پنتاگون تحقیق در مورد حمله به بیمارستان قندوز را آغاز کرد
۱۳۹۴ مهر ۱۲, یکشنبه
رئیس‌جمهور آمریکا در بیانیه‌ای که توسط کاخ سفید منتشر شده، حمله به بیمارستان پزشکان بدون مرز در قندوز را یک "فاجعه" خوانده و اعلام کرد که وزارت دفاع (پنتاگون) تحقیقات کاملی را در همین زمینه شروع کرده است. باراک اوباما در این بیانیه نوشته است، "تا پیش از قضاوت قطعی در مورد این فاجعه منتظر نتایج تحقیقات خواهیم ماند."
سازمان پزشکان بدون مرز گفته است که در این حمله ۱۲ تن از امدادگران این سازمان و دستکم ۷ بیمار از جمله ۳ کودک جان باخته و ۳۷ نفر زخمی شده‌اند. پزشکان بدون مرز فاجعه رخ داده را "نقض فاحش قوانین بین‌المللی حقوق بشر" خوانده است.
بیشتر بخوانید: مرگ کارکنان کلینیک پزشکان بدون مرز در پی بمباران قندوز
به نوشته خبرگزاری فرانسه، وزارت دفاع افغانستان گفته است که "گروهی از تروریست‌های مسلح از ساختمان بیمارستان به عنوان پایگاهی برای تیراندازی به سوی نیروهای افغان و غیرنظامیان استفاده می‌کرده‌اند." پزشکان بدون مرز این ادعا را تکذیب و اعلام کرده که هیچ پیکارجویی در این بیمارستان وجود نداشته است.
این سازمان اضافه کرده پس از آغاز حمله هوایی، به رغم تماس تلفنی با مقامات نظامی افغان و آمریکایی در کابل و واشنگتن، بمباران همچنان نیم ساعت ادامه داشته است. به گفته پزشکان بدون مرز در زمان وقوع حمله ۱۰۵ بیمار به اضافه همراهان و نیز ۸۰ کارمند بین‌المللی و محلی در بیمارستان بوده‌اند.
این بیمارستان تنها مرکز درمانی در شمال افغانستان بوده که به گفته این سازمان، امکان مداوای تخصصی آسیب‌دیدگان را داشته است.
سرپرست برنامه‌های سازمان پزشکان بدون مرز در شمال افغانستان که در زمان وقوع حمله در محل حضور داشته، در مورد جزئیات این حادثه گفته است: «آنهایی که می‌توانستند خودشان را به دو پناهگاه ساختمان رسانده بودند، اما بیمارانی که قادر به فرار نبودند، همانطور که در تخت‌هایشان دراز کشیده بودند، تا سر حد مرگ سوختند.»
"حادثه‌ای غیرقابل توجیه و حتی جنایت‌کارانه"
پزشکان بدون مرز تأکید کرده، نیروهای افغان و نیروهای ائتلاف بین‌المللی کاملا از مکان دقیق استقرار این بیمارستان آگاهی داشته‌اند و موقعیت دقیق ساختمان به وسیله جی‌پی‌اس به آنان اطلاع داده شده بوده است. ماینی نیکولای، رئیس پزشکان بدون مرز، خواستار توضیح شفاف نیروهای ائتلاف در مورد این حمله شده و گفته است: «ما نمی‌توانیم بپذیریم که از کنار این حادثه مرگبار به سادگی، تنها با عنوان یک ’خسارت جانبی‘ گذر شود.»
پیش از این سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، با انتشار بیانیه‌ای گفته بود که حمله نیروهای هوایی آمریکا "ممکن است به یک مرکز درمانی در آن نزدیکی، خسارات جانبی وارد کرده باشد."
سازمان ملل متحد نیز در این میان خواستار انجام تحقیقات روشن و شفاف در مورد حمله هوایی به بیمارستان پزشکان بدون مرز در قندوز شده است. زید رعد الحسین، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، با محکوم کردن این حادثه، آن را "غیرقابل توجیه و حتی جنایت‌کارانه" خوانده است.
او اضافه کرده، چنانچه دادگاه تشخیص دهد این حمله عمدی بوده، "در آن صورت حمله هوایی به یک بیمارستان می‌تواند یک جنایت جنگی محسوب شود."
طالبان نیز با انتشار بیانیه‌ای این ادعا را که ستیزه‌جویان طالب در این بیمارستان تحت درمان بوده‌اند، رد کرده است. طالبان گفته است: «وضعیت نظامی در قندوز این اجازه را به ما نمی‌دهد که بیماران‌مان را به بیمارستانی که گفته شده، ببریم.»
طالبان روز دوشنبه (۶ مهر/ ۲۸ سپتامبر) حمله غافلگیرانه به قندوز را از چند جهت آغاز کرد و پس از مدتی موفق به تصرف شهر شد. پس از سرنگونی طالبان در افغانستان در سال ۲۰۰۱، این برای نخستین بار بود که آنها موفق شدند تا کنترل مرکز یک ولایت را برعهده بگیرند. اما ارتش افغانستان سه روز بعد اعلام کرد که با پشتیبانی نیروی هوایی آمریکا موفق شده تا کنترل بخش زیادی از قندوز را از چنگ طالبان درآورد.
ارتش آمریکا چند ساعت پس از حمله به بیمارستان قندوز نسبت به بروز این فاجعه ابراز تأسف کرد، اما حاضر به عذرخواهی صریح در این زمینه و در نتیجه اقرار به اشتباه نشد.