هشدار لاریجانی به آمریکا درباره راهاندازی کارخانه هستهای
۱۳۹۵ تیر ۳۰, چهارشنبهعلی لاریجانی، رئیس مجلس در سخنرانی پیش از دستور جلسه علنی چهارشنبه (۳۰ تیر/ ۲۰ ژوئیه) از بخشهایی از نخستین گزارش دبیرکل سازمان ملل در مورد نحوه اجرای توافق هستهای به شدت انتقاد کرد.
بان کیمون در گزارش خود از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ضمیمه آن است، آزمایشهای موشکی ایران در ماههای گذشته را ناسازگار با "روح همکاری سازنده" برای اجرای توافق هستهای میان جمهوری اسلامی و کشورهای ۱+۵ ارزیابی کرد.
بیشتر بخوانید: پاسخ تند ایران به ابراز نگرانی بان کیمون از آزمایشهای موشکی
لاریجانی میگوید گزارشی که دو روز پیش (۱۸ ژوئیه) به اعضای شورای امنیت ارائه شد از جنبههای متفاوت خطاهایی دربرداشت که "برای جایگاه دبیرکل سازمان ملل و شورای امنیت نوعی سقوط آزاد محسوب میشود".
نگرانی از آزمایش موشکهای بالستیک
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، لاریجانی در شرح یکی از این جنبهها گفت: «آقای بان کی مون در گزارش خود پرتاب موشک بالستیک ایران را مخالف روح توافق هستهای دانسته، اما قضاوت در تخطی را به عهده شورای امنیت گذاشته، سوال این است که پرتاب موشک با کدام قسمت از توافق هستهای ناسازگاری دارد؟»
او با بیان این که در توافق هسته ای هیچ اشاره ای به موضوع موشک بالستیک نشده اذعان کرد که در ضمیمه قطعنامه ۲۲۳۱ از ایران خواسته شده از ساختن موشکهایی که قابلیت حمل کلاهک اتمی را دارند پرهیز کند.
بیشتر بخوانید: انتقاد ایران، آمریکا و روسیه از گزارش بان درباره توافق اتمی
رئیس مجلس تصریح کرد که موشکهای آزمایش شده ایران برای این منظور طراحی نشدهاند. پیشتر برخی مقامهای آمریکایی آزمایشهای موشکی سپاه پاسداران پس از اجرایی شدن برجام را تحریکآمیز خوانده بودند.
تنشآفرینی در منطقه
دبیرکل سازمان ملل در گزارش خود از جمهوری اسلامی خواست از ادامه آزمایشهای موشکی که "بهطور بالقوه میتواند باعث افزایش تنش در منطقه شود" خودداری کند.
لاریجانی این استدلال بان کی مون را "تعجبآور و سستپایه" خوانده و گفته است: «روح برجام یک امر سیالی نیست که مجالی برای دبیرکل ایجاد کند که هر حرف بیربطی را به آن نسبت دهد.»
او در بخش دیگری از سخنانش گفت: «آقای دبیر کل! تنش را در منطقه کسانی ایجاد کردهاند که یک سال و نیم یمن را به خاک و خون کشیدند و شما با وقاحت بیسابقه حتی حاضر نشدید از منظر حقوق بشر برای کودکان قربانی جملهای درباره آنها اظهار کنید.»
منظور لاریجانی عربستان سعودی است که از مدتها پیش رابطه پرتنشی با ایران دارد. او همچنین بحرین را به خاطر سلب تابعیت یکی از مراجع تقلید شیعه از کشورهایی دانست که عامل تنشآفرینی در منطقه هستند.
سپاه قدس و نقض قطعنامه ۲۲۳۱
به گزارش ایرنا، رئیس مجلس افزود: «سبکتر از این دعاوی، اشاره دبیرکل و برخی اعضای شورای امنیت به سفرهای فرمانده سپاه قدس به کشور عراق است که آن را مصداق نقض [قطعنامه ۲۲۳۱] دانسته است.»
بان کیمون در گزارش خود با اشاره به وجود نام برخی نهادهای نظامی ایران و افرادی مانند قاسم سلیمانی در ضمیمه قطعنامه ۲۲۳۱ میگوید، درباره شرکت فرمانده سپاه قدس و "سازمان صنایع دفاعی" جمهوری اسلامی در نمایشگاه دفاعی بغداد گزارش مستقلی ارائه خواهد کرد.
لاریجانی، دبیرکل سازمان ملل را متهم کرده که گرچه در گزارش خود از پایبندی ایران به اجرای تعهداتش ابراز خرسندی کرده "هیچ اشارهای به نگرانیهای ایران و شکایت ایران از عدم اجرای همه تعهدات طرف ۱+۵" نمیکند.
بیشتر بخوانید: سردار سپاه از "صدهزار موشک آماده پرتاب به اسرائيل" خبر داد
برخلاف این ادعا، در گزارش یاد شده گلایههای ایران از آمریکا و شکایت این کشور به خاطر موانع بهرهمند شدن از مزایای برداشته شدن تحریمها، به طور مشخص مطرح شده است.
مقابله با "اقدامات ایذایی"
طرح شکایتهای ایران از آمریکا در نخستین گزارش دبیرکل سازمان ملل با انتقاد شدید نماینده ایالات متحده روبرو شده که آن را "خارج از محدوده موضوع" ارزیابی کرده است.
سامانتا پاور، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل روز دوشنبه در شورای امنیت گفت: «برخی استدلال میکنند که این گزارش برای حفظ توازن باید به ایران فرصتی برای بیان شکایت خود در مورد کاهش تحریمها پس از توافق اتمی را بدهد اما شورای امنیت به آقای بان کی مون اجازه طرح چنین مسائلی را در گزارش خود نداده است.»
لاریجانی در بخش دیگری از سخنانش با توجه به برخی طرحهای مطرح شده در مجلس نمایندگان آمریکا که هنوز به تصویب نهایی نرسیده، از جانب مجلس هشدار داد که "اقدامات ایذایی در مقابل توافق هستهای به نقطهای رسیده که راهی جز مقابله برای ایران باقی نمانده است".
چنانکه رئیس مجلس میگوید مقابله ایران با "اقدامات ایذایی" در برابر اجرای کامل توافق هستهای، میتواند به معنای برهم زدن برجام و از سرگیری غنیسازی اورانیوم باشد.
تهدید و اختیارات رئیس مجلس
علی لاریجانی گفت: «لازم است سازمان انرژی اتمی مطابق قانون مربوطه طرح راهاندازی کارخانه هستهای برای غنیسازی در درجات مورد نیاز کشور را آماده کرده و مجلس را در جریان قرار دهد.»
منظور او قانون "اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری ا سلامی ایران در اجرای برجام" است که ۲۱ مهر ۹۴ در مجلس به تصویب رسید و برای اجرای برجام توسط دولت "احکام و تکالیفی" در نظر گرفت.
مطابق این قانون: «هرگونه اقدام مبتنی بر فشار و تهدید به هر بهانهای به خاطر اجرای برجام و یا غیر آن با تشخیص شورای عالی امنیت ملی موجب تجدیدنظر در این همکاری میشود.»
مصوبه مجلس دولت را موظف کرده "هرگونه عدم پایبندی طرف مقابل در زمینه لغو مؤثر تحریمها یا بازگرداندن تحریمهای لغو شده و یا وضع تحریم تحت هر عنوان دیگر را به دقت رصد کند" و در صورت تشخیص آن توسعه سریع برنامه هستهای را به گونهای دنبال کند که ظرف مدت دو سال ظرفیت غنیسازی به ۱۹۰ هزار سو افزایش یابد.
بر اساس این قانون مرجع رسیدگی به این موضوع شورای عالی امنیت ملی است و هر اقدام سازمان انرژی اتمی در این زمینه محتاج مصوبه این شوراست.