه، دو کشورهمسایه، نتیجه می‌گیرد که با ادامه‌ی این روند ایران "دوست، شریک و حامی منطقه‌ای خود، یعنی روسیه" را از دست خواهد داد.
طاهر شیرمحمدی
تحریریه: فرید وحیدی