نگرانی از آینده روابط تهران و واشنگتن پس از انتخابات آمریکا
۱۴۰۳ آبان ۱۰, پنجشنبهخبرگزاری آسوشیتدپرس در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در گزارشی از تهران به روابط میان دو کشور پرداخته و تنشهای کنونی را با زمانی مقایسه کرده است که سفارت آمریکا در سال ۱۹۷۹ توسط دانشجویان موسوم به خط امام در تهران اشغال شد. انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ۵ نوامبر برگزار میشود که دو روز پس از ۴۵مین سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران است.
این گزارش که از سوی دو خبرنگار آسوشیتدپرس تهیه شده نگاهی کلی به وضعیت منطقه و ایران دارد و نشان میدهد که همچون در آمریکا، مردم ایران نیز در مورد رئیس جمهور آتی آمریکا نظرات متفاوتی دارند. در اینجا به برخی فرازها از این گزارش پرداخته میشود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ایران به طور مستقیم و غیرمستقیم در جنگ منطقهای درگیر است. حکومت از گروهای مسلحی حمایت میکند که خود را "محور مقاومت" مینامند. گروههای حماس و حزبالله لبنان در حال جنگ با اسرائیل هستند. پس از کشته شدن برخی از فرماندهان سپاه، رهبران گروههای حماس و حزبالله، ایران تا کنون دو حمله موشکی به اسرائیل کرده که تلآویو نیز به نوبه خود در حملهای تلافیجویانه به ایران پاسخ داده است. در حال حاضر در ایران و رسانهها بحثهای مفصلی درباره میزان حمله اسرائیل به ایران در جریان است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
در حالی که وضع اقتصادی ایران همچنان نابسامان است، ارزش پول ملی ایران نیز درچار کاهش شدیدی شده است. جمهوری اسلامی به دلیل ادامه غنیسازی اورانیوم به شدت تحت فشار است و به همین دلیل تحریمهای بینالمللی نیز همچنان علیه ایران پابرجا هستند. پس از فروکش جنبش "زن زندگی آزادی" مبارزه زنان علیه حجاب اجباری در فضای عمومی ادامه دارد
ایرانیان نیز با علاقه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را دنبال میکنند و درباره کامالا هریس و دونالد ترامپ، نامزدها انتخاباتی در رابطه با پیامدهای پیروزی یکی از آنان نظرات مختلفی دارند. گرچه ایرانیان میدانند که دو نامزد انخابات ریاست جمهوری نظرات و مواضع سختگیرانهای را علیه ایران ابراز کردهاند. این نظرات سبب نگرانی ایرانیها برای وضعیت خود در آینده شده است.
برخی در ایران بر این باورند که حضور روسای جمهوری مختلف در آمریکا از سال ۱۹۷۹ تا کنون اصولا بر روابط تهران و واشنگتن تاثیر قابل توجهای نگذاشته است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ بطور یکجانبه از برجام خارج شد و عملا توافق هستهای با شکست روبرو شد. پس از آن به دستور ترامپ قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در حمله پهپادی آمریکا در بغداد کشته شد. پس از کشتهشدن سلیمانی مقامات جمهوری اسلامی دست به تهدید ترامپ و برخی از اعضای کابینه او زدند. این تهدیدات همچنان ادامه دارد و ترامپ درباره نقشههای انتقامجویانه ایران به شدت واکنش نشان داده است.
اما کاملا هریس، نامزد دمکراتها در انتخابات ریاست جمهوری نیز اعلام کرده که اسرائیل همواره "حق دفاع از خود" را دارد و ایالات متحده همیشه در مقابل تهدیدات ایران و گروهها نیابتیاش در کنار اسرائیل خواهد بود. تنها دستاورد آمریکا در دوران ریااست جو بایدن مبادله زندانیان در سال ۲۰۲۳ بود که به آزادی ۵ تبعه آمریکایی انجامید. همه گفتوگوها درباره احیای برجام یا دستیابی به توافق جدید ناکام ماند.
نظرات برخی ایرانیان در تهران
در گزارش آسوشیتدپرس به گفتوگوهایی نیز با ایرانیان در خیابانهای تهران اشاره شده که تا حدودی بازتابدهنده نظرات و نگرانی شهروندان ایرانی از آینده و رویارویی احتمالی نظامی میان آمریکا و ایران است.
یک زن جوان ۲۲ ساله، به آشوشیتدپرس گفت که پیروزی هریس را ترجیح میدهد زیرا ترامپ به گفته او سیاستهای "ضدایرانی" دارد و هریس از آنجایی که زن است شاید به "دنبال جنگ نباشد."
یک دانشجوی ۲۸ ساله در رشته علوم سیاسی هم با این نظر موافق بود. به نظر او "هریس دنیا را بهتر میشناسد" و این واقعیت که جو بایدن و کامالا هریس اسرائیل را قانع کردند که به مراکز اتمی ایران حمله کند حرکتی به سوی صلح بود.
برخی از ایرانیان نیز معتقدند که ترامپ گرچه از برجام خارج شده اما در پی توافقی دیگر با ایران است و این میتواند تنشها میان ایران و آمریکا را کاهش دهد. صاحب یک کارگاه پنجرهسازی در همین باره گفت "نباید فراموش کنیم که جو بایدن و کاملا هریس در سالهای گذشته موفق به دستیابی هیچ توافقی با ایران نشدند."
یک راننده تاکسی، ۳۱ ساله، نیز با اشاره به سیاست عمومی ترامپ در منطقه گفت "شاید ترامپ خواستار کاهش تنشها در خاورمیانه باشد و در دوران ریاست جمهوریاش نیز مایل به خروج نیروهای آمریکایی از منطقه بود."
گزارشگر آسوشیتدپرس اما به این نکته اشاره میکند که ایرانیان همیشه حرف خود را نمیزنند زیرا یه خبرنگارانی که با دوربین از آنها عکس و تصویر میگیرند اطمینان ندارند و به همین علت سکوت میکنند. بنا به ارزیابی آسوشیتدپرس اما بیشتر ایرانیها که نظر خود را بیان کردهاند از بروز یک جنگ میان ایران و آمریکا بهخصوص در صورت پیروزی ترامپ ابراز نگرانی کردهاند. برای مثال مردی ۵۳ ساله گفت در صورت پیروزی ترامپ "حتی به خاطر مسائل شخصی هم شده جنگ میان دو کشور صد درصد رخ میدهد."
به گفته یک زن ایرانی هریس به عنوان یک زن شانسی برای گفتوگو و دستیابی به یک توافق با ایران ندارد "چرا که تنها مردان میتوانند با مردان صحبت کنند."
یک زن دیگر ایرانی هم گفت که نسل آتی آیندهای ندارد و در صورت پیروزی ترامپ سختگیریها بر ایران و ایرانیان افزایش خواهد یافت.
مسعود پزشکیان که با کمک اصلاحطلبان به قدرت رسید در شعارهای انتخاباتی خود گفته بود که در پی کاهش تنشها با غرب و رفع تحریم است است. به همین علت دولت پزشکیان بر این موضع است که میتوان مذاکرات هستهای را جنگ در خاورمیانه جدا ساخت. مقامات آمریکایی تا کنون بارها ایران را متهم کردهاند که به روشهای مختلف در صدد دخالت در انتخابات آمریکا است. ایران این موضوع را رد میکند. فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت ایران در این باره گفت که جمهوری اسلامی مایل به "تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران است و آمریکا باید به حق حاکمیت ملی کشورهای دیگر احترام بگذارد."
کارشناسان سیاسی بر این باورند که سوا از پیروزی هریس یا ترامپ راه مذاکرات میان تهران و واشنگتن بسیار دشوار و سخت خواهد بود