واکنش بینالمللی به درگیریهای مرزی میان ترکیه و سوریه
۱۳۹۱ مهر ۱۳, پنجشنبهرجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، شامگاه چهارشنبه (۳ اکتبر) تائید کرد که ارتش این کشور اهدافی را در خاک سوریه گلولهباران کرده است. اردوغان تصریح کرد: «ترکیه هرگز چنین اعمال تحریکآمیزی از سوی رژیم سوریه علیه امنیت ملی خود را بیپاسخ نخواهد گذاشت.»
نخست وزیر ترکیه افزود در آن سوی مرز اهدافی مورد حمله قرار گرفتند، که قبلا "با استفاده از رادار مشخص شده بود" که از آنها به طرف خاک ترکیه شلیک شده است.
به گفته مقامات ترکیه بیش از ۳ نارنجک به سوی روستای آقجاقلعه شلیک شده است. روستای نامبرده در نزدیکی مرز سوریه قرار گرفته است. در نزدیکی این روستا نیروهای شورشی و ارتشیان دولتی سوریه بر سر کنترل گذرگاه مرزی "تل ابیض" در نبرد هستند. به نظر محافل امنیتی ترکیه حمله به خاک این کشور از جانب ارتشیان سوری و به صورت هدفمند و بابرنامه انجام گرفته است.
سوریه خود را در پرتاب نارنجک به خاک ترکیه مقصر نمیداند و گفته است که در این باره تحقیق خواهد کرد. منابع رسمی سوریه به قربانیان حادثه تسلیت گفتند و اعلام کردند که به حاکمیت ترکیه احترام میگذارند.
پاسخ به "تجاوز خارجی"
حمله توپخانه ترکیه به تلافی انفجار چند نارنجک و خمپاره صورت گرفت که گفته میشود از خاک سوریه به روستایی در خاک ترکیه شلیک شده است. بر اثر انفجار گلولهها ۵ نفر کشته و بیش از ۶ نفر از اهالی روستا زخمی شدند. گفته میشود که افراد کشته شده، مادری با ۴ کودک او بودهاند. تلویزیون ترکیه تصاویری از روستای آقجاقلعه را نشان داد که مردم وحشتزده در خیابان میدویدند و به دنبال پناهگاه میگشتند.
به دنبال انتشار خبر حمله، احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، وزیران کابینه را به جلسهای فوقالعاده در وزارت خارجه ترکیه دعوت کرد. اردوغان، نخست وزیر، نیز با مشاوران خود به رایزنی پرداخت.
وزیر خارجه ترکیه در تماسی تلفنی با بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل و وزیران خارجهی چندین کشور عضو شورای امنیت گفتوگو کرد و آنها را در جریان حادثهی مرزی قرار داد.
وزیر خارجه ترکیه همچنین در تماسی با دبیرکل ناتو، فوگ راسموسن، تقاضا کرد که نشست اضطراری اعضای ناتو به این موضوع رسیدگی کند.
حمایت ناتو از ترکیه
دولت ترکیه از پیمان ناتو، که ترکیه نیز در آن عضویت دارد، تقاضای پشتیبانی کرد. شورای ناتو در این خصوص جلسه اضطراری تشکیل داد. در نشستی یک ساعته ۲۸ عضو پیمان ناتو تعرض مرزی را محکوم کردند و پشتیبانی خود را از ترکیه ابراز داشتند.
پیمان ناتو بار دیگر با اشاره به بیانیهی صادره در ۲۶ ژوئن امسال، تأکید کرد که اوضاع سوریه را به دقت دنبال میکند. گلولهباران روستایی در خاک ترکیه به عنوان "اقدامی تجاوزگرانه" و "نقض حقوق بینالمللی" محکوم شد.
شورای پیمان ناتو از رهبری سوریه خواست که به این "رفتارهای تجاوزگرانه" پایان دهد.
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده در واشنگتن گفت: "وضعیت بسیار خطرناکی پیش آمده است". کلینتون گفت که رژیم سوریه برای این که همچنان در قدرت بماند، رنج و عذاب فراوانی بر ملت خود تحمیل میکند. او افزود همه کشورها باید با هم بر بشار اسد فشار وارد سازند تا در سوریه آتشبس برقرار شود و تغییر سیاسی به وجود آید.
گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان نیز تعرض به خاک ترکیه را محکوم کرد. او از دولت سوریه دعوت کرد که به خاطر تجاوز مرزی عذرخواهی کند.
نگرانی سازمان ملل
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، بعد از ظهر روز چهارشنبه (سوم اکتبر) از شرایط تنشآمیز در مرز سوریه و ترکیه ابراز نگرانی کرد. او از سوریه خواست که به تمامیت ارضی همسایگان خود احترام بگذارد.
دبیرکل سازمان ملل در تماسی تلفنی با احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، به او توصیه کرد تمام کانالهای ارتباطی با مقامات سوری را فعال نگه دارد، تا از تنشهای بیشتر جلوگیری شود.
این چندمین بار است که شهروندان ترکیه قربانی گلولههایی میشوند که از خاک سوریه شلیک میشوند. منابع رسمی ترکیه در ماه آوریل گذشته از گلولهباران یک اردوگاه پناهندگان سوری در خاک ترکیه خبر دادند، که طی آن عدهای زخمی شدند.
همچنین در ماه ژوئن یک جنگندهی نیروی هوایی ترکیه در منطقه مرزی سرنگون شد. نیروهای سوری شلیک به جنگنده را خطای غیرعمدی دانستند و پوزش خواستند.
تشنج در بلندیهای جولان
آثار جنگ داخلی سوریه به تدریج در مناطق جنوبی هممرز با اسرائیل نیز آشکار میشود. در بلندیهای جولان، که زیر کنترل اسرائیل است، عدهای از افراد مسلح تجمع کردهاند. در واکنش به این تحول، مقامات اسرائيل نیروهای ارتشی را به حال آمادهباش در آوردند و برخی از گذرگاهها را بستند.
مقامات اسرائيل گفتهاند برای آنها روشن نیست که افراد یادشده از شورشیان ضددولتی بودهاند یا از سربازان حکومتی.
ادامه درگیری و کشتار
سوریه هرچه بیشتر در خشونت و خونریزی فرو میرود. روز چهارشنبه طی ۴ عملیات انتحاری در مرکز شهر حلب، نزدیک ۵۰ نفر کشته و حدود صد نفر زخمی شدند. چندین ساختمان ویران شدند و احتمال دارد عده بیشتری زیر آوار مانده باشند. گفته میشود که بیشتر قربانیان افراد ارتشی هستند.
در این حوادث ۳ عامل انتحاری خودروهای خود را به صورت جداگانه در نزدیکی یک باشگاه افسران ارتش در مرکز شهر حلب منفجر کردند. گفته میشود که بر اثر انفجارهای شدید، ساختمان باشگاه و هتلی در نزدیکی آن به کلی ویران شدهاند. گزارشهای رسمی مطابق معمول این انفجارها را به "عناصر تروریست" نسبت دادند.
شاهدان عینی انفجارها را شبیه زمینلرزهای شدید، توصیف کردهاند. نوع انفجارها این گمان را شدت میبخشد که شبکه القاعده در سوریه فعال شده باشد.
بنا به گزارشها در حلب "نبرد مرگ و زندگی" ادامه دارد. شورشیان مسلح از هفته گذشته حملات خود به شهر حلب را افزایش دادهاند. به گفته آنها سرنوشت رژیم بشار اسد در این شهر تعیین خواهد شد. در صورتی که آنها بتوانند حلب، دومین شهر بزرگ کشور، را تصرف کنند، پایان رژیم نزدیک است، و گرنه خود آنها ضربهای بزرگ متحمل میشوند.