وعده قوه قضاییه برای برخورد با عاملان قتل وبلاگنویس زندانی
۱۳۹۱ آبان ۲۲, دوشنبهستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران روز گذشته (۲۱ آبان/ ۱۱ نوامبر) در بیانیهای از وجود "عزم جدی" در دستگاه قضایی ایران برای "برخود سریع٬ قاطع و بدون اغماض" با عاملان مرگ ستار بهشتی٬ وبلاگنویس کشته شده در زندان خبر داد.
ستار بهشتی، وبلاگنویس جوان ایرانی، روز ۹ آبان (۳۰ اکتبر) در منزل خود در رباط کریم توسط پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) به اتهام "اقدام علیه امنیت ملی از طریق فعالیت در شبکه اجتماعی و فیسبوک" بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شد. رسانههای اینترنتی منتقد و مخالف حکومت ایران ستار بهشتی را یکی از "فعالان و خبرنگاران گمنام سبز" و "از فعالین مدنی در فضای مجازی و وبلاگنویس" معرفی کردهاند.
هفت روز پس از بازداشت این وبلاگنویس، به خانواده وی اطلاع داده شده که فرزند آنان فوت کرده است و باید جنازهاش را از سردخانه کهریزک تحویل بگیرند.
ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی در بیانیه خود از "جدیت کامل" خود در پیگیری پرونده مرگ ستار بهشتی خبر داده است. بنا بر این بیانیه پرونده مرگ ستار بهشتی با دستور صادق لاریجانی٬ رئیس قوه قضاییه ایران٬ تحت بررسیست. در این بیانیه آورده شده است: «نتایج تحقیقات به زودی از سوی سخنگوی قوه قضاییه و سایر مسئولان ذیربط به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.»
روز گذشته همچنین احمد توکلی، نماینده مردم تهران، خواستار توضیح مسئولان درباره مرگ ستار بهشتی در زندان اوین شده بود. وی بیش از هر چیز بر انعکاس بینالمللی این خبر تاکید کرده و گفته بود: «دولتهای خارجی در این باره غوغا به پا کردند چرا وزارت خارجه و دستگاه قضایی در این خصوص توضیح نمیدهند، مرگی اتفاق افتاده و باید توضیح داده شود.» بریتانیا، فرانسه و آمریکا خواستار بررسی این "قتل" شدهاند.
در حالی انتقادات فراوانی از سوی جامعه جهانی به ایران بر سر پرونده حقوق بشر این کشور وارد است که در بیانیه ستاد حقوق بشر ادعا شده است: «در جمهوری اسلامی ایران حقوق همه شهروندان٬ حتی متهمین و دستگیرشدگان٬ طبق قوانین حاکم به ویژه مقرارت قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب سال ۱۳۸۳ و دستورالعمل اجرایی آن محفوظ بودهاست.»
مرگ ستار بهشتی در زندان برای بسیاری از ناظران یادآور مرگ زهرا کاظمی٬ خبرنگار ایرانی کانادایی٬ در ۲۰ تیر ۱۳۸۲ در زندان اوین در هنگام بازجویی٬ زهرا بنییعقوب٬ پزشک جان باخته در ستاد امر به معروف و نهی از منکر شهر همدان در سال ۱۳۸۶ ٬ و دیگر قربانیان زندانهای جمهوری اسلامی است.
جبهه مشارکت ایران اسلامی در بیانیهای که روز گذشته در محکومیت مرگ ستار بهشتی صادر کرد٬ مرگ وی را با چنین مواردی مقایسه کرده و نوشت که موارد برشمرده را نمونههای آشکار شدهای میداند که نشان میدهند در ایران "در فضای زندانها، زندانیان بیپناه در معرض خطرات گوناگونی هستند که یکی از آنها مرگ در اثر ضرب و شتم بیرحمانه است".
واکنش یک گروه حقوق بشری به بیانیه قوه قضاییه
"کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران" نیز سحرگاه امروز (۲۲ آبان/ ۱۲ نوامبر) در واکنش به بیانیه قوه قضاییه در وبسایت خود نوشت: «در خصوص پروندههای دیگر مرگ در زندان، از زهرا کاظمی گرفته تا امید میرصیافی، زهرا بنی یعقوب، اکبر محمدی، هدی صابر و زندانیان دیگری که طی سالهای گذشته جان خود را در زندان از دست دادند، به خصوص در مورد پروندههایی که اتفاقا قوه قضاییه دست به تحقیقات زد، عمدتا پروندهها شامل مرور زمان شدند و خانوادههای این افراد و افکار عمومی هیچگاه در نتیجه جریان تحقیقات و معرفی افراد مقصر در این جنایات قرار نگرفتند.»
کمپین بینالمللی حقوق بشر ایران در توضیح وضعیت پس از مرگ ستار بهشتی خبر داد: «طی روزهای گذشته مقامات پلیس خانواده را تهدید کردهاند که با رسانهها صحبت نکنند، برای مراسم تشییع جنازه محدودیتهای جدی ایجاد کردهاند، اعضای خانواده (از جمله برادر، خواهر وهمسر وی) را از رفت و آمد با دوستان و همسایگان منع کردهاند، تلفنهای آنها را ضبط کردهاند، از افرادی که در تشییع جنازه شرکت کردهاند عکس گرفته و شماره تلفنهای آنها را (احتمالا برای شنود) یادداشت کردهاند و مهمتر از همه، از اینکه توضیحی بدهند که دلیل مرگ چه بوده است خودداری کردهاند و خانواده را مجبور کردهاند که به هرکسی که با آنها تماس میگیرد و از آنها در خصوص مرگ فرزندشان توضیح میخواهد بگویند که ستار بیمار بوده است.»
کمپین بینالمللی حقوق بشر ایران با اعلام این اطلاعات و با طرح این سوال که قوه قضاییه چگونه میتواند "صداقت خود را در پیگیری منصفانه پرونده مرگ ستار بهشتی" ثابت کند٬ بیان داشت: «قوه قضاییه پیش از هر چیز باید اقدامات لازم را برای اینکه خانواده مرحوم ستار بهشتی توسط نیروهای امنیتی - که ظاهرا نیروهای امنیتی وابسته به نیروی انتظامی هستند- مورد آزار و اذیت و تهدید قرار نگیرند فراهم کند و امنیت آنها تضمین شود.»
این کمپین همچنین خواستار آن شد که «علاوه بر کسانی که در مرگ ستاربهشتی دخیل بودهاند، افرادی که در سرپوش گذاشتن به این مرگ دلخراش، تهدید خانواده و نادیده گرفتن حقوق اولیه آنان برای برخورداری از یک مراسم عزاداری معمول نیز دخالت داشتهاند، باید به دلیل آزار واذیت و تهدید مورد پیگرد قانونی قرار گیرند.»
کمپین بینالمللی حقوق بشر با وجود اعلام بدبینی نسبت به نتیجهبخش بودن پیگیری مرگ ستار بهشتی توسط قوه قضاییه از بیانیه قوه قضاییه استقبال کرد. این کمپین تذکر داد: «چنین تحقیقاتی نمیتواند بدون بازه زمانی باشد و سالها به طول بیانجامد.»
ایران رکورددار قتل وبلاگنویسان زندانی
ایران پیش از این در سال ۱۳۸۷ اولین پرونده مرگ وبلاگنویس زندانی جهان را از آن خود کرده بود. سوم اردیبهشت ماه ۱۳۸۷، امیدرضا میرصیافی، وبلاگنویس که وبلاگ «روزنگار» را با محتوایی بیشتر فرهنگی و گاه سیاسی مینوشت، دستگیر شد. میرصیافی ۴۱ روز بعد از بازداشت، با وثیقهی ۱۰۰ میلیون تومانی آزاد شد. آبان ماه همان سال از سوی دادگاه انقلاب اسلامی به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام به ۶ ماه زندان، و به اتهام توهین به آیتالله خامنهای و آیتالله خمینی به دوسال حبس محکوم شد و برای اجرای حکم راهی زندان اوین شد.
نزدیک به چهارماه بعد، در ۲۸ اسفندماه ۱۳۸۷، امیدرضا میرصیافی در زندان اوین درگذشت و نام او در جهان به عنوان اولین وبلاگنویسی که در زندانهای نظامهای سرکوبگر جان خود را از دست داد، به ثبت رسید. امیدرضا میرصیافی هنگام مرگ، ۲۸ ساله بود و «مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» در گزارشی که از مرگ وی منتشر کرد، علت مرگ را «عدم دریافت کمکهای پزشکی لازم و فشارهای روانی زندان» اعلام کرد.
اگر امیدرضا میرصیافی که بنا به گفتهی خانوادهاش سابقهی هیچگونه بیماری یا اعتیادی نداشت و بر روی جسدش کبودیهای متعدد و شکستگی جمجمه مشاهده میشد زنده بود، روز ۱۹ مرداد ۱۳۹۰ باید بعد از گذراندن دوران حبس از زندان آزاد میشد.