نگرانی نسبت به بروز جنگ داخلی در لبنان

لبنان همچنان در شوک انفجار مرگبار روز جمعه (۱۹ اکتبر/ ۲۸ مهر) به سر می‌برد؛ انفجاری در منطقه مسیحی‌نشین "اشرفیه" در بیروت که هشت نفر٬ از جمله وسام حسن٬ رئیس سازمان اطلاعات پلیس این کشور، را به کام مرگ کشید. این حادثه بیش از ۸۰ مجروح نیز بر جای گذاشت. این مرگبارترین بمب‌گذاری در لبنان در چهار سال اخیر بود. بر اساس ارزیابی‌های اولیه٬ بمب به کار رفته در این حادثه وزنی در حدود ۶۰ تا ۷۰ کیلوگرم داشته است.

دولت لبنان در واکنش به این حادثه روز شنبه را عزای عمومی اعلام کرد. مخالفان در این روز به خیابان‌ها ریختند؛ بسیاری از راه‌های منتهی به فرودگاه بین‌المللی بیروت را مسدود کردند و خواستار کناره‌گیری دولت مستقر در این کشور شدند.

حالا قرار است روز یکشنبه "روز خشم" باشد. اپوزیسیون لبنان به رهبری سعد حریری نیز از شهروندان این کشور خواست که در این روز برای تشییع جنازه قربانیان به خیابان‌ها بیایند. آنها قصد دارند این مراسم را به یک تظاهرات سیاسی گسترده علیه دولت سوریه و نیز نخست‌وزیر لبنان تبدیل کنند.

اعتراض مخالفان به "حمایت" دولت نجیب میقاتی، نخست وزیر لبنان، از رژیم سوریه و شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان است؛ سازمانی شبه‌نظامی که از متحدان ایران و هم‌پیمانان مهم رژیم بشار اسد در منطقه خاورمیانه است.

گفته می‌شود وسام حسن دو ماه پیش یک طرح بمب‌گذاری سوری‌ها در لبنان را خنثی کرده بود. از آنجایی که وسام حسن مسئولیت رسیدگی به پرونده قتل‌ها و ترورهایی نظیر پرونده ترور رفیق حریری را برعهده داشت، مخالفان لبنان رژیم بشار اسد را مسئول این حادثه می‌دانند. این قتل‌ها در فاصله سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ در این کشور رخ دادند و سوری‌ها از مظنونان اصلی آن بودند.

مخالفان دولت لبنان همچنین مسئولان دولتی را به انعطاف و انفعال در رسیدگی به پرونده‌ها متهم می‌کنند.

نجیب میقاتی٬ نخست‌وزیر لبنان٬ ابتدا اعلام کرد که از سمت خود کناره‌گیری می‌کند٬ اما پس از نشست اضطراری کابینه گفت بنا بر تقاضای میشل سلیمان٬ رئیس‌جمهور لبنان٬ در سمت خود می‌ماند تا از بروز "خلاء سیاسی" جلوگیری کند.

یک دیپلمات غربی در بیروت در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز اعلام کرده که آمریکا و اتحادیه اروپا سخت در تکاپو بودند تا رفیق حریری و ائتلاف ۱۴ مارس لبنان را از اصرار بر کناره‌گیری نجیب میقاتی منصرف کنند.

نگرانی ناظران و تحلیلگران نسبت به بروز جنگ داخلی در لبنان بالا گرفته است. این کشور که در فاصله سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ درگیر جنگ داخلی خونباری بوده٬ حالا ممکن است با سرایت درگیری‌ها از کشور همسایه (سوریه) بار دیگر با ویرانی‌های چنین جنگی مواجه شود.

وضعیت در لبنان متزلزل است و امکان تعمیق بحران و گسترش خشونت در این کشور وجود دارد. گروه‌های مذهبی در لبنان هم با توجه به حساسیت وضعیت به دو گروه حامیان و مخالفان بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه تقسیم شده‌اند. سیاست دولت لبنان فاصله گرفتن از تحولات سوریه بود تا آتش درگیری‌های آن کشور به لبنان سرایت نکند٬ اما حالا اوضاع پیچیده‌تر شده است.

دیپلمات غربی در گفت‌وگو با رویترز می‌افزاید: «از میان همه کسانی که می‌توانستند هدف بالقوه عملیات تروریستی روز جمعه باشند٬ وسام حسن خطرناک‌ترین هدف برای آسیب‌رساندن به ثبات لبنان بود».

قرار است پیکر وسام حسن در مرکز بیروت و در کنار قبر رفیق حریری دفن شود. رفیق حریری نخست وزیر پیشین لبنان بود که در سال ۲۰۰۵ در پی انفجار یک بمب جان خود را از دست داد.