نقش واکسن آسترازنکا در مقابله با اومیکرون در کشورهای فقیر
۱۴۰۰ دی ۵, یکشنبهسویه اومیکرون ویروس کرونا حدود پنج هفته پیش برای نخستین بار در آفریقای جنوبی شناسایی شد و رفته رفته به سویه غالب در بسیاری از کشورها تبدیل شده است.
همزمان با این روند بحث درباره کارآمدی واکسنهای موجود در پیشگیری از ابتلا به اومیکرون بالا گرفته و بسیاری از کشورهای پیشرفته ترجیحا از دو واکسن شرکتهای مدرنا و فایزر/ بیونتک استفاده میکنند که بر پایه اطلاعات ژنتیکی (mRNA) ویروس تولید شدهاند.
در این میان واکسن دو شرکت بریتانیایی و سوئدی آسترازنکا گرچه در خود بریتانیا به شکل گستردهای استفاده میشود، در کشورهایی مانند آلمان کاربرد اندکی داشتهاند.
غیبت آسترازنکا در کارزار تزریق دوز یادآوری در آلمان
"اشپیگل آنلاین" یکشنبه ۲۶ دسامبر در گزارشی به رویکرد منفی به این واکسن در آلمان پرداخته و در عین حال به نقل از کارشناسان میگوید آسترازنکا برای مقابله با سویه اومیکرون کرونا میتواند در کشورهای فقیر نقشی تعیینکننده و نجاتبخش داشته باشد.
بنابر این گزارش بهار امسال در حالی که کارزار واکسیناسیون در آلمان اوج میگرفت تردیدهایی درباره قدرت پیشگیرانه واکسن آسترازنکا در برخی گروههای سنی و برخی عوارض جانبی آن منتشر شد که اغلب منفی بودند و امروز این واکسن در کارزار تزریق دوز سوم (دوز یادآور یا بوستر) در آلمان تقریبا هیچ نقشی ندارد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
اشپیگل مینویسد با این وجود کارشناسان از جایگاه بسیار مهم واکسن آسترازنکا در کشورهای فقیر و در حال توسعه سخن میگویند و معتقدند این واکسن میتواند پاسخگوی نیاز این کشورها برای مهار پاندمی کرونا باشد.
یکی از کارشناسان "اتحاد واکسیناسیون مردمی"، نهادی که تشکلهایی مانند عفو بینالملل و اوکسفام با آن همکاری میکنند، به روزنامه وال استریت ژورنال میگوید واکسن آسترازنکا در برخی کشورها در کاهش مرگ و میر نقش نجاتدهنده داشته است.
او تاکید میکند که سویه اومیکرون نشان داد که تامین واکسن برای مناطق کمتر برخوردار چه نقش مهمی در مهار پاندمی کرونا در سرتاسر جهان دارد.
آسترازنکا، پیشتاز واکسیناسیون در کشورهای محروم
به نوشته وال استریت ژورنال واکسن دو شرکت سوئدی و بریتانیایی بسیار بیشتر از هر واکسن دیگر غربی در اختیار شهروندان کشورهای فقیر و کمتر برخوردار قرار گرفته است.
این روزنامه با استناد به آمار تولیدکنندگان واکسن آسترازنکا میگوید تا میانه ماه دسامبر ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دوز از این واکسن تولید و در اختیار کارزارهای واکسیناسیون قرار گرفته است.
شرکتهای فایزر/ بیونتک تا میانه ماه دسامبر حدود دو و نیم میلیون دوز واکسن و شرکت چینی سینوواک ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دوز واکسن به بازار عرضه کردهاند.
صندوق بینالمللی پول برآورد میکند تا ۱۱ دسامبر در مجموع سه میلیارد و ۲۵۰ میلیون دوز واکسن در اختیار کشورهای با تولید ناخالص ملی کم یا متوسط قرار گرفته است.
برآوردهای این صندوق و دیگر موسسههای بینالمللی نظارتی حاکی است تقریبا نیمی از واکسنهای ارائه شده در کشورهای یاد شده (یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دوز) واکسن آسترازنکا بوده است.
تولید در کشورهای مختلف، انتقال و توزیع سادهتر
بررسی دادههای موجود نشان میدهد سهم شرکت بریتانیایی و سوئدی در ارائه واکسنها در کشورهای فقیر و کمتر برخوردار در نهایت از مجموع واکسنهای دو شرکت چینی سیوفارم و سینوواک، و شرکتهای آمریکایی و آلمانی فایزر و بیونتک بیشتر بوده است.
نگهداری واکسن آسترازنکا، برخلاف واکسنهای مدرنا و فایزر نیاز به دمای زیاد منهای صفر ندارد و به همین علت انتقال و توزیع آن در کشورهایی با زیرساختهای نامناسب راحتتر است.
افزون بر این شرکت آسترازنکا از ابتدای رسیدن واکسنهایش به مرحله تولید انبوه این کار را با مشارکت شرکتهای محلی در سرتاسر جهان انجام داد تا آنگونه که خود میگوید امکان دسترسی عادلانه به واکسن را فراهم کند.
به نوشته اشپیگل و به نقل از وال استریت ژورنال، شرکت آسترازنکا از مدتی پیش محصولات خود را به برخی از خریداران با بهایی عرضه میکند که در آن سود نیز منظور شده اما همچنان واکسن را به قیمت تمام شده در اختیار کشورهای فقیر قرار میدهد.
شرکت سوئدی بریتانیایی از ماه ژانویه تا سپتامبر در مجموع محصولاتی به ارزش ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار به بازار عرضه کرده، اما سود بردن آن از فروش واکسن فقط در سه ماهه پایانی سال بوده که میزان آن نیز در قیاس با شرکتهای آمریکایی و آلمانی ناچیز گزارش شده است.
روی آوردن بریتانیا به واکسنها mrna
کارزار واکسیناسیون در بریتانیا به طور عمده با واکسن آسترازنکا انجام شده اما دولت این کشور به تبعیت از مشاوران خود برای دوز یادآوری به واکسنهای مدرنا و فایزر/ بیونتک روی آورده است.
کارشناسان و مشاوران دولت بریتانیا معتقدند استفاده از واکسنهای mrna در دوز یادآوری ایمنی به مراتب بیشتری در برابر ابتلا به سویه اومیکرون ایجاد میکند.
ظاهرا اثرات جانبی واکسن آسترازنکا، گرچه در موارد بسیار نادر رخ میدهد، از جمله علتهای دیگر استفاده از واکسنهای مدرنا و فایزر در بریتانیا برای دوز یادآوری هستند.
اغلب کشورهای پیشرفته و مرفه استفاده از آسترازنکا را به شدت محدود کرده یا به طور کامل کنار گذاشتهاند. در آمریکا که مقررات سختگیرانهتری دارد واکسن آسترازنکا هنوز مجوز دریافت نکرده است.
موج اهدای آسترازنکا به کشورهای فقیرتر
مطابق برخی گزارشها این شرکت هنوز تمام دادههای لازم را در مهلتهای تعیین شده در اختیار سازمان غذا و داروی ایالات متحده قرار نداده است.
ظاهرا همین مسائل باعث شده موج اهدای واکسنهای آسترازنکا از کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا و برخی از کشورهای اروپای غربی به مناطق کمتر برخوردار افزایش یابد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
شرکت سوئدی بریتانیایی در عین حال موفق شده تمام مشکلات تولید مشترک واکسن در کشورهای مختلف را بر طرف کند؛ موسسه سرم سازی هند تا کنون موفق شده یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دوز واکسن آسترازنکا تولید و بخشی از آنها را به بیش از ۷۰ کشور صادر کند.
این موسسه هندی که غول داروسازی جهان به شمار میرود میگوید در حال حاضر ظرفیت و توانایی تولید ۲۵۰ میلیون دوز واکسن کرونا در یک ماه را دارد.
امیدواری و خوشبینی به واکسن آسترازنکا
ظاهرا کشورهای فقیر و کمتر برخوردار باید برای مقابله با سویه اومیکرون نیز همچنان روی واکسنهایی مانند آسترازنکا حساب کنند.
کارشناسان هشدار میدهند کشورهای ثروتمند که حجم بسیار بالایی از واکسنهای مدرنا و فایزر/ بیونتک را برای تزریق دوز سوم در کشورهای خود پیشخرید کردهاند میتوانند کشورهای دیگر را با کمبود واکسن برای مقابله موثر با سویههای جدید کرونا روبرو کنند.
با این حال شرکت آسترازنکا و پژوهشگران دانشگاه آکسفورد که با آن همکاری میکنند با استناد به نتیجه تازهترین آزمایشها و پژوهشها میگویند دریافت دوز سوم واکسن آسترازنکا میزان ایمنی در برابر سویه اومیکرون را تا سطح ایمنی با دریافت دو دوز از این واکسن افزایش میدهد.
این پژوهشها، که نتایج آن هنوز توسط محافل علمی مستقل ارزیابی و تائید نشده، میتواند به افزایش امیدواری به خصوص در کشورهای کمتر برخوردار منجر شود که در حال حاضر به واکسن آسترازنکا بیش از واکسنهای دیگر دسترسی دارند.