پیشنهاد جدید برای سیاست مهاجرپذیری اروپا
۱۳۹۶ آذر ۱۰, جمعه
دو سال از زمانی که اروپا با گروه عظیمی از پناهجویان و مهاجران روبرو شد گذشته و هنوز هم کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر سر قواعدی که پناهجویان و مهاجران در آینده بر طبق آن در اروپا تقسیم شوند، با هم به توافق نرسیده‌اند.
نظام سهمیه‌بندی‌ای که کشورهای عضو اتحادیه اروپا دو سال پیش بر سر آن توافق کرده بودند ناکارآمد بوده، چون بسیاری از این کشورها یا اصلا پناهجویی را که به نزدشان فرستاده شده نمی‌پذیرند یا فقط تعداد کمی از آنها را قبول می‌کنند، آن هم با اینکه دادگاه در این مورد رأی صادر کرده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ایتالیا، یونان، آلمان و برخی دیگر کشورها خواستار همبستگی و تقسیم عادلانه پناهجویان هستند. اما لهستان، مجارستان، اسلواکی، جمهوری چک، اتریش و برخی دیگر کشورها با دیدی بسیار انتقادی به تقسیم اجباری پناهجویان نگاه می‌کنند.
در واقع اتحادیه اروپا مایل است که تا ماه ژوئن ۲۰۱۸ بحران پناهجویان را حل کند. تا آن موقع باید رؤسای دولت‌ها و حکومت‌ها تصمیم گرفته باشند تا دعواهایی که اتحادیه اروپا را به دو پاره شرقی و غربی تقسیم کرده، خاتمه پیدا کند.
بیشتر بخوانید: دادگاه عالی اروپا شکایت علیه سهمیه‌بندی پناهجویان را رد کرد
"حد بالایی" برای هر یک از کشورهای عضو
تا کنون بحث درباره اینکه چه کشوری چه تعداد پناهجو را باید بپذیرد به نتیجه نرسیده است. حال استونی، رئيس کنونی شورای اروپا، تلاش تازه‌ای را شروع کرده است. استونی همراه با کمیسیون اروپا پیشنهادی را برای رایزنی با ۲۸ سفیر اتحادیه اروپا در میان گذاشته که دربرگیرنده نوعی "مدل مرحله‌ای" است و ترکیبی است از پذیرش داوطلبانه پناهجویان و تعهد برای کمک مالی.
اتحادیه اروپا باید بنا بر قدرت اقتصادی و جمعیت هر کشور عضو تعیین کند که چه تعداد پناهجو و مهاجر باید سالانه پذیرفته شوند. بدین ترتیب برای هر کشوری یک "سقف" برای پذیرش پناهجو مشخص می‌شود. اما آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، همیشه به دلایلی که به سیاست داخلی آلمان برمی‌گردد، با استفاده از این مفهوم مخالفت کرده است.
دو مرحله برای موارد بحرانی
مرحله اول: اگر یک کشور عضو اتحادیه اروپا به ۹۰ درصد ظرفیت پذیرش خود رسیده باشد، کمیسیون اروپا باید در آینده در عرض مدت ۱۴ روز از باقی کشورها بخواهد که پرسنل، مواد کمکی و پول به آن کشور بفرستند. یونان چنین کمکی را در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ دریافت کرد.
همچنین امکان دارد که کمیسیون اروپا از کشورهای عضو اتحادیه بخواهد که در ساختن اردوگاه یا در اختیار گذاشتن وسایل حمل و نقل کمک کنند. اما همه این موارد داوطلبانه خواهد بود و و هیچ کشوری را نمی‌توان مجبور به کمک‌رسانی کرد.
مرحله دوم: اگر یک کشور عضو اتحادیه اروپا به ۱۵۰ درصد ظرفیت پذیرش خود رسیده باشد، باید باقی کشورها را به کمک‌رسانی بیشتر و تقسیم پناهجویان ترغیب کرد. اقدامات در این مورد را شورای وزیران اروپا تصویب می‌کند. تمامی این قواعد بیشتر حالت غیر رسمی دارد و اجباری برای انتقال پناهجویان نمی‌تواند وجود داشته باشد.
به گفته سخنگوی رئیس شورای اروپا، باید انتقال پناهجویان از یک کشور به کشور دیگر داوطلبانه باشد و بین کشورها توافق بر سر آن صورت پذیرد. سخنگوی استونی در این باره گفته است: «ما می‌خواهیم مانع سهمیه‌بندی اجباری شویم. هدف ما رسیدن به توافق است.»
انتقاد پارلمان اروپا
سسیلیا ویک‌استروم، نماینده سوئد در پارلمان اروپا، به پیشنهاد استونی انتقاد کرده، می‌گوید: «این پیشنهاد هنوز بسیار از آنچه ما به آن نیاز داریم، فاصله دارد.»
این سیاستمدار لیبرال مسئول انجام اصلاح روند پناهجوپذیری و "قواعد دوبلین" در پارلمان اروپاست. طبق قواعد دوبلین، نخستین کشوری که یک پناهجو به آن وارد شده، باید به درخواست پناهندگی آن پناهجو رسیدگی کند. یونان و ایتالیا که با ورود شمار زیادی از پناهجویان به خاک خود مواجه هستند، مایلند که این قاعده تغییر کند.
سسیلیا دیک‌استروم می‌گوید: «با قبول پیشنهاد استونی اشتباهات گذشته را تکرار خواهیم کرد.» پارلمان اروپا در اواسط ماه نوامبر بار دیگر خواستار تصویب سهمیه‌بندی الزام‌آور برای تقسیم مهاجران شد.
دیپلمات‌های اتحادیه اروپا دلسرد شده‌اند، چون کشورهای عضو این اتحادیه بارها تصمیم‌گیری درباره قواعد دوبلین را به تعویق انداخته‌اند. با توجه به اینکه در حال حاضر هنوز سرنوشت دولت آلمان هم روشن نیست، انجام اصلاحات در قوانین مهاجرپذیری اروپا هم ممکن است همچنین به تعویق بیفتد.
تا کنون صدراعظم آلمان مرکل خواستار همبستگی کشورهای عضو و مجبور کردن آنها در مواقع اضطراری بوده است. دیپلمات‌های اتحادیه اروپا بارها گفته‌اند که "همبستگی جاده یک‌طرفه نیست" و منظورشان این بوده که نمی‌توان انتظار داشت که تنها کشورهایی مثل آلمان و هلند یا ایتالیا در برابر کشورهای فقیرتر در شرق اروپا به لحاظ مالی از خود همبستگی نشان دهند.
بیشتر بخوانید: آلمان مخالفان اروپایی "سهمیه‌بندی پناهجویان" را تهدید کرد
دیپلمات‌های اتحادیه اروپا در بروکسل می‌گویند، حداکثر هنگامی که سال دیگر مذاکرات درباره برنامه‌ریزی بودجه اتحادیه اروپا انجام گیرد، باید در مورد انتقال پناهجویان و پیدا کردن راه حل عادلانه برای این مسئله هم صحبت شود.