نقش بسیج عشایری در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران
۱۳۹۲ اردیبهشت ۲۷, جمعه
"سازمان بسیج جامعه عشایری" ارگانی مسلح است که در مناطق و نواحی قومی ایران "برای مقابله با تهدیدات امنیتی" تاسیس شده است. مهدی جمشیدی، رئیس بسیج جامعه عشایر کشور می‌گوید، در مکان‌‌هایی که نیروهای امنیتی حاضر نیستند، عشایر تأمین‌کننده امنیت خواهند بود.
فرمانده‌ی سازمان بسیج جامعه عشایری در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ در جمع عشایر همدان دولت احمدی‌نژاد را "بی‌تدبیر" توصیف کرد و اظهار داشت که این دولت از اصول‌گرائی منحرف شده است. برخی از آگاهان مسائل قومیت‌ها و نواحی کشور درباره‌ی دخالت بسیج عشایر در روند انتخابات ریاست جمهوری در مناطق قومی کشورهشدار می‌دهند.
تسلیح ۲۰۰ هزار بسیج عشایری
به‌گفته سردار مهدی جمشیدی فرمانده‌ی بسیج عشایری کشور، بیش از ۴۵۰ هزار نفر از عشایر کشور در رده‌های مقاومت بسیج عشایری فعالیت می‌کنند و بیش از ۲۰۰ هزار نفر در طرح تسلیح عشایر سازماندهی شده و آماده اجرای ماموریت هستند.
جمشیدی گفته است: «در این طرح بخشی از بسیجی‌ها با حکم ماموریت مسلح می‌شوند و برخی دیگر از عشایر که فاقد سلاح هستند از وزارت دفاع سهمیه می‌گیرند و با قیمت دولتی با مجوزی که از سوی سازمان حفاظت سپاه صادر می‌شود می‌توانند اسلحه دریافت کنند.»
دکتر عبدالستار دوشوکی، رئیس "مرکز مطالعات بلوچ در لندن" درباره‌ی نفوذ بسیج عشایری در سیستان و بلوچستان توضیح می‌دهد که در بلوچستان بسیج در نقاط عشایری و روستائی مثل سرباز و نیک‌شهر بسیار قوی شده است.
وی بر این باور است که بسیج عشایری در بلوچستان جزو زیرمجموعه‌ی سپاه فعالیت دارد. وی همچنین تاکید می‌کند: «به‌ویژه در آن نقاطی که جمهوری اسلامی بیشتر مشکلات امنیتی دارد برای مهار تهدیدات امنیتی ناچار شده است بسیج عشایری را فعال کند.»
دلایل اقتصادی پیوستن عشایر به بسیج
آقای دوشوکی ادامه می‌دهد: «به طور کلی بسیج عشایری در میان مردم بلوچ پایگاهی ندارد. سپاه قرارگاه‌های عشایری را در بلوچستان تاسیس کرده است و آنهایی که جزو بسیج عشایری می‌شوند از رانت‌های اقتصادی تا مسائل سیاسی و قضائی بهره می‌برند. فرض کنید کسی را از یک طایفه بلوچ دستگیر کرده‌اند و اگر اعضای آن طایفه عضو بسیج عشایری باشند، می‌توانند با مراجعه به ارگان‌های قضائی و سیاسی فرد دستگیر شده را آزاد کنند. بنابراین بخشی از مردم بلوچ به‌ویژه در مناطق روستائی به دلیل امرار معاش و مشکلات سیاسی مجبورند به قرارگاه‌های بسیج بپیوندند.»
دوشوکی تاکید می‌کند که در سیستان و بلوچستان اعضای ناظر بر صندوق‌های رای اکثرا از میان بسیجی‌ها انتخاب می‌شوند و چون انتخابات ریاست جمهوری کشور با انتخابات شوراهای شهر و روستا همزمان انجام می‌گیرد مشارکت بلوچ‌ها بالای ۷۰ در صد خواهد بود و آن‌ها به نامزدهای اصلاح طلب رای خواهند داد.
رئیس مرکز مطالعات بلوچ در لندن هشدار می‌دهد: «در دوره‌های پیشین بسیج در سیستان و بلوچستان اعمال نفوذ کرد و این‌بار هم بسیج دخالت خواهد کرد و آراء به نفع اصول‌گراها تغیر پیدا خواهد کرد. ما وقتی آراء مردم بلوچ را بررسی می‌کردیم با آرایی که از صندوق‌ها بیرون می‌آید همخوانی نداشت.»
جایگاه بسیج عشایر در کردستان
حسن امینی، حاکم شرع استان کردستان و رئیس "شورای مکتب قرآن کردستان" هم در گفت و گو با دویچه وله تاکید می‌کند:«ارگان‌هایی که در مرکز قدرت دارند در بقیه نواحی هم نفوذ پیدا کرده‌اند. در سه دهه‌ی اخیر این‌ها در کردستان هم حضور داشته‌اند. البته با توجه به این‌که اهل‌سنت و یا اقلیت‌های ملی حقی برای خودشان قائل هستند و از این حق محرومند طبعا پایگاه ارگان‌های مرکزی در میان اقلیت‌های ملی و مذهبی استحکام کم‌تری دارند.»
آقای امینی خاطرنشان می‌کند: «من نمی‌گویم مردم کرد و یا اهل سنت با حکومت نیستند، ولی قطعا حضور آن‌ها با لباس‌های ملی و سنتی در رژه‌ها فقط نشانه تایید حکومت نیست. مثلا رژه‌ی آن‌ها در سالگرد انقلاب مربوط به انقلاب است که مال همه بوده و حکومت نباید از آن بهره‌برداری کند. این گونه اقدامات حکومتی نیست، بلکه مردمی است.»
حضور بسیج عشایر در میان ترکمنها
یک فعال سیاسی ترکمن که خواست نامش محفوظ بماند، درباره‌ی فعالیت بسیج عشایر در میان ترکمنها به دویچه وله گفت: «تاسیس پایگاه سپاه و بسیج در ترکمن‌صحرا و فعالیت آن با ساختارهای قومی، ملی و قبلیه‌ای ترکمنها هیچ سنخیتی ندارد. بنابراین بسیج و سپاه حضور فعالی در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی ندارند و فقط برای کنترل منطقه حضور فیزیکی دارد. سپاه پاسداران پرسنلی دارد که به صورت رسمی یا پیمانی استخدام می‌شوند، ولی بسیج از میان مردم عضوگیری می‌کند و به دنبال آن است که توده‌ی مردم را جذب کند اما بین ترکمنها تابحال موفق نشده‌اند.»
وی اضافه می‌کند: «در ترکمن‌صحرا پایگاه‌های بسیج تاسیس شده است و بخشی از افراد ترکمن برای بهره‌برداری از مزایای بسیج عضو آن شده‌اند، اما حضور بسیج تاثیری در آراء مردم و همچنین در زمینه‌های اجتماعی، سیاسی و یا فرهنگی ندارد و از بسیج عشایر فقط برای رژه در مراسم‌های ۱۲ و ۲۲ بهمن استفاده می‌شود. سالی هم دو بار مانور نظامی برگزار می‌کنند و عملا با فعالیت سپاه هماهنگ عمل می‌کند.»
این فعال سیاسی در استان گلستان ادامه می‌دهد: «در مناطق غیر قومی کشور بسیج شاید به آرمان‌های انقلاب وفادار باشد و برای حفظ نظام حاضر است دست به هر اقدامی بزند، اما ما در ترکمن‌صحرا شاهد حضوراین گونه افراد نیستیم. شرکت در رژه‌ی عشایر هم بیشتر جنبه‌ی تبلیغاتی دارد تا نشان دهند که قومیت‌ها بسیجی هستند و آرمان‌های بسیج را پذیرفته‌اند.»