واکنش آمریکا به فرمان خامنهای برای افزایش ظرفیت غنیسازی
۱۳۹۷ خرداد ۱۶, چهارشنبههدر ناوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در واکنش به فرمان رهبر جمهوری اسلامی درباره آغاز روند افزایش ظرفیت غنیسازی اورانیوم، گفت که ایالات متحده برای جلوگیری از اقدامات احتمالی ایران در حوزه هستهای و یا برنامه موشکی این کشور، در حال رایزنی در اروپاست.
خانم ناوئرت در نشست خبری خود در شامگاه سهشنبه (۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد به وقت محلی) با اشاره به شروط دوازدهگانه مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، برای توافق مجدد با ایران، افزود که او سیاست ایالات متحده در برابر ایران را به شکل شفاف توضیح داده است.
مایک پمپئو در توضیح راهبرد جدید آمریکا در قبال جمهوری اسلامی، یکی از شروط ایالات متحده برای توافق مجدد با ایران را چنین برشمرده بود: «ایران باید غنیسازی اورانیوم را متوقف کند و هرگز به دنبال بازفرآوری پلوتونیوم نرود و تأسیسات آب سنگین خود را ببندد».
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز با اشاره به همین سخنان، به این مسئله اشاره کرد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحرکات ایران را رصد کرده و واشنگتن اطمینان دارد که در صورت بروز "هر گونه تخلفی" موارد را به شورای حکام آژانس و سازمان ملل متحد گزارش خواهد داد.
هدر ناوئرت همچنین درباره اقدامات احتمالی آمریکا برای جلوگیری از غنیسازی اورانیوم و یا ممانعت از برنامه موشکی جمهوری اسلامی، ضمن تأکید بر لزوم اعمال فشارهای بینالمللی بر ایران، گفت که در حال حاضر هیأتهایی آمریکایی در حال رایزنی با شرکای ایالات متحده در اروپای مرکزی و شرقی هستند. او همچنین افزود که آمریکا میتواند به عنوان ابرقدرتی اقتصادی، با وضع تحریمهایی، جمهوری اسلامی را زیر فشار بگذارد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، دوشنبه گذشته در فرمانی خطاب به سازمان انرژی اتمی ایران، این سازمان را موظف کرد که مقدمات آغاز روند افزایش ظرفیت غنیسازی اورانیوم را فراهم کرده و "در چارچوب برجام" برای رسیدن به ۱۹۰ هزار "سو" غنیسازی بکوشد.
علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی نیز یک روز پس از فرمان خامنهای، از "عملیاتی" شدن این فرمان خبر داد و گفت که "زیرساخت ایجاد چند صد هزار سو در نطنز آماده است" و سازمان تحت سرپرستی او از روز چهارشنبه تولید سانتریفوژهای جدید را در این سایت آغاز خواهد کرد. صالحی البته تأکید کرد که اقدامات آغازشده از سوی سازمان انرژی اتمی ایران، نبایستی به عنوان نقض برجام و پایان مذاکرات با اروپاییها تلقی شود.
سخنگوی فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در واکنش به اقدام اخیر ایران گفت، این اقدام ایران نقض برجام نیست، اما در موقعیت حساس کنونی، حرکتی در جهت اعتمادسازی هم نیست. ژانایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه نیز قصد ایران برای آغاز روند افزایش ظرفیت غنیسازی اورانیوم را نزدیک شدن به "خط قرمز" خواند و افزود که بازی با خط قرمز "همیشه خطرناک است".
توافق هستهای ژوئیه ۲۰۱۵ (تیر ۱۳۹۴) میان قدرتهای جهانی با ایران موسوم به برجام، جمهوری اسلامی را موظف به محدودیت شدید غنیسازی اورانیوم به مدت ۱۵ سال کرده بود. برجام همچنین دست آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در دسترسی و نظارت بر تمام تأسیسات اتمی ایران باز میگذارد. در مقابل این محدودیتها، برجام زمینه توقف تحریمهای هستهای علیه جمهوری اسلامی را به وجود آورده بود.
اما دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده که همواره برجام را "بدترین توافق" خوانده بود، روز ۸ ماه مه گذشته (۱۸ اردیبهشت) ضمن اعلام خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران، خبر از بازگشت قریبالوقوع و حتی تشدید تحریمهای معلقشده علیه جمهوری اسلامی را داد. به رغم خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا و بهخصوص سه کشور امضاکننده برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان در تلاش برای حفظ توافق هستهای با ایران هستند. آنها در عین حال از تمایل خود برای مذاکره با ایران بر سر برنامه موشکهای بالستیک و نیز نفوذ مناقشهبرانگیز جمهوری اسلامی در منطقه، بهخصوص در سوریه و یمن، سخن گفتهاند.