پایان "دلار فرزین" و رونمایی از مرکز مبادله ارزی
۱۴۰۱ اسفند ۱, دوشنبه
نرخ برابری دلار و تومان رکوردی تازه به جا گذاشت. صبح دوشنبه (اول اسفند/۲۰ فوریه) هر دلار در بازار ارز آزاد با ۵۰هزار تومان و هر یورو با ۵۳هزار و ۵۰۰تومان مبادله شد. اتحادیه ارز و طلا اعلام کرد سکه به کانال ۲۹میلیون تومان رسید.
محمدرضا فرزین، مدیرکل بانک مرکزی ایران در واکنش به تلاطم بازار، از توقف فعالیت بازار متشکل ارزی خبر داد و گفت: «با تشکیل مرکز مبادله ارزی، نرخ ارز با توجه به منابع مصارف ارزی و عوامل بنیادین کشف خواهد شد.»
قرار است این مرکز از سه شنبه دوم اسفند فعالیت خود را آغاز کند. خبرگزاری دولتی ایسنا پیش‌تر در توضیح وعده‌‌های "ضد تورمی" ابراهیم رئیسی نوشته بود که بسته مهم ارزی دولت که حاوی اختیارات بی‌سابقه‌ای برای بانک مرکزی است، به زودی رونمایی می‌شود.
روز یکشنبه ۳۰ بهمن، برخی صرافی‌ها و بانک‌ها از فروش ارز به مردم خودداری کردند. صبح دوشنبه اول اسفند، دلار در بازار متشکل ارزی ۴۴هزار و ۷۶۰ تومان و یورو در محدوده ۴هزار و ۷۵۵ تومان مبادله می‌شد.
رسانه‌های اقتصادی ایران موضوع را به تنش‌های سیاسی، گزارش تازه از غنی‌سازی اورانیوم، تحولات نرخ حواله درهم و محدودیت ورود ارز از هرات و سلیمانیه و دوبی ربط داده‌اند.
سایت "دنیای اقتصاد" از جمله نوشت: «شب گذشته عده‌ای از معامله گران ادعای بلومبرگ را شوک شبانه آمریکا به بازار ارز پشت خطی تعبیر کردند.»
از دید همین سایت، چراغ سبز نرخ حواله درهم به قیمت دلار در روزهای اخیر نیز باعث شده سطح انتظارات برای اسکناس آمریکایی در تهران تقویت شود.
دلار آمریکا در ماه بهمن بیش از ۱۱ درصد رشد قیمت داشت و در آخرین روز ماه در کانال ۴۷هزار تومان بود.
"تجارت نیوز" نیز در یادداشتی اقتصادی، به رونق بازار بورس و افزایش سه درصدی نماگرهای اصلی این بازار پرداخته و مسئله را به وداع شرکت‌های بورسی با "دلار فرزین" ربط داده است.
در این تحلیل آمده که فعالیت رسمی مرکز مبادله ارز و طلا از دوم اسفند به معنای پایان عمر دلار ۲۸هزار و ۵۰۰تومانی فرزین است: «به این ترتیب ارز صنایع شیمیایی، فلزی و نفتی از این پس بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا کشف قیمت و عرضه خواهد شد.»
"تجارت نیوز" می‌نویسد فرزین نه تنها نتوانست فاصله میان دلار سامانه نیما و بازار آزاد را کم کند بلکه همین فاصله به توزیع بیش از هزار میلیارد تومان رانت منجر شد.
محمدرضا فرزین، مدیرکل بانک مرکزی ایران وعده کرده بود که دلار ۲۸هزار و پانصد تومانی را در سامانه نیما تثبیت می‌کند. این مدعا اصطلاح "دلار فرزین" را همانند دلار ۴۲۰۰ تومانی موسوم به "دلار جهانگیری" در ادبیات اقتصادی ایران رایج کرد.