نامزدهای میزبانی جام جهانی و بخت هر کدام

برزیل خود را برای برگزاری جام جهانی ۲۰۱۴ آماده می‌کند. کمیته‌ی اجرایی فیفا بعد از ظهر پنجشنبه (۲ دسامبر - ۱۱ آذر) میزبان دو دور پس از آن را مشخص خواهد کرد. در مجموع ۱۱ کشور خود را برای برگزاری جام‌های جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ نامزد کرده‌اند.

یک موضوع در تعیین میزبان جام جهانی ۲۰۱۸ روشن است و آن این‌که این جام پس از دوازده سال (۲۰۰۶ آلمان) باز هم در اروپا برگزار خواهد شد. ایالات متحده آمریکا، اکتبر سال‌جاری نامزدی خود برای این دوره را پس گرفت. در میان اروپائیان باقی‌مانده، از انگلیس و روسیه بیشتر صحبت می‌شود.

انگلیس در سال ۱۹۶۶ میزبان جام جهانی فوتبال و در سال ۱۹۹۶ میزبان جام ملت‌های اروپا بوده است. روسیه اما هنوز هیچ تورنمنت بزرگی را میزبانی نکرده، البته المپیک زمستانی ۲۰۱۴ در این کشور برگزار خواهد شد. انگلیس هم بازی‌های تابستانی ۲۰۱۲ را میزبانی می‌کند.

انگلیس، به‌عنوان مهد فوتبال جهان، امیدوار است که با میزبانی دومین جام جهانی، طلسم قهرمانی خود را بشکند. آخرین قهرمانی این کشور به جام خانگی ۱۹۶۶ باز می‌گردد؛ جایی که آلمان در بازی فینال با گل مشکوک و تاریخی "ومبلی" با نتیجه‌ی ۴ بر ۲ مغلوب میزبان شد.

رئیس هیئت نامزدی انگلیس برگزاری "پرهیجان‌ترین و باشکوه‌ترین" جام جهانی تاریخ فوتبال را وعده می‌دهد.

نظر هیئت بازرسی فیفا در مورد انگلیس در کل مثبت است. تنها همزمانی تقریبی رقابت‌های ویمبلدون، مهم‌ترین تورنمنت تنیس در جهان، با جام جهانی، و هم‌چنین ظرفیت احتمالا محدود اسکان کاروان‌های ورزشی و تماشاگران، پرسش‌هایی را ایجاد کرده‌اند. بر اساس قوانین فیفا، در زمان برگزاری جام جهانی، هیچ واقعه‌ی ورزشی بزرگ دیگری نباید در محل بازی‌ها برگزار شود.

از سوی دیگر، روسیه هم می‌خواهد "روسیه‌ی جدید و مدرن" را به نمایش بگذارد و "پیش‌داوری‌های احتمالی" در مورد این کشور و مردم آن‌را از بین ببرد. "نامزدی آسان" آلمان و خلق "افسانه‌ی تابستان ۲۰۰۶" ظاهرا مورد پسند مقام‌های این کشور قرار گرفته است. مشکل اما این‌جاست که روسیه کمبودهای فراوانی در زیرساخت‌ها دارد. این کشور باید از جمله دست‌کم ۱۰ ورزشگاه جدید بسازد. تجربه‌ی ناموفق اتحادیه‌ی فوتبال اروپا (UEFA) با اوکراین هم به مشکل دیگری برای روسیه تبدیل شده است. این همسایه‌ی روسیه که به طور مشترک با لهستان، جام ملت‌های ۲۰۱۲ را برگزار می‌کند، دشواری‌های زیادی در ساخت ورزشگاه‌ها دارد.

«بهترین زیرساخت‌های ورزشی»

پس از هزینه‌های سنگینی که در پی برگزاری جام جهانی ۲۰۰۲ در کره‌ی جنوبی و ژاپن بر فیفا تحمیل شد، این نهاد تصمیم گرفت از برگزاری مشترک تورنمنت‌های بزرگ بپرهیزد. این موضوع اما با نامزدی پرتغال و اسپانیا تا حدودی فراموش شد. اسپانیا، قهرمان جهان و اروپا، در سال ۱۹۸۲ میزبان جام جهانی بوده و پرتغال هم یورو ۲۰۰۴ را میزبانی کرده است. به گفته‌ی بازرسان فیفا، «بدون تردید امکانات این دو کشور فراتر از یک رؤیای فوتبالی هستند.»

بلژیک و هلند هم که سابقه برگزاری جام ملت‌های اروپا را دارند، نامزد مشترک برگزاری جام ۲۰۱۸ هستند. رود گولیت، ستاره‌ی سابق فوتبال هلند و رئیس کمیته‌ی نامزدی این کشور، جام جهانی‌ای "سبز" را وعده داده است. به گفته‌ی او «۲ میلیون دوچرخه در اختیار تماشاگران رقابت‌ها قرار داده خواهد شد. تماشاگران می‌توانند، علاوه بر این، از قطار و اتوبوس نیز به صورت رایگان استفاده کنند.» نزدیکی ورزشگاه‌ها به هم و زیرساخت‌های مطلوب هر دو کشور، دلایل دیگری هستند که گولیت برای میزبانی مشترک کشورش با بلژیک ذکر می‌کند.

۲۰۲۲؛ آمریکا یا استرالیا؟

استرالیا و ایالات متحده‌ی آمریکا از امیدهای اصلی دریافت میزبانی ۲۰۲۲ هستند. استرالیا المپیک زمستانی ۱۹۵۶ و بازی‌های تابستانی ۲۰۰۰ را میزبانی کرده، اما تا کنون میزبان جام جهانی نبوده است. مقام‌های این کشور ثبات سیاسی و اقتصادی را از برتری‌های خود می‌دانند.

سانیل گالتی، رئیس فدراسیون فوتبال ایالات متحده، هم رکورد شمار تماشاگران در جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا را به رخ می‌کشد. به اعتقاد او «فیفا می‌داند که ما می‌توانیم و یک بار هم آن‌را ثابت کرده‌ایم و می‌توانیم بار دیگر هم از پس آن برمی‌آییم.» آمریکا در جام جهانی یادشده با میزبانی ۶/ ۳ میلیون تماشاگر، جایگاه ویژه‌ای برای خود در فیفا باز کرد.

میزبانان ۲۰۰۲، این بار تک‌تک

کره‌ی جنوبی و ژاپن برای میزبانی ۲۰۲۲ جداگانه نامزد شده‌اند. به گفته‌ی بازرسان فیفا، پس از بررسی امکانات ژاپن، در این کشور فوتبال سنتی برابر ورزشگاه‌های مدرن و فن‌آوری‌های به روز و پروژه‌های سازگار با محیط زیست قرار دارد. پروژه‌ی "Universal Fan Fest" ژاپن، بیش از هر چیز نظرها را به خود جلب کرده است. این کشور قصد دارد تمام بازی‌های جام جهانی را در ۴۰۰ ورزشگاه سراسر جهان بر روی پرده‌های عظیم به صورت سه بعدی نمایش دهد تا حس حضور در محیط، برای تماشاگران تداعی شود.

با وجود این، بخت چندانی برای میزبانی ژاپن در نظر گرفته نمی‌شود، همان‌طور که از میزبانی کره‌ی جنوبی چندان سخن رانده نمی‌شود. مشکل کره بیش از هر چیز مناقشات این کشور با همسایه‌ی شمالی‌ست که تا حدودی نگرانی‌های امنیتی را در پی دارد.

بخت کوچک قطر

وضعیت شیخ‌نشین قطر از همه‌ی رقیبانش بدتر است. به گفته‌ی مین نیکلاس، رئیس هیئت بازرسی فیفا، قطر بیش از اندازه کوچک است. به گفته‌ی او، اوروگوئه نیز در سال ۱۹۳۰ همین مشکل را داشت، با این تفاوت که در آن جام ۱۳ تیم با هم رقابت می‌کردند و جام جهانی امروز ۳۲ شرکت‌کننده دارد. مشکل اسکان و کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل را هم باید به این موضوع افزود.

محمد بن حمد بن خلیفه آل ثانی، یکی از اعضای خانواده‌ی حاکم بر قطر و رئیس کمیته‌ی نامزدی جام جهانی، با وجود این، چندان ناامید نیست: «تردید نداریم که نوبت به ما رسیده است. ما می‌خواهیم به دنیا ثابت کنیم که خاورمیانه هم مانند جنوب آفریقا می‌تواند این رویداد بزرگ ورزشی را برگزار کند.»

مسیرهای کوتاه و برگزاری مسابقات در ورزشگاه‌هایی که دمای آنها تا ۲۷ درجه‌ی سانتی‌گراد پایین آورده می‌شود، از نکاتی هستند که مقام‌های امیرنشین قطر بر آن تأکید می‌کنند.