کنفرانس‌های منطقه‌ای افغانستان در سایه مشکلات فراوان
۱۳۹۰ آبان ۱۰, سه‌شنبه
امنیت مهم‌ترین چالش موجود در افغانستان است. آمار منتشرشده از سوی ناتو کاهش شمار حملات پیکارجویان افغانستان را نشان می‌دهند. این در حالی است که آمار سازمان ملل روندی عکس را ثابت می‌کند. کارشناسان بی‌طرف حتا وضعیت امنیتی افغانستان را بدتر از هر زمان دیگری از آغاز حمله‌ی نظامی به این کشور می‌دانند.
پیکارجویان که عموما "طالب" نامیده می‌شوند، در حقیقت اعضای گروه‌های مختلف اسلام‌گرا هستند. هدف مشترک این گروه‌ها مبارزه با "اشغالگران" - نیروهای خارجی - است. این گروه‌ها گرچه در ماه‌های اخیر تلفات سنگینی متحمل شده‌اند، اما با حملات ادامه‌دار خود نشان می‌دهند که هم‌چنان حضور دارند.
همسایگان افغانستان هم اهداف مختلفی را در این کشور دنبال می‌کنند: پاکستان به پشتیبانی پنهان از پیکارجویان متهم می‌شود. اسلام آباد از قرار معلوم می‌خواهد از گسترش دامنه‌ی نفوذ رقیب دیرین خود - هندوستان - در کابل جلوگیری کند.
نقش ایران چندان مشخص نیست. تهران نیز گاه به حمایت از پیکارجویان همسایه‌ی غربی خود متهم می‌شود. این اتهام‌ها در حالی مطرح می‌شوند که حکومت جمهوری اسلامی شیعی و طالبان سنی هستند.
کشورهای منطقه روز چهارشنبه (۲ نوامبر/ ۱۱ آبان) در استانبول کنفرانسی منطقه‌ای برگزار می‌کنند.
مذاکره با طالبان تا کنون به هیچ موفقیتی منتهی نشده است. پاکستان در این مورد هم به ایجاد اختلال در گفت‌وگوها متهم می‌شود. ترور برهان‌الدین ربانی، رئیس شورای صلح افغانستان و رئیس جمهوری پیشین این کشور، نیز ضربه‌ی بزرگی به این روند وارد کرد.
شورای بزرگان (لویه جرگه) برای تبادل نظر در مورد ادامه‌ی گفت‌وگوها از ۱۶ نوامبر در کابل تشکیل می‌شود.
روند خروج نیروهای ناتو به تدریج و تا پایان سال ۲۰۱۴ کامل خواهد شد. بدین ترتیب باید نیروهای محلی مسئولیت انتظامی-امنیتی سراسر کشور را به دست بگیرند. شرایط کنونی امنیتی اما این موضوع را با تردیدهای جدی روبه‌رو کرده است.
ارتش و پلیس افغانستان هم‌چنان در حال آموزش هستند. هنوز ۱۳۰ هزار سرباز بین‌المللی در این کشور حضور دارند. به دلیل افزایش تلفات در میان این نیروها، نارضایتی مردم کشورهایی که نیروهای خود را به افغانستان گسیل داده‌اند، دائماً در حال افزایش است.
انتقال مسئولیت امنیتی از ناتو به نیروهای محلی از ابتدای ماه ژوئیه ۲۰۱۰ در هفت منطقه‌ی افغانستان آغاز شده است. نام چند منطقه‌ی دیگر که در آنها هم نیروهای محلی مسئولیت را بر عهده می‌گیرند، در روزهای آتی از سوی حامد کرزای اعلام خواهد شد.
بر اساس اطلاعاتی که تا کنون منتشرشده، ظاهرا نام مناطقی از ۱۷ ولایت افغانستان در این فهرست وجود دارد. از این تعداد ۶ منطقه در حوزه‌ی اختیارات نیروهای آلمانی در شمال افغانستان قرار دارند.
بازسازی افغانستان به دلیل نبود امنیت و وجود فساد گسترده‌ی مقام‌های افغان با موانع بسیاری روبه‌روست. با وجود میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری، سازندگی‌ها هم‌چنان بسیار عقب‌تر از برنامه‌ریزی‌ها پیش می‌روند.
این کشور هم‌چنان یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. خروج نیروهای ناتو نیز پیامدهای اقتصادی منفی‌ای برای کشور در پی خواهد داشت. با وجود این‌که افغانستان منابع زیرزمینی فراوانی در اختیار دارد، با تهدیدهای موجود نمی‌توان فعلا به بازسازی‌های گسترده فکر کرد.
چند نشست برای بررسی اوضاع افغانستان برنامه‌ریزی شده است که از آن جمله می‌توان به کنفرانسی منطقه‌ای اشاره کرد که روز چهارشنبه (۲ نوامبر/ ۱۱ آبان) در استانبول برگزار می‌شود. نمایندگان ۲۶ کشور از جمله وزیران مور خارجه‌ی ایران، هند، پاکستان و آلمان در این نشست حضور خواهند داشت.
امنیت در افغانستان مهم‌ترین موضوع در دستور کار این گردهم‌آیی است. هم‌چنین لویه جرگه در روز ۱۶ نوامبر در کابل تشکیل می‌شود. بیش از هزار شرکت‌کننده در گردهم‌آیی کابل در مورد ادامه‌ی گفت‌وگوها با طالبان و همکاری‌های استراتژیک با ایالات متحده‌ی آمریکا رایزنی خواهند کرد. طالبان اعلام کرده‌اند که به اجلاس "لویه جرگه" حمله خواهند کرد.
پنجم دسامبر نیز در بن کنفرانس دیگری با موضوع افغانستان برگزار خواهد شد که شرکت‌کنندگان در آن به روزهای پس از ۲۰۱۴ – پس از خروج کامل نیروهای بین‌المللی – خواهند پرداخت.
PB/DK