نمره آخر سال دولت روحانی در مبارزه با خشکسالی و حفظ محیط زیست
۱۳۹۳ مرداد ۱۶, پنجشنبه
برخلاف دولت قبلی، مسئولان دولت روحانی ابایی ندارند که بگویند بی‌آبی بزرگ‌ترین خطر برای ایران است. کمبود آب حالا دیگر در خانه‌های «پرمصرف» را هم زده است. دولت از جریمه و مجازات کسانی حرف می‌زند که آب آشامیدنی را هدر می‌دهند. آبی که به زحمت بدست می‌‌آید و تا چند سال آینده شاید دیگر در دسترس نباشد. اما در کنار این مجازات‌ها، برنامه‌ای هم برای مدیریت آب و حفاظت از منابع آبی تهیه و اجرا شده است؟
رای جنگل‌هایی که تبدیل به بیابان می‌شوند یا محل تراکم زباله، چه قدمی برداشته شده است؟ برای بنزین آلوده وطنی که سلامتی میلیون‌ها نفر را به خطر انداخت چه جایگزینی آمد؟ تلاش برای توقف بنزین پتروشیمی از گام‌های مثبت دولت روحانی به شمار می‌رود؟ آیا معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست ایران، ابتکارهایی برای حفظ حیات وحش و جنگل‌بانان زده است؟
نمره خشکسالی: تجدیدی
این سوال‌ها را با ناصر کرمی، کارشناس محیط زیست در میان گذاشتیم. او معتقد است که مهم‌ترین نکته مثبت در رویکرد دولت یازدهم به مسئله محیط زیست، بویژه معضل خشکسالی، کتمان نکردن واقعیت‌هاست. از جمله اعلام این مسئله از سوی حمید چیت‌چیان، وزیر نیروی ایران که اعلام کرد کشاورزی ایران در آستانه تعطیلی است. ناصر کرمی می‌گوید که «این یک قدم بزرگ است که در این دولت انجام شده است.»
ما او اضافه می‌کند که علیرغم اعتراف به این خطر، دولت حسن روحانی نتوانسته است کار زیادی در این زمینه انجام دهد. زیرا رئیس دولت درگیر بازآرایی ساختار دولت، سیاست خارجی، مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها بوده است. ناصر کرمی به موارد مشخص مانند نجات دریاچه ارومیه اشاره می‌کند که از سری وعده‌های حسن روحانی بود. به عقیده وی، ستادی که برای احیای دریاچه ارومیه تشکیل شد، نتوانست راهحلی عملی ارائه دهد. او می‌گوید حل مسئله خکشسالی پرهزینه و دشوار است، به سرمایه‌گذاری نیاز دارد و وابسته به سایر حوزه‌های اقتصاد ایران است. به عقیده ناصر کرمی، دولت حسن روحانی ابزار کافی برای حل آن را ندارد.
آلودگی هوا و بنزین پتروشیمی: مرز قبولی
تولید بنزین سرطانزا از جمله مواردی است که بحث زیادی میان کمیسیون انرژی مجلس و سازمان حفاظت از محیط زیست براه انداخت.
مسعود میرکاظمی، رئیس کمیسیون انرژی مجلس خردادماه امسال به خبرگزاری فارس گفت که خبر آلوده بودن بنزین داخلی نتیجه «اطلاعات غلط» است. و ادعاهایی که در این زمینه شده بود را موضوعی سیاسی دانست. او با دفاع از اقدام دولت احمدی‌نژاد در تولید بنزین پتروشیمی، آن را یک «کار جهادی» نامید.
در پی این سخنان معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست ایران اعلام کرد که اسناد مربوط به سرطانزا بودن بنزین پتروشیمی بسیار شفاف و غیرقابل انکار است.
دولت روحانی وعده داده است که دیگر این بنزین تولید نشود و بنزین وارداتی به مردم عرضه شود. ناصر کرمی می‌گوید اگرچه اکنون شائبه‌هایی بر سر این وجود دارد که بنزین وارداتی هم کیفیت خوبی ندارد، اما وضعیت آلودگی هوا نسبت به سال گذشته و دو سال پیش قدری بهتر شده است. با این حال پرسش‌هائی هم‌چنان باقی است. این پرسش که چرا بنزین آلوده در سطح شهر توزیع شده بود و آیا اخبار موجود درباره آلوده بودن بنزین وارداتی درست است؟
زباله، زیستگاه‌ها و حیات وحش: تجدیدی
ناصر کرمی می‌گوید که مشکل زباله‌این است که بیشتر شهرهای ایران کارخانه‌های زباله‌سوز و تبدیل و یا بازیافت زباله ندارند. کماکان در جایی مثل شمال از جنگل به عنوان انباشتگاه زباله استفاده می‌شود. این درحالی است که سرمایه‌گذاری برای سوخت یا بازیافت زیاد سنگین نیست. آن‌چه لازم است تعهد و مسئولیت اخلاقی است.
به گفته ناصر کرمی بسیاری از زیستگاه‌ها بر اثر سودجویی نابود می‌شوند. مثلا تغییر کاربری بخشی از پارک ملی برای ایجاد مجمتع مسکونی و یا پروژههای راه‌سازی بدون ضابطه، مراکز نظامی در پارک‌های ملی و یا پروژههای ساختمانی دیگر. سازمان محیط زیست می‌تواند بخشی از این پروژه‌ها را متوقف یا بی‌اثر کند و عواملش را از زیستگاه‌های طبیعی بیرون کند. در این رابطه وعده‌های بسیاری داده شده، ولی هنوز اقدام قابل توجهی نشده است.
مشکل دیگر وضع نابسامان محیط‌بانان است که قانون هم حمایت مناسبی از آنان نمی‌کند. با این همه تیمی که معصومه ابتکار را همراهی می‌کند سابقه طولانی در محیط زیست ایران دارد و این امید هست که وضع بهتر شود. ولی هنوز کاری صورت نگرفته است.