مکینتاش ۳۰ ساله شد؛ کامپیوتری که دنیا را دگرگون کرد

سی سال پیش در چنین روزهایی کامپیوتر و سیستم‌عامل تحول‌ساز مکینتاش در کمپانی اپل متولد و به جهان معرفی شد. ظهور مکینتاش که حالا سه‌دهه بعد آن را با نام اختصاری "مک" می‌خوانند٬ رویدادی تاریخی و بزرگ در دنیای تکنولوژی بود؛ سیستمی که تکاملش منشا تحولات بسیاری در دنیای دیجیتال شد.

اولین کامپیوتر اپل با این جمله معروف در تبلیغات تلویزیونی ظاهر شد: «روز ۲۴ ژانویه ۱۹۸۴ کمپانی اپل مکینتاش را معرفی خواهد کرد و شما خواهید دید که چرا ۱۹۸۴ دیگر شباهتی به "۱۹۸۴" نخواهد داشت.» اشاره‌ای به یکی از مهم‌ترین کتاب‌های قرن بیستم: ۱۹۸۴ نوشته جرج اورول. کارگردان این تیزر تبلیغاتی ریدلی اسکات بود؛ از کارگردانان همیشه پیش‌تاز سینمای جهان.

مکینتاش سال‌ها پیش از ظهور آی‌فون و آی‌پد چشم دنیا را خیره کرد. با این‌که کامپیوتر‌های شخصی (PCها) عمری بلندتر از آن دارند و پیش از آن به بازار ارائه شده بودند٬ مکینتاش از همان ابتدا به‌عنوان پلت‌فرمی شناخته می‌شد که انجام دادن کارها را تسهیل و تسریع می‌کند و امکاناتی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد که در سیستم‌های کامپیوتری دیگر به سادگی دست‌یافتنی نیست.

مکینتاش محصول دوران طلایی استیو جابز است؛ بنیان‌گذار فقید کمپانی اپل که همواره متفاوت اندیشید و محصولاتی به دنیای فن‌آوری ارائه کرد که جادویی و انقلابی بودند؛ نقطه تلاقی هنر و تکنولوژی‌های روز. استیو جابز که در سال ۲۰۱۲ درگذشت٬ در زمان ارائه "مکینتاش اول" ۲۷ ساله بود.

مکینتاش که سه دهه پیش با رَم ۱۲۸ کیلوبایتی و قیمت ۲۴۹۵ دلاری روانه بازار شد٬ نخستین محصولی بود که با رابط کاربری گرافیکی نوآورانه‌اش نوید یک تغییر پارادایم بزرگ را می‌داد: تغییر استفاده‌کننده کامپیوتر از "اوپراتور" به "کاربر" در محیطی که درک و استفاده از آن آسان‌تر از همیشه بود.

پیش از ارائه مکینتاش کامپیوترهای شخصی فراتر از حد تصور "گیکی" بودند و استفاده از آنها برای کاربران غیرمتخصص به‌هیچ‌وجه آسان نبود؛ مجموعه‌ای از خطوط فرمان که روی نمایشگرهای بزرگ سی‌آرتی اجرا می‌شدند و بهره‌گیری از آنها نیاز به مهارت‌هایی داشت که فراگیر نبود. مکینتاش همان کاری را کرد که آی‌پد ۲۵ سال بعد انجام داد؛ افزایش چشمگیر سطح دسترسی به سیستم‌های کامپیوتری شخصی.

کامپیوترهای مدرن امروز٬ از لحاظ کارآمدی فرسنگ‌ها جلوتر از نسخه اولیه مکینتاش‌اند٬ اما میراث مک سرمایه‌ای بسیار ارزشمند برای اپل و نیز برای دنیای فن‌آوری بوده و هست. بدون توسعه و تکامل آن رابط کاربری و سیستم‌های عامل٬ آنچه امروز داریم به این سادگی و با این کارآمدی در اختیارمان نبود. قرار است جشن ۳۰ سالگی مکینتاش روز جمعه (۴ بهمن٬ ۲۴ ژانویه) در مقر اپل در کالیفرنیا برگزار شود.