پارلمان آلمان؛ تصویب قانون ضد نفرتپراکنی در فضای مجازی
۱۳۹۶ تیر ۹, جمعهشبکههای اجتماعی بزرگ و یوتیوب باید از این پس در آلمان با نفرتپراکنی و شعارهای تروریستی سختتر برخورد کنند. نمایندگان پارلمان سراسری قانونی بحثبرانگیز را تصویب کردند که بر اساس آن محتویاتی که در ماهیت مجرمانهی آنها تردیدی نیست، باید ظرف ۲۴ ساعت پس از دریافت شکایت پاک شوند. قانونگذار برای حذفکردن مواردی که درباره مجرمانهبودن آنها تردید وجود دارد، یک هفته فرصت تعیین کرده است.
این قانون از اول اکتبر ۲۰۱۷ (۹ مهرماه) به اجرا گذاشته میشود. پیش از این الزام قانونی وجود نداشت و این تنها شرکتها بودند که درباره حذف محتویات تصمیم میگرفتند.
شرکتهای نوپا از این قانون مستثنی شدهاند. قانون یادشده شبکههای اجتماعی بزرگ که ۲ میلیون کاربر دارند و سالانه دستکم ۱۰۰ شکایت دریافت میکنند را در بر میگیرد.
اقدام علیه نظم عمومی، فراخوان به ارتکاب جرم و تأیید آن، مزاحمت جنسی، نفرتپراکنی، تشکیل گروههای تروریستی و توهین به باورمندان به مذاهب از جمله مواردی هستند که مصادیق آنها باید حذف شوند.
اگر اثبات شود که شرکتی این موارد را به صورت آگاهانه و هدفمند رعایت نکرده، ممکن است تا ۵ میلیون یورو جریمه شود. اگر نقض قانون ادامه یابد، ۵۰ میلیون یورو جریمه در انتظار شرکت خواهد بود.
نگرانی از تضییع حق آزادی اندیشه
قانون یادشده که در آلمان به "قانون ضد نفرتپراکنی" مشهور است، مخالفان سرسختی هم دارد. غیر از شرکتهای اینترنتی، بسیاری از فعالان اینترنتی و سیاستمداران هم با آن مخالفند.
مخالفان میگویند، قانونگذار تصمیمگیری در مورد مجرمانهبودن یا مجرمانهنبودن یک محتوی را بر عهدهی کمپانیهای بینالمللی بزرگ گذاشته، در صورتی که نظارت بر رعایت قانون بر عهدهی پلیس و دستگاه قضایی و به معنای فراگیرتر بر عهدهی حکومتهاست.
گذشته از خطر برخورد سلیقهای، شرکتها ممکن است از بیم جریمهشدن احتیاط بیش از حد به خرج دهند و موارد دوپهلو که در اصل مجرمانه نیستند را حذف کنند؛ موضوعی که از جمله دامن طنزپردازان را خواهد گرفت.
رباتهایی که حذف میکنند؟
بنا بر تصویب پارلمان آلمان، محتویات مجرمانه خود به خود حذف نمیشوند، بلکه باید شکایتی صورت گیرد. شبکههای اجتماعی بزرگ و یوتیوب موظفاند زیرساختهای لازم جهت رسیدگی سریع به شکایت افراد را فراهم کنند. این شرکتها همچنین باید مرجعی را برای پاسخگویی به نهادهای دولتی و قضایی معرفی کنند.
حتی بیم آن میرود که شرکتها حذف محتویات را به هوش مصنوعی و الگوریتمهای رایانهای بسپارند. در محافلی که در این مورد بحث میشود، به سریال آمریکایی علمی ـ تخیلی "Incorporated" (یکپارچه) اشاره میشود. در این سریال دنیایی تصویر میشود که در آن نه حکومتها، بلکه شرکتهای بزرگ فناروی تصمیمگیری میکنند.
البته پیشبینی میشود این قانون پیش از اجرا با حکم قضایی مشمول اصلاح شود. ناظران میگویند پارلمان سراسری در آستانه انتخابات با عجله تصمیم گرفته و همه موارد را مد نظر قرار نداده است. انتخابات پارلمانی آلمان ۲۴ سپتامبر (۲ مهرماه) ۲۰۱۷ برگزار میشود.