پنجاه سال از سرکوب قیام مردم تبت گذشت
۱۳۸۷ اسفند ۲۰, سه‌شنبه
در چند روز اخیر در سینماهای چین فیلمی با نام "دیروز و امروز تبت" اکران می‌شود. این فیلم با صحنه‌های زیبایی از طبیعت تبت و تصویرهای از شهر لهاسا، پایتخت آن همراه است که بیننده را مجذوب خود می‌کند.
اما جمله‌ی نخست این فیلم مستند ۱۵ دقیقه‌ای پیام آن را مشخص می‌کند: «تبت بخشی از چین است.» این فیلم مستند به دستور دولت باید در تمام سینماهای چین پخش شود و در اصل بخشی از تبلیغات دولتی در قالب نمایشگاه، چاپ کتاب و برنامه‌های تلویزیونی در باره‌ی تبت است.
فیلم قصد دارد حزب کمونیست چین را رهایی‌بخش مردم تبت از ستم‌های دالایی لاما نشان دهد. در این فیلم از قربانی شدن سربازان بسیاری برای آزادی تبت سخن به میان می‌آید؛ زیرا به روایت فیلم، در گذشته بردگی در این منطقه رواج داشته است.
روشنگری پیش از روزهای سخت
دولت چین با چنین فعالیت‌های تبلیغاتی می‌کوشد از روزهای سخت و ناآرامی‌های احتمالی پیشگیری کند و این کار خود را روشنگری می‌داند. دلیل امر این است که چین می‌خواهد امور این منطقه را تحت کنترل داشته باشد؛ زیرا دو سالروز مهم در تبت در پیش‌اند: سالگرد ناآرامی‌های اخیر و سالگرد سرکوب قیام سال ۱۹۵۹.
از نظر یانگ جیچی، وزیر خارجه‌ی چین، دالایی لاما قصد دارد در تبت یک امپراتوری ایجاد کند که یک‌چهارم تمامیت ارضی چین را دربر‌می‌گیرد و پس از آن سربازان چینی را از خاک چین بیرون براند. دولت چین بر همین اساس موضوع را در چارچوب حقوق بشر نمی‌بیند و آن را دفاع از تمامیت ارضی و امنیت ملی خود معرفی می‌کند.
وضعیت حقوق بشر در تبت
براساس گزارش‌های سازمان‌های فعال حقوق بشر، با اتهام تلاش مردم تبت برای جدایی‌طلبی در چین، بازداشت‌ها و شکنجه‌های مردم تبت همچنان ادامه دارد. در حال حاضر در تبت وضعیت فوق‌العاده برقرار است. چین نظارت بر مرزها را افزایش داده است و بسیاری از صومعه‌ها در محاصره‌ی نیروهای امنیتی هستند.
روزنامه‌نگاران نیز در این منطقه با محدودیت‌های بسیاری روبرو هستند. آنها اجازه‌ی عکاسی و تهیه‌ی گزارش ندارند. از طرفی دالایی لاما، خواستار استقلال کامل و حقیقی تبت است.
از نظر رهبر بودایی‌ها، در صورت برآورده شدن این خواسته مردم تبت می‌توانند سهم خود را در ثبات و وحدت چین ایفا کند. تناقض وضعیت موجود در آن است که رهبر تبت بر اصل رد خشونت پافشاری می‌کند و دولت چین با شیوه‌‌های پلیسی و نظامی به موضوع تبت می‌پردازد. بودایی‌ها در آینده نیز قصد دارند با روش‌های مسالمت‌آمیز و عاری از خشونت راه اعتدال را طی کنند و بر خواست خود پافشاری کنند.
پیشینه‌ی درگیری‌ها
در سال ۱۹۵۹ مردم تبت علیه ورود نیروهای چینی به مرزهای خود قیام کردند. این قیام مردمی سرکوب شد و دالایی لاما در ۱۷ مارس به هند گریخت. از حدود ۶ میلیون نفر جمعیت تبت، نزدیک به ۱۱۰ هزار نفر در هند و ۲۰ هزار نفر در نپال، در تبعید به‌سر می‌برند. تا کنون گفت‌وگوهای سیاسی میان پکن و نمایندگان تبت به نتیجه‌ای نرسیده است.
دولت چین رهبر تبت را یک تجزیه‌طلب می‌داند. از دید دالایی لاما نیز نیروهای نظامی چین به وعده‌های خود عمل نمی‌کنند و در پی وقت‌کشی و انحراف از خواسته‌های مردم تبت هستند. دولت چین دالایی لاما را نه یک رهبر مذهبی، بلکه یک سیاستمدار ناتوان می‌داند. به‌نظر می‌رسد هو جین تائو، رئیس جمهور چین قصد ندارد گفت‌وگویی جدی با دالایی لاما و طرفداران او داشته باشد.