نتانیاهو در راه آمریکا برای دیدار با حامیان تازه
۱۳۸۹ آبان ۱۵, شنبه
نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو برنامه‌ی رسمی سفر پنج روزه‌ی خود به ایالات متحده را روز دوشنبه، ۱۷ آبان (هشتم نوامبر ۲۰۱۰) با حضور در نشست سالانه‌ی یهودیان شمال آمریکا در نیواورلئان آغاز می‌کند. برنامه‌ی این سفر مدتی پیش از برگزاری انتخابات میان دوره‌ای کنگره امریکا تدارک دیده شده است. این انتخابات، روز سه‌شنبه‌ی گذشته به شکست دموکرات‌ها و از دست دادن اکثریت کنگره انجامید. شماری از مقام‌های اسرائیلی، از جمله نتانیاهو امیدوارند موازنه جدید قدرت در بالاترین مرجع قانون‌گذاری ایالات متحده، دولت اوباما را به انعطاف بیشتر در برابر مواضع اسرائیل به ویژه در روند مذاکرات صلح خاورمیانه و مقابله با ایران وادارد.
جلب حمایت متحدان
نتامیاهو در میان جمهوریخواهان آمریکا که اکثریت کنگره را به دست آوردند دوستان و متحدان پر و پا قرصی دارد. به گزارش منابع خبری او انتظار دارد با قدرت‌گیری دوباره متحدانش در آمریکا، فشار این کشور بر اسرائیل در جریان مذاکرات صلح تعدیل پیدا کند. اوباما اصرار دارد دولت اسرائیل برای هموار کردن مسیر مذاکرات از ادامه‌ی ساختن شهرک‌های یهودی‌نشین در مناطق اشغالی کرانه غربی رود اردن خودداری کند.
به گزارش خبرگزاری آلمان روز جمعه مارک تونر، جانشین سخنگوی وزارت خارجه آمریکا خاطر نشان کرد موضوع مذاکرات صلح خاورمیانه همچنین از اولویت‌های سیاست خارجی واشنگتن محسوب می‌شود. او گفته است ما به همکاری تنگاتنگ با کنگره ادامه خواهیم داد تا گفت‌وگوهای مستقیم در خاورمیانه پیش برود و به توافقی میان دو طرف بیانجامد.
افزایش قدرت مخالفان ایران
نتانیاهو قرار است در جریان سفر خود به آمریکا با جوزف بایدن، معاون اوباما، نیز دیدار کند. گفته می‌شود او در این دیدار میزان نرمش دولت اوباما را با توجه به موازنه جدید قدرت در آمریکا خواهد سنجید. در اصل سیاست خارجی ایالات متحده در کاخ سفید تعیین می‌شود. اما کنگره می‌تواند با تصویب قوانینی کار را برای اجرای بخش‌هایی از این سیاست‌ها سخت کند.
افزون بر این باراک اوباما اکنون بیش از گذشته برای پیشبرد سیاست‌های اصلاحی خود در داخل امریکا محتاج تفاهم با رقیبان جمهوریخواه است که می‌تواند به انعطاف در مسائل سیاست خارجی نیز منجر شود. اسرائیل همچنین به اریک کانتور نماینده ایالت ویرجینیا نیز امید فراوانی دارد که احتمال می‌رود رهبر آینده‌ی فراکسیون اکثریت باشد. در این صورت او بالاترین مقام یهودی قوه قانون‌گذاری ایالات متحده خواهد بود. نشریه‌ی اسرائیلی "اورشلیم‌پست" کانتور را از حامیان جدی اسرائیل معرفی می‌کند.
شماری از نشریه‌های اسرائیلی در تفسیرهایی که در مورد انتخابات کنگره منتشر کرده‌اند به حضور تعدادی از جمهوریخواهان اشاره می‌کنند که از حامیان اسرائیل و مخالفان سرسخت برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی محسوب می‌شوند.
ابهام در مورد کاهش سلاح‌های هسته‌ای
دو سال پیش نه تنها برقراری صلح میان فلسطین و اسرائیل، که عقب‌نشینی نیروهای امریکایی از افغانستان وعراق و بازگشت صلح و آرامش به منطقه از مهمترین برنامه‌های اوباما در سیاست خارجی اعلام شده بود.
اغلب تحلیلگران معتقدند برنامه‌های اوباما برای تنش‌زدایی و محدود کردن سلاح‌های کشتار جمعی با شکست در انتخابات اخیر دشوارتر از پیش شده است. برخی از این برنامه‌ها مانند قرارداد کاهش سلاح‌های اتمی با روسیه که مقدمات امضای ان فراهم شده بود اکنون سرنوشتی نامشخص دارند.
مقام‌های روسی ابراز تردید می‌کنند اوباما بتواند موافقت کنگره را برای تایید این قرارداد جلب کند. برای تایید چنین قراردادی اکثریت مجلس سنا که همچنان در اختیار دموکرات‌هاست کافی خواهد بود اما برهم خوردن توازن قوا در کنگره بر این امور نیز تاثیر خواهد گذاشت. به رغم این اوباما پس از انتخابات تاکید کرد قصد او در کاهش سلاح‌های اتمی جدی است و امیدوار است توافق با روسیه تا پایان سال جاری میلادی نهایی شود.
خشنودی اسرائیل ناخشنودی ایران؟
ناظران معتقدند اگر دست یافتن به اکثریت کنگره توسط جمهوریخواهان اسرائیل را خشنود کرده باشد، تهران نمی‌تواند از این پیش‌آمد زیاد خوشحال باشد. همزمان از تل آویو گزارش می‌رسد که تحولات اخیر در فرماندهی ارتش این کشور نشان از چرخش به سمت سیاست‌های تهاجمی‌تری در قبال تهران دارد.
به گزار منابع خبری اسرائیل، با کناره‌گیری ژنرال بنى گينتس، نايب رئيس ستاد کل نيروهاى مسلح که قرار است تا پایان ماه نوامبر به کار خود خاتمه بدهد، او دومین ژنرال ارشد ارتش اسرائیل است که ظرف چند ماه گذشته کنار می‌رود. پیش از او گابى اشکنازى نیز که رئيس ستاد ارتش اسرائیل بود از مقام خود استعفا داده است. این دو از فرماندهان "معتدل‌تر" اسرائیلی محسوب می‌شوند.
خبرگزاری روسی ریانووستی ششم آبان‌ماه به نقل از"ایزویستیا" نوشت آویگدور لیبرمان وزیر خارجه اسرائیل بررسی واکنش احتمالی این کشور به دست یافتن جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای را به تحلیلگران سفارش داده است. نیروی هوایی اسرائیل در سال‌های ۱۹۸۱ و ۲۰۰۷ میلادی با حمله به تاسیسات اتمی عراق و سوریه آنها را منهدم کردند. ناظران امکان تکرار این عملیات را با توجه به مخالفت آمریکا و پیامدهای احتمالی آن ضعیف ارزیابی می‌کنند.
استقبال از فضای پرتنش؟
گرچه احتمال انتخاب گزینه‌ی نظامی از سوی اسرائیل و امریکا در مقابله با فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ضعیف خوانده می‌شود دنيس راس در تبلیغات اخیر انتخاباتی جمهوریخواهان امیدواری اوباما به حل مسالمت آمیز مناقشه‌ی هسته‌ای با تهران را خوش‌بینانه خواند و از او خواست «خود را براى يک تصميم بزرگ آماده کند.»
برخی از تحلیلگران معتقدند شماری از همتایان پیشین اوباما در شرایط مشابه او و هنگام درگیری با بحران‌های داخلی کوشیده‌اند با تمرکز بر سیاست خارجی نظر رای دهندگان را در انتخابات آینده جلب کنند. با این همه گمان می‌رود کار اوباما به ویژه در مورد مذاکرات صلح خاورمیانه و مناقشه‌ی هسته‌ای با تهران کاری بسیار دشوار باشد؛ ضمن آنکه برخی از ناظران اعتقاد دارند قدرت اصلی در ایران در دست کسانی است که از فضای بحران و تشنج سود بیشتری می‌برند تا از برقراری روابط دوستانه با جهان غرب.
BK/MM