واکنشهای بینالمللی به نتایج مذاکرات وین درباره سوریه
۱۳۹۴ آبان ۹, شنبه
روز جمعه (۳۰ اکتبر/۸ آبان) کنفرانس بینالمللی سوریه در وین، با صدور بیانیه‌ای ۹ مادهای پایان یافت. در این نشست اگرچه درباره آینده بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه تصمیمی گرفته نشد ولی بر سر اصول کلی پایان بخشیدن به بحران سوریه توافق حاصل شد. توافق شرکتکنندگان در یک بیانیه ۹ مادهای بیان شده است.
بیشتر بخوانید:اجلاس وین بدون نتیجه‌گیری در مورد سرنوشت اسد پایان گرفت
در مقدمه این بیانیه آمده است: «مقامات کشورهای چین، مصر، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، ایران، عراق، ایتالیا، امارات عربی متحده، بریتانیا، سازمان ملل و آمریکا در نشستی در وین، گردهم آمدند تا اوضاع بحرانی سوریه و راههای پایان دادن به خشونتها در این کشور را هرچه سریعتر بررسی کنند.»
بندهای مهم بیانیه
"وحدت، استقلال، تمامیت ارضی و ماهیت سکولار سوریه" نخستین و یکی از مهمترین بندهای ۹ گانه بیانیه نشست وین است. در بند دوم آمده است که "موسسات و نهادهای دولتی بدون تغییر باقی خواهند ماند". در بند بعدی گفته میشود "حقوق همه سوریها، صرفنظر از تعلق قومی و مذهب آنها باید محفوظ بماند." تامین کمک‌رسانی انساندوستانه در سراسر خاک سوریه و پشتیبانی از آوارگان سوری داخل خاک این کشور و همچنین پناهجویان و کشورهای میزبان آنها بندهای دیگر بیانیه نشست سوریه در وین هستند.
"دعوت از نمایندگان دولت سوریه و مخالفان آن برای تشکیل دولتی فراگیر" و به دنبال آن "تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات با شرکت همه سوریها و از جمله آوارگان سوری تحت نظارت سازمان ملل" از دیگر بندهای مهم این بیانیه‌اند. در پایان بیانیه قید میشود "شرکتکنندگان نشست وین طی روزهای آینده تلاش خواهند کرد اختلافات باقیمانده را کاهش دهند و بر توافقات بیفزایند." دور بعدی گفتوگوها بر اساس این بیانیه دو هفته دیگر برگزار خواهد شد.
موضع ایران و عربستان
کارشناسان امور خاورمیانه نشست بینالمللی سوریه در وین و بیانیه مشترک آن را مهم تلقی می‌کنند، زیرا برای نخستین بار رقیبان بینالمللی و منطقهای روی نکاتی بر سر پایان دادن به درگیریهای سوریه توافق کردند.
ایران به عنوان حامی کلیدی بشار اسد برای نخستین بار به این گفتوگوها دعوت شد. امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه ایران صریحا گفت "بیانیه ۹ مادهای درباره سوریه چارچوب و پایه و اساس گفت‌وگوهای بعدی" است. این مقام ایرانی ولی تاکید کرد "جدول زمانی برای کناره‌گیری اسد وجود ندارد".
بیشتر بخوانید: ظریف: بدون ایران راه‌حل معقولی برای سوریه وجود ندارد
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان نیز روز جمعه گفت کشورهای شرکت‌کننده در گفت‌وگوهای وین موافق راه‌حل سیاسی برای درگیریهای سوریه هستند. وی تاکید کرد شرکتکنندگان همچنین موافق آن هستند که سوریه باید یکپارچه بماند و بحران باید از طریقی سیاسی حل‌وفصل شود.
واکنش آلمان به نتایج اجلاس وین
فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان نیز گفت: «شرکتکنندگان در گفت‌وگوهای سوریه در وین، پیرامون سرنوشت بشار اسد توافق نکردند. ولی آنها در خصوص تلاش برای شکلگیری یک سوریه متحد و تحت رهبری سکولار، توافق کردند.»
وزیر خارجه آلمان همچنین اضافه کرد که کشورهای شرکت کننده در گفت‌وگوهای سوریه خواهان تلاش برای دستیابی به آتش‌بس ملی یا منطقهای طی هفتههای آینده هستند.
رضایت اتحادیه اروپا، سازمان ملل، آمریکا و روسیه
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز ضمن استقبال از نشست وین و نتایج آن گفت: «این امیدواری وجود دارد که فرایند سیاسی تحت نظرسازمان ملل آغاز شود و همه ما بار دیگر دور هم آییم.»
استفان دی‌میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه نیز که همراه با جان کری و لاوروف، وزرای خارجه آمریکا و روسیه در کنفرانس خبری پایان نشست شرکت کرده بود گفت: «هیچ کس اتاق (جلسه) را ترک نکرد. هیچ کس با موضوعات اصلی، مخالفت اساسی نکرد. همه طرف‌ها توافق کردند که به‌زودی دوباره گردهم آیند.»
بیشتر بخوانید: آمریکا نیروهای ویژه به سوریه می‌فرستد
وزیر خارجه آمریکا نیز در این کنفرانس خبری اظهارداشت که سیاست آمریکا درباره سوریه تغییر نکرده است و نباید به گروه دولت اسلامی (داعش) اجازه داد در سوریه حکومت ایجاد کند. او تصریح کرد: «امکان باقی ماندن بشار اسد در قدرت وجود ندارد با این حال ما نیازمند گفت‌وگو برای دستیابی به راه حل هستیم.»
همتای روسی او نیز توافق را مهم توصیف کرد. لاوروف، وزیر خارجه روسیه در این باره گفت: «سرنوشت اسد و دیگر جنبههای تحولات سوریه باید توسط مردم این کشور تعیین و مشخص شود.»