پاکستان بر سر دوراهی اوباما و رامنی

در سال ۲۰۰۹ اکثر کشورهای مسلمان جهان از پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ابراز خشنودی کردند. بسیاری او را چهره‌ای نجات‌بخش می‌دانستند؛ سیاستمداری قاطع که فضای گفت‌وگو میان آمریکا و جهان اسلام را دگرگون خواهد کرد.

در پاکستان نیز بسیاری از مردم امید داشتند که اوباما و دولتش خط مشی دیگری غیر از مشی جورج دبلیو بوش پیش گیرد که سیاست‌اش از دید خیلی‌ها ضداسلام ارزیابی می‌شد.

حال که اوباما برای بقا در مقام ریاست جمهوری به مصاف رقیب جمهوری‌خواهش، میت رامنی می‌رود، میزان محبوبیت او در بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله پاکستان کاهش یافته است. برخی‌ها در پاکستان حتی دوران ریاست جمهوری اوباما را بدتر از دوران بوش می‌دانند.

مناسبات پاکستان و آمریکا در ماه مه سال ۲۰۱۱ به تیره‌ترین نقطه‌ی خود رسید؛ یعنی زمانی که یک واحد ویژه ارتش آمریکا به دستور اوباما، به کشتن اسامه بن لادن در مخفیگاه وی در ابیت‌آباد دست زد، بدون آنکه دولت پاکستان را پیش از آن در جریان انجام این عملیات بگذارد.

دولت پاکستان اگرچه از نتیجه این عملیات ابراز خشنودی کرد، اما ایالات متحده را متهم نمود که تمامیت ارضی کشور را زیر پا گذاشته است.

افزون بر این ، رویدادهای دیگری نیز اتفاق افتاد که به تیرگی روابط دو کشور دامن زد. در نوامبر سال گذشته ۲۴ سرباز پاکستانی در جریان یکی از حملات ناتو در نزدیکی مرز افغانستان جان خود را از دست دادند.

پاکستان این مورد را اقدامی تهاجمی دانست و مسیر انتقال نیروها و محموله‌های ناتو از پاکستان به افغانستان را مسدود کرد. یکی دیگر از موضوعات مورد اختلاف میان پاکستان و آمریکا، عملیات بیشمار ارتش ایالات متحده با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در پاکستان است.

معضل کوچکتر

جو ضدآمریکایی در پاکستان در این دوران به اوج خود رسیده است. اکثر پاکستانی‌ها دیگر تفاوتی میان جمهوری‌خواهان و دمکرات‌های آمریکا قائل نیستند.

از دید بسیاری از گروه‌های افراطی، آمریکا مظهر شرارت است. حتی برخی از میانه‌روهای پاکستان نیز آمریکا را به مداخله در مسائل داخلی کشورشان متهم می‌کنند. با وجود این اکثر کارشناسان تاکید می‌کنند که بیشتر پاکستانی‌ها ترجیح می‌دهند که اوباما در کاخ سفید بماند تا اینکه رامنی جانشین او شود.

عثمان قاضی، کارشناس پاکستانی به دویچه وله می‌گوید که از نگاه اکثر مردم پاکستان اوباما شاید بد باشد، اما رامنی بدتر است.

وی می‌افزاید: «شاید به این خاطر که رنگ پوست او تیره است و همچنین به خاطر اینکه به نظر می‌رسد که اوباما هوادار پاکستان است و خواهان پایان دادن جنگ در کشورهای مختلف جهان. رامنی را اما طرفدار اسرائیل و ضد اسلام می‌دانند.»

نظامیان پاکستان و جمهوری‌خواهان آمریکا

در حالیکه مردم پاکستان اوباما و دموکرات‌ها را ترجیح می‌دهند، دستگاه پرقدرت ارتش پاکستان بیشتر طرفدار جمهوری‌خواهان است.

شهرام اظهر، کارشناس اقتصادی پاکستان در گفت‌وگو با دویچه وله اظهار می‌دارد: «از دید تاریخی، دموکرات‌های آمریکا همواره از دموکراسی مشروطه در پاکستان پشتیبانی کرده‌اند، در حالیکه جمهوری‌خواهان حامی دیکتاتورهای نظامی بوده‌اند.»

او در عین حال خاطرنشان می‌سازد که مناسبات و تماس‌های میان نظامیان و جمهوری‌خواهان در سال‌های گذشته با توجه به نقش دوگانه‌ی پاکستان در مبارزه با طالبان رو به تیرگی نهاده است.

بسیاری‌از جمهوری‌خواهان آمریکا بر این باورند که ارتش و همچنین سازمان امنیت پاکستان از طالبان و گروه‌های افراطی حمایت می‌کنند، با وجود این که واشنگتن پول زیادی در مبارزه با این گروه‌ها صرف می‌کند.

شمار زیادی از ناظران اعتقاد دارند که ژنرال‌های پاکستان کاری نخواهند کرد که ممکن است مناسبات آنها با آمریکا را به خطر اندازد، هر چه باشد ارتش پاکستان چه از لحاظ نظامی و چه از لحاظ اقتصادی، سخت به غرب نیازمند است.