يك سوم جمعيت جهان درگير مشكل آب
۱۳۸۵ شهریور ۱۲, یکشنبه
به همين مناسبت، بنياد بين‌المللى مديريت آب، نتيجه تحقيقاتى را منتشر كرد كه ۷۰۰ كارشناس از سراسر جهان روى آن كار كرده‌اند. بر اساس همين تحقيقات، امروزه يك سوم انسان‌ها يا در مناطقى زندگى مى‌كنند كه در آن‌ها زياده روى در مصرف، سبب كاهش آب‌هاى سطحى و خشكى رودخانه‌ها مى‌شود و يا به آب سالم و كافى دسترسى ندارند. رئيس بنياد بين المللى مديريت آب، در كنفرانس استكهلم گفت:
”در سال ۲۰۰۰ پيش بينى شد كه تا سال ۲۰۰۵ يك سوم جمعيت جهان با مشكل كمبود آب روبرو خواهد شد. اما تحقيقات ما نشان مى‌دهد كه وضعيت بسيار بدتر شده است: با توجه به بحران كمبود فزاينده آب در كشورهائى مثل هند، چين، آمريكا و مكزيك، نمى‌توانيم با مساله آب مثل گذشته برخورد كنيم”.
مساله، از ديد كارشناسان به كمبود طبيعى آب مربوط نمى‌شود، بلكه ناشى از نوع برخورد انسان ها با اين ماده حياتى است. در كنفرانس جهانى استكهلم، Asit K. Biswas دانشمند كانادائى جايزه آب استكهلم را دريافت كرد. وى به پيش‌بينى‌هائى كه مى‌گويند در آينده، جهان شاهد جنگ بر سر منابع آب خواهد بود اعتقاد ندارد. بيسواز گفت:
”من به آنچه همكارانم پيش‌بينى مى‌كنند و رسانه‌هاى گروهى با اشتياق به نقل آن مى‌پردازند، اعتقاد زيادى ندارم. تا آنجا كه به آب مربوط مى‌شود، حق با آن‌ها نيست. آب به اندازه كافى در جهان وجود دارد. حتى اگر در سال ۲۰۵۰ جمعيت جهان به ۱۰ ميليارد نفر برسد، باز هم آب كافى خواهد بود. در تمام مناطق جهان، اگر با آب عاقلانه برخورد كنيم، مقدار آن كافى خواهد بود”.
دانشمند كانادائى، در مراسم گشايش كنفرانس استكهلم به اين نكته اشاره كرد كه بحران‌هاى موجود، ناشى از مديريت نادرست منابع آب است و براى تقسيم عادلانه آب، بازنگرى در نحوه مديريت آن ضرورى است. بايد با فساد مبارزه كرد و دولت‌ها بايد راه هاى تازه‌اى را براى تامين آب همگان بيابند.
در خاورميانه، تنها يك كشور به تامين آب كافى براى شهروندان و تبديل كوير به اراضى بارور شهرت دارد. اين كشور اسرائيل است. در تازه ترين شماره نشريه علمى ”ساينس” مقالات متعددى در زمينه تامين آب انتشار يافت. يكى از اين مقالات را، آلون تال از همكاران انستيتو ”ياكوب بلاواشتاين” دانشگاه بن گوريون نوشت. اين مقاله، استراتژى اسرائيل را در زمينه مديريت منابع آب تشريح مى‌كند. آلون، در پايان مقاله خود به اين نتيجه مى‌رسد: ”در دورانى كه بسيارى از ملت‌ها از خشكسالى رنج مى‌برند و با بحران ناشى از كمبود آب درگيرند، تجربه مديريت آب در اسرائيل واقعا زمينه ساز خوش بينى است”.
تجارب اسرائيل، در زمينه ايجاد شبكه عظيم كانال‌هاى آبرسانى، تصفيه و بازتوليد فاضلاب‌هاى شهرى و ايجاد تاسيسات مدرن نمك زدائى از آب شور، مى‌تواند براى بسيارى از مناطق كم آب جهان الگو قرار گيرد. از سال ۱۹۶۴ اسرائيلى‌ها اقدام به ايجاد شبكه عظيم كانال‌هائى كردند كه اين كشور را از منابع منطقه الجليل آبيارى مى‌كند. علاوه بر اين، ۷۳ درصد فاضلاب شهرهاى اسرائيل براى استفاده مجدد تصفيه و بازتوليد مى‌شود، در حالى كه مثلا در ايالات متحده آمريكا، ميزان آب قابل مصرف بازتوليد شده از فاضلاب، تنها به دو و نيم درصد مى‌رسد.
تحقيقات بنياد بين‌المللى مديريت آب، نشان مى‌دهد كه تقريبا هشتاد درصد آب جهان به مصرف كشاورزى و تنها ۱۸ درصد آن به مصرف صنايع مى‌رسد. براى توليد هر يك كيلو ذرت، ۵۰۰ تا ۴ هزار ليتر و براى توليد هركيلو گوشت گاو تا ۱۰ هزار ليتر آب مصرف مى‌شود.