منوچهر متکی از سمت خود برکنار شد
۱۳۸۹ آذر ۲۲, دوشنبه
بنابر گزارش رسانه‌های ایران، محمود احمدینژاد، رئیس جمهور ایران مقارن ظهر روز دوشنبه ۲۲ آذر (۱۳ دسامبر) طی حکمی منوچهر متکی وزیر امور خارجه را از سمت خود برکنار کرد.
احمدینژاد در نامه‌ی خود به متکی نوشت: بدینوسیله از زحمات و خدمات جنابعالی در دوران تصدی مسئولیت «وزارت امور خارجه» تشکر و قدردانی می‌کنم.
محمود احمدینژاد همزمان در حکمی دیگر علی‌اکبر صالحی، رییس کنونی سازمان انرژی اتمی ایران، را به سرپرستی وزارت امور خارجه منصوب کرد.
در حکم احمدینژاد به صالحی آمده است: «نظر به تعهد و دانش و تجربیات ارزنده و به استناد اصل یکصد و سی و پنج قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و براساس این حکم به سمت «سرپرستی وزارت امور خارجه» منصوب می‌گردید.»
پیشینه اختلاف‌ها
خبرها درباره اختلاف محمود احمدینژاد با وزیر خارجه‌ی خود از مدت‌ها پیش به رسانه‌ها کشیده شده بود، اما این اختلاف‌ها زمانی شکل حاد و آشکار به خود گرفت که احمدینژاد در تابستان گذشته نزدیکان خود را به سمت نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور در امور آسیا، خاورمیانه، خزر و افغانستان منصوب کرد. این اقدام احمدینژاد از سوی ناظران «موازی‌سازی آشکار در برابر وزارت امور خارجه» تلقی شد.
همزمان با انتصاب نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور، شایعه برکناری منوچهر متکی نیز قوت گرفت. اما با دخالت آیت‌الله خامنه‌ای و دفاع وی از «تحرک دیپلماتیک» وزارت امور خارجه، این شایعات فروکش کرد. رهبر جمهوری اسلامی ایران اوایل شهریور ماه گفت: «وزارت امور خارجه مسئول هدایت منسجم و برنامه ریزی شده همه مسائلی است که به نوعی با سیاست خارجی و روابط با دیگر کشورها مربوط می شود.»
بنظر می‌رسید این اظهارنظر آیت‌الله خامنه‌ای ضمن پایان دادن به موازی‌کاری، موقعیت منوچهر متکی را نیز تثبیت کرده است. خبر برکناری متکی نشان داد که اختلاف‌ها میان رئیس‌جمهور و وزیر حادتر از آن است که ادامه‌ی همکاری این دو امکان‌پذیر باشد.
دشواری‌های سیاست خارجی
منوچهر متکی در طیف اصول‌گرایان حاکم به گروه‌های «سنتی» این طیف و چهره‌هایی مثل علی لاریجانی نزدیک است. او از معدود وزیرانی بود که از دور نخست ریاست جمهوری محمود احمدینژاد در کابینه وی حضور دارد.
در ماه‌های اخیر با تشدید بحران مناقشه‌ای هسته‌ای و گسترش تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، دشواری‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تشدید شده است. حوادث تقریبا بی‌سابقه‌ای مانند کشف کانتینرهای حامل سلاح و مهمات در نیجریه یا در بنادر جنوبی ایتالیا نیز به این مشکلات افزوده است.
در هفته‌های اخیر گزارش‌هایی در وبسایت‌های فارسی‌زبان انتشار یافته بود که از «فلج‌شدگی» و حتی «بن‌بست» در سیاست خارجی دولت احمدینژاد خبر می‌داد. بنابراین گزارش‌ها، نزدیک به نیمی از سفارتخانه‌های ایران در کشورهای خارج فاقد سفیر هستند.
MM/FW